Hoewel de Federal Reserve de rente de komende maanden de rente agressief zal verhogen, zal de Europese Centrale Bank, uit angst voor de impact op de zwakkere economieën van Europa, terughoudend blijven om Europese rentetarieven snel te verhogen. De ECB zal donderdag tijdens haar volgende persconferentie een nieuwe update geven over haar monetair beleid.
ECB-president Christine Lagarde, die afgelopen donderdag tweette dat ze positief was getest op Covid-19, opende vorige maand de deur voor een mogelijke renteverhoging in de eurozone in de tweede helft van dit jaar. De ECB eindigt versneld haar aankoopprogramma in de zomer, wat - in theorie - de mogelijkheid creëert voor renteverhoging in het vierde kwartaal.
De ECB heeft gezegd dat de persconferentie over het monetaire beleid van donderdag doorgaat, hoewel de exacte vorm nog moet worden bepaald.
Ondertussen heeft de Federal Reserve aan de andere kant van de Atlantische Oceaan haar eerdere terughoudendheid overwonnen om de rente te verhogen. Een peiling van Reuters onder meer dan 100 economen wijst dit jaar op een renteverhoging van twee keer 50 basispunten, de eerste stijgingen van die omvang sinds 1994.
Een vergelijkbare Europese peiling onder 52 economen laat zien dat 31 van hen verwachten dat de ECB de rente in het vierde kwartaal zal verhogen, terwijl een tiental zegt dat dit zo snel mogelijk zal gebeuren tussen juli en september. Vorige maand waren het nog maar zes economen die dat dachten. Niemand verwacht een renteverhoging tegen het midden van het jaar, volgens Reuters.
“Nieuw inflatietijdperk”
Centrale bankiers over de hele wereld raken ervan overtuigd dat het tijdperk van lage inflatie - en lage rentetarieven - definitief voorbij is. Agustín Carstens, algemeen directeur van de Bank for International Settlements, waarin ‘s werelds toonaangevende centrale banken samenkomen, legde uit dat de buitengewone beleidsmaatregelen om de economische impact van de pandemie te verzachten, de basis hebben gelegd voor een ‘snelle en goederen-intensieve opleving van de vraag waaraan het aanbod niet volledig heeft kunnen voldoen’.
De oorlog in Oekraïne heeft de bevoorradingsketens verder verstoord, met name voor grondstoffen.
‘We staan misschien aan de vooravond van een nieuw inflatietijdperk’, zei Carstens afgelopen dinsdag tijdens een toespraak in Genève. ‘De krachten achter inflatie kunnen nog enige tijd aanhouden. Er ontstaat nieuwe druk, niet in de laatste plaats van de arbeidsmarkten, omdat werknemers proberen de door inflatie veroorzaakte verlagingen van het reële inkomen goed te maken.’
Carstens ziet lessen voor “ons begrip van inflatie” en zei dat het nodig is om “onder de motorkap” van het inflatieproces te kijken. ‘Achteraf was het te verleidelijk om de aanvankelijke stijgingen van de energie-, voedsel- en autoprijzen af te doen als een eenmalige aanpassing aan de veranderde vraag. We hebben opnieuw geleerd dat sectorspecifieke schokken andere sectoren kunnen overslaan en hardnekkiger en doordringender kunnen worden.’
‘Onproductief’
Terug op de financiële markten zei Mabrouk Chetouane, hoofd van de wereldwijde marktstrategie bij Natixis Investment Managers, dat een mogelijke verhoging van de ECB-rente op dit moment contraproductief zou zijn omdat de economie van de EU twee keer zo energie-intensief is dan de Amerikaanse. 9,1 procent voor de EU vergeleken met 4,4 procent voor de VS.
Dit ‘verhoogt de stagflatiedruk voor het oude continent aanzienlijk. Hogere rentevoeten in deze omstandigheden zouden onproductief kunnen zijn, aangezien het een beperkte invloed zou hebben op de inflatie en een negatieve op de kredietwaardigheid’, zei Chetouane in een nota aan investeerders.
Bij Pimco merkte portefeuillemanager Konstantin Veit op dat de totale inflatie in maart opnieuw ‘verassend veel meer was dan verwacht’. Veit is van mening dat een eerste renteverhoging van 25 bp door de ECB in september ‘een aannemelijk scenario’ is.
“Crisisinstrument” mogelijk als spreads uitlopen
Zelfs als de tarieven in de eurozone stabiel blijven, zullen de opmerkingen van de ECB van donderdag zeker de moeite waard zijn om naar te luisteren. Maandag steeg de Duitse 10-jaarsrente naar 0,78 procent, het hoogste niveau sinds 2015, terwijl deze in maart , de laatste keer dat de beleidsvormingsraad van de ECB bijeenkwam, nog negatief was.
Verwijzend naar mensen die bekend zijn met de plannen, meldde persbureau Bloomberg op vrijdag dat de ECB “een speciaal crisisinstrument” of “een achtervang” overweegt, dat het zou kunnen activeren in het geval dat de obligatierendementen van de eurozone omhoog schieten, met name die van zwakkere economieën in de eurozone zoals zoals Italië en Griekenland.
Een dergelijk instrument zou de ECB meer flexibiliteit kunnen geven om haar beleid en terugkoopbeleid op specifieke delen van de eurozone te richten. Deze “flexibiliteit” is vooral belangrijk wanneer het terugkoopprogramma wordt afgebouwd voorafgaand aan mogelijke renteverhogingen, zoals eind maart werd opgemerkt door ECB-hoofdeconoom Philip Lane in een toespraak.
Maandagmiddag stond het rendementsverschil tussen Duitse 10-jaars bunds en hun Italiaanse tegenhangers op 1,66 procent, tegen 1,69 procent bij het slot van vrijdag.
Meer achtergrond op Investment Officer