De markten hebben kritisch gereageerd op de verhoging door de Europese Centrale Bank (ECB) van de drie belangrijkste rentetarieven met 75 basispunten. ‘De ECB heeft vandaag haar geloofwaardigheid op het spel gezet’, stelt M&G in reactie op het donderdag bekend gemaakt besluit dat een poging is om de inflatie in de eurozone onder controle te krijgen.
De ECB zei in een toelichting op het besluit dat de verhoging haar monetaire beleid versnelt - het zogenoemde frontloading - bij de overgang van negatieve naar positieve rentetarieven. Dat doet de bank naar eigen zeggen om ‘de economische groei te ondersteunen naar niveaus die zullen zorgen voor de tijdige terugkeer van de inflatie naar de middellangetermijndoelstelling van 2 procent’.
Wanneer centrale bankiers het over “frontloading” hebben, betekent dit dat zij de kloof tussen de feitelijke tarieven en de tarieven die nodig zijn om de inflatie onder controle te houden, zo snel mogelijk willen overbruggen. Wolfgang Bauer, fondsbeheerder bij het Public Fixed Income Team van M&G, vindt dat ‘de ECB daarmee haar geloofwaardigheid als hoeder van de prijsstabiliteit in Europa op het spel heeft gezet vandaag’.
Een renteverhoging laat het gas niet lopen
‘De ECB heeft gekozen voor de grootste renteverhoging uit haar geschiedenis. Het valt echter te betwijfelen of het vervroegen van het normalisatieproces door de stap van 0,75 procent van vandaag een tastbaar effect zal hebben op de inflatie in de komende maanden’, aldus Bauer in een reactie op het rentebesluit.
‘De stijgende energie- en andere grondstoffenprijzen werken door in de kerninflatie omdat bedrijven door de hogere inputprijzen gedwongen zijn de pijn - althans gedeeltelijk - aan hun klanten door te berekenen’, zegt hij.
‘Deze kosteninflatie, die voor een groot deel wordt veroorzaakt door aanbodschokken, is zeer moeilijk te bestrijden met monetaire beleidsinstrumenten. Om het maar ronduit te zeggen: zelfs de meest ambitieuze renteverhoging door de ECB zal Nord Stream 1 niet heropenen. Een energieprijsplafond, zoals momenteel in het VK wordt besproken, zou onder deze zeer bijzondere omstandigheden wellicht het meest doeltreffende beleidsinstrument zijn’, stelt Bauer.
De haviken maken de dienst uit
Volgens Simon Harvey, hoofd valuta-analyse bij Monex Europe, bevestigd de ECB met het rentebesluit dat de haviken momenteel met de scepter zwaaien binnen de raad van bestuur, en dat de depositorente van de ECB rechtstreeks op weg is naar de bovenkant van haar geraamde neutrale marge (1,5 procent tot -2 procent) tegen het einde van het jaar.
‘Wij blijven rekenen op een verdere verhoging met 50 basispunten in oktober en een verlaging tot 25 basispunten in december’, zegt Harvey. ‘Maar, de risico’s blijven dat het traject op korte termijn scherper wordt en dat de renteverhogingen doorlopen tot begin 2023, wanneer de inflatiedruk het grootst zal zijn.’
De risico’s zijn volgens hem aanmerkelijk toegenomen door de ferme toon van vandaag in de persverklaring en de vraag- en antwoordronde van president Lagarde, waarin zij verklaarde dat de ECB grotere stappen zal zetten omdat haar rentetarieven nog ver verwijderd zijn van de niet nader genoemde “neutrale” bandbreedte. De volgende vergaderingen zijn gepland voor eind oktober en december. De raad van bestuur komt om de zes weken bijeen.
‘Reactie valutamarkt is veelzeggend’
De reactie in de valutamarkt op het duidelijk meer havikistische ECB-besluit van vandaag is veelzeggend volgens Harvey. Voor de euro was de bevestiging van een verhoging met 75 basispunten de aanzet tot een korte rally.
Echter, met de verslechterende economische achtergrond had de euro moeite om zich te consolideren op haar recente hoogtepunten. Deze bearish vooronderstellingen werden gedurende de persconferentie bewaarheid, waarbij de euro dollar koers terugviel tot een dieptepunten van 0,994.
Harvey: ‘De echte impact van de koerswijziging van de ECB zal in de euro wellicht pas voelbaar worden wanneer de risicobereidheid op de markt beter wordt ondersteund door een neutralere Federal Reserve en/of een periode van aanhoudende wereldwijde desinflatie.’
Twee tot vijf vergaderingen nodig
ECB-presidenten Lagarde zei dat er tussen de twee en vijf bijeenkomsten nodig zullen zijn om de tarieven in de eurozone op het vereiste niveau te brengen. Gevraagd naar de omvang van deze volgende verhogingen, zei ze dat dit zal afhangen van de economische gegevens.
‘We zijn vastbesloten om deze klus te klaren’, zei Lagarde. ‘Hoe verder we verwijderd zijn (van de ECB-doelstellingen), hoe groter de stap die we zetten. Daarom doen we nu aan frontloading. Als er een grote aanbodschok is, zullen we daar rekening mee houden, zowel wat betreft de gevolgen voor de groei, als wat betreft de gevolgen voor de inflatie.’
‘Inflatie is een verschrikkelijk fenomeen, vooral voor de minder bevoorrechte mensen. Daar zijn we ons allemaal van bewust. Het is onze taak om de inflatie terug te brengen tot 2 procent. We zijn vastbesloten om deze taak te volbrengen,’ zei de ECB-president tijdens de persconferentie.