Beleggers in Europese ESG-fondsen zouden weleens ruw wakker geschud kunnen worden nu nieuwe richtlijnen van de European Securities and Markets Authority (Esma) de sector op zijn kop dreigen te zetten, aldus Morningstar.
Volgens een rapport van Morningstar Sustainalytics kan een duizelingwekkend aantal fondsen gedwongen worden om hun naam te wijzigen of om miljarden ponden aan participaties af te stoten om te voldoen aan de nieuwe uitsluitingscriteria van ESMA.
De nieuwe regels verbieden fondsen die ESG- of duurzaamheidsgerelateerde termen in hun naam gebruiken om te beleggen in bedrijven die aanzienlijke inkomsten uit fossiele brandstoffen halen. Deze PAB-uitsluitingen (Paris-aligned benchmark) zijn bijzonder streng en sluiten beleggingen in grote energiereuzen zoals TotalEnergies en Shell uit.
Grootschalige rebranding op komst
In het twintig pagina’s tellende onderzoeksrapport genaamd EU Guidelines on ESG Funds’ Names: A Great Reshuffle Ahead, identificeerde Morningstar Sustainalytics ongeveer 4.300 Europese fondsen met ESG- of duurzaamheidsgerelateerde termen in hun naam die onder de nieuwe richtlijnen vallen. Van de 2.500 fondsen met beschikbare gegevens over het houden van aandelen, houden maar liefst 1.600 fondsen - ongeveer twee derde - ten minste één aandeel dat mogelijk in strijd is met de uitsluitingsregels van de PAB of de klimaatovergangsbenchmark (CTB).
Om aan de regels te voldoen, staan deze fondsen voor twee grimmige keuzes: afstoten van de aandelen die in overtreding zijn of de ESG-gerelateerde termen uit hun naam verwijderen. Als alle 1.600 fondsen ervoor kiezen om hun naam te behouden, kan dit leiden tot desinvesteringen van aandelen ter waarde van 40 miljard dollar, waarbij sectoren als energie, industrie en basismaterialen het zwaarst getroffen worden.
De meest aangehouden aandelen die mogelijk in strijd zijn met de uitsluitingsregels van de PAB/CTB zijn TotalEnergies, Tencent Holdings en Shell. Andere prominente namen op de lijst zijn Exxon Mobil, Chevron en BP.
De meest getroffen landen in termen van marktwaarde zouden de Verenigde Staten, Frankrijk en China zijn, maar China, de Verenigde Staten en India zouden het meest getroffen worden in termen van het aantal bedrijven.
Overgangsfondsen en duurzame investeringen
Als gevolg van de strenge aard van de PAB-uitsluitingen, verwachten onderzoekers van Morningstar Sustainalytics dat veel fondsen ‘ESG’ en aanverwante termen uit hun naam zullen schrappen, terwijl sommige fondsen zich kunnen herpositioneren als transitiefondsen, waarop de minder restrictieve CTB-uitsluitingen van toepassing zijn, op voorwaarde dat ze een duidelijk en meetbaar transitiepad kunnen aantonen.
Daarnaast zullen fondsen met de specifieke term ‘duurzaam’ in hun naam ‘zinvol’ moeten beleggen in duurzame investeringen volgens de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). In het beste geval zou slechts 56 procent van dergelijke fondsen de term kunnen behouden als de minimumdrempel voor een ‘betekenisvolle’ allocatie wordt vastgesteld op 30 procent.
Esma heeft aangegeven dat de richtlijnen na publicatie drie maanden na de publicatiedatum gelden voor nieuwe fondsen en negen maanden na de publicatiedatum voor bestaande fondsen. Uitgaande van een publicatiedatum van 15 juni 2024 zouden de richtlijnen volgens Morningstar dus vanaf 15 september 2024 van toepassing kunnen zijn op nieuwe fondsen en vanaf 15 maart 2025 op bestaande fondsen.