In Europa kiezen steeds meer beleggers voor duurzaam. Dat gaat hand in hand met de groeiende populariteit van ESG-indices. Heeft dit gevolgen voor traditionele indices?
Dat duurzame indices bekender en belangrijker worden, is onder meer af te lezen aan de snelle toename van het aantal duurzame exchange traded funds (ETF’s). Deze volgers van een groene index beheren inmiddels wereldwijd bijna 25 miljard dollar, blijkt uit recente cijfers van researchbedrijf ETFGI. Dat is nog slechts een fractie van het totaal belegde vermogen in traditionele ETF’s, maar de groei gaat erg hard, bevestigt Deborah Yang, hoofd ESG-indices bij indexbouwer MSCI.
‘Verzekeraars en pensioenfondsen hebben de trend gestart, maar je ziet in Europa dat nu ook kleinere beleggers duurzamer willen beleggen’, stelt Yang in een gesprek met Fondsnieuws. ‘Veel van onze klanten vertellen dat ze versneld meer stappen willen zetten.’
Dat betekent allereerst dat er meer in groene spinoffs van traditionele indices zoals de MSCI World, MSCI Emerging Markets of de S&P 500 zal worden belegd. De duurzame indexvarianten zijn herkenbaar aan termen als ESG (environmental, social en corporate governance) of SRI (socially responsible investing). Grote beleggers kunnen zelf een eigen duurzaam indexmandje samenstellen, maar een al bekende duurzame index heeft meer gewicht richting stakeholders.
Over breed front gaat men duurzaam
De duurzame golf betreft niet alleen ETF’s en andere indexproducten. Ook actieve beleggingsfondsen, mandaatfondsen en institutionele beleggingsportefeuilles maken de overstap naar een duurzamere vorm van beleggen. De een gaat daarin wat verder dan de ander. Yang stelt echter: ‘Steeds meer pensioenfondsen en verzekeraars integreren ESG in hun gehele beleggingsproces. Het ligt voor de hand dat ze ook een benchmark kiezen die dat goed reflecteert.’ Duurzame indices zullen daarmee ook vaker als benchmark dienst doen, zo verwacht Yang.
Bekende duurzame MSCI-indices zijn de MSCI World SRI en de MSCI World ESG Leaders, maar er zijn er veel meer. ‘Van onze zevenhonderd indices hebben er inmiddels zo’n 120 een duurzame insteek’, stelt Yang.
De range varieert van uitsluiting van controversiële wapens tot aan vergaande uitsluitingen en een strenge selectie op basis van een ESG-score. Het gebruik van deze indices neemt snel toe: ‘De inkomsten uit onze ESG-indexrange – dat betreft onder meer gebruikslicenties – nemen elk jaar met zo’n 50 procent toe’, stelt Yang.
Strenge criteria
Een van de licentiehouders is de Franse vermogensbeheerder Amundi, die aan de weg timmert met een reeks duurzame ETF’s. ‘Eind vorig jaar hebben we een serie geïntroduceerd die aansluit bij de meest duurzame index van MSCI; de MSCI World SRI’, stelt Gert-Jan Verhagen, hoofd ETF, Indexing & Smart Beta bij Amundi in de Benelux. ‘We hadden voor een minder duurzame index kunnen kiezen, bijvoorbeeld de ESG Leaders, maar we hebben voor de strengste criteria gekozen omdat we zien dat klanten steeds sneller die kant op bewegen.’
Bij Amundi hebben overigens alle ETF’s inmiddels een duurzame screening, op basis van een eigen ESG-rating-methodologie, stelt Verhagen. ‘Hierbij gaan we minder ver dan onze nieuwe SRI-range. Duurzaam beleggen betekent niet voor al onze klanten hetzelfde, er is veel maatwerk nodig. Maar je kunt zeggen dat inmiddels een groot deel van het door ons beheerde vermogen, actief en passief, een duurzame insteek heeft.’
Een lastige beslissing waar grote beleggers als pensioenfondsen tegenaan lopen is welke duurzame benchmark ze hanteren voor hun duurzaam belegde portefeuille, stelt Verhagen. ‘Een grote, bekende duurzame index met strenge selectiecriteria biedt vertrouwen als je verantwoording aan stakeholders moet afleggen. Maar dan zit je wel vast aan de criteria van die index; je levert de flexibiliteit in om een eigen ESG-beleid toe te passen. Vaar je namelijk wel een eigen koers, dan kan dit tot een grote tracking error leiden.’
Duurzaam versus traditioneel
Zowel Yang als Verhagen denkt niet dat de snelle opkomst van duurzame indices een negatief effect heeft op traditionele indices. Verhagen: ‘Je zou misschien verwachten dat als er meer in duurzame ETF’s wordt belegd, dit ten koste gaat van geld dat naar een traditionele index vloeit. We hebben echter te maken met twee sterke bewegingen: de groei van duurzaam en die van indexbeleggen als geheel. De verschuiving van actief naar passief is nog lang niet voorbij.’ Er stroomt nog steeds veel beleggingsgeld naar de meest liquide, brede marketcap-gewogen indices’, stelt ook Yang.
De opkomst van duurzame indices als benchmark voor institutionele beleggers, zal er volgens Yang niet toe leiden dat traditionele indices aan de zijlijn staan.
Yang: ‘Een brede, traditionele index geeft nog steeds het mogelijke beleggingsuniversum weer van wereldwijde beleggers. Dat verandert niet. Je kunt daarna allerlei door ESG ingegeven beperkingen voor de portefeuille doorvoeren, maar je wilt als referentie nog steeds weten wat de brede markt heeft gedaan. Je ziet dan als het ware de impact van de beslissing om duurzamer te beleggen. Een duurzame index is vervolgens een uitstekende graadmeter voor de eigen ESG-skills, ook als verantwoording naar stakeholders. Consultants gebruiken tegenwoordig beide typen graadmeters als ze een asset manager evalueren.’