Wat betekent de crisis rond Oekraïne voor de asset allocatie? En wat hebben strategen gedaan in hun portefeuilles? ‘Dit zal tot bijkomende inflatie leiden als je kijkt naar de olie- en gasprijzen. Volgens mij is het resultaat dat de centrale banken hun pad van monetaire verkrapping wat gaan vertragen’, zegt één van hen. Een bloemlezing.
Op de markten was er sprake van heftige reacties. De Duitse Dax leverde bij opening -3,7 procent in, de FTSE gaf -2,68 procent prijs, de Franse CAC -3,54 procent en de Stoxx 600 verloor -2,20 procent. Afgelopen nacht moesten de beurzen in Azië ook sterk terug. Grote verliezer was de Chinese Hang Seng index, die gaf meer dan 3 procent prijs.
De 10-jarige Amerikaanse Treasury daalde met 12 basispunten naar 1,87 procent. Tegelijkertijd bereikte goud met 1.942,61 doller per ounce de hoogste prijs sinds begin 2021. Ook andere edelmetalen stegen scherp in prijs. De Europese gasprijs steeg met 10 procent, de olieprijs ging donderdag door de 103 dollar per vat - een stijging van ruim 6 procent. Rusland heeft een aandeel in de totale gas- en olieleveranties aan Europa van respectievelijk 40 en 30 procent.
Regeringsleiders EU bijeen
Door de spanningen in Oekraïne gaan ook de voedselprijzen naar verwachting fors omhoog. Het land is een grote producent op het terrein van tarwe en graan. De prijzen daarvan gingen met ongeveer 5 procent omhoog. De inflatie in Europa piekte in januari, maar zal nu door hogere voedsel- en energieprijzen verder kunnen stijgen. Crypto currencies gingen zwaar onderuit.
Behalve de regeringsleiders in de Europese Unie komt ook het bestuur van de Europese Centrale Bank vandaag bijeen, zo had het al eerder gepland. President Christine Lagarde heeft daarvoor de aanpak van de inflatie en van de liquiditeitssteun aan de financiële markten op de agenda staan. Ongetwijfeld zal de betekenis van de Russische agressie op de markten ook de revue passeren.
Analisten stellen dat het grote risico voor de Europese Unie is dat de combinatie van stijgende inflatie en een recessie kan leiden tot een periode van stagflatie, die in de jaren ‘80 van de vorige eeuw tot bedrijfssluitingen, massaontslag en een zeer hoge rente leidde.
BNP Paribas Fortis
Philippe Gijsels, hoofdstrateeg van BNP Paribas Fortis, heeft zijn portefeuilles en mandaten defensiever ingericht. Hij heeft wat meer Amerikaanse Treasuries opgenomen, en is heel licht overwogen in aandelen, in feite neutraal. ‘We hebben ook goud opgenomen in portefeuille. Eerlijk gezegd ben ik verrast door de actie van Poetin. Ik had dit niet verwacht en ben allicht wat te positief geweest. De hoofdreden voor de volatiliteit op de markt is echter nog steeds het feit dat de centrale banken gaan verkrappen. Ze haten onzekerheid, maar volgens mij ligt de piek van die onzekerheid nu achter ons. Ik kan me echt niet voorstellen dat Poetin nog verder zou gaan en een NAVO-lidstaat zou aanvallen.’
Volgens Gijsels wordt het nu uitkijken naar de reactie van de monetaire beleidsmakers. ‘Dit zal tot bijkomende inflatie leiden als je kijkt naar de olie- en gasprijzen die door het dak gaan. Volgens mij is het resultaat dat de centrale banken hun pad van monetaire verkrapping wat gaan vertragen. Ze gaan geen heuse QE doen en zoals in 2008 en 2020 massaal geld in de markt stoppen, maar het pad kan vertragen. Dat is in feit een zegen voor de markten, want in de marge krijg je een soepeler beleid. Al het slechte nieuws zou nu stilaan in de koersen moeten zitten.‘
Tot slot raadt de strateeg aan om niet overhaast tewerk te gaan en massaal bij te kopen. ‘Je kan wel voorzichtige kooplijstjes maken en eens naar de zwaar afgestrafte technologiebedrijven kijken, die in bepaalde gevallen met 70 tot 80 procent zijn teruggevallen.’
Econopolis
Maxim Gilis, portefeuillebeheerder bij Econopolis, heeft de kat uit de boom gekeken. ‘In onze strategie zijn we positief voor aandelen, maar we gaan niet all-in. Dat hebben we de afgelopen weken ook niet gedaan omdat de situatie moeilijk te voorspellen is. Allicht zullen we de komende dagen heel geleidelijk en met mondjesmaat bijkopen zodra we meer klaarheid hebben. We focussen ons vooral op Amerikaanse aandelen, goudmijnaandelen, Amerikaanse technologie, industrials en gezondheidszorg. Onze focus ligt minder op Europa omdat we al best wat Europese aandelen hadden en de risico’s voor Europa zijn toegenomen. In het vastrentende gedeelte hadden we al een lage rentegevoeligheid. Daar blijven we bij.’
Argenta
Sebastiaan Grenné, strateeg bij Argenta, is voorzichtiger geworden na de eerste invasie van de afvallige provincies en de aandelenweging afgebouwd tot de neutrale positie in de gemengde portefeuille. ‘Door de stijgende inflatie worden de markten steeds volatieler. We kopen vooralsnog niet bij en kijken ook de kat uit de boom. De opbrengst van de afwaardering naar neutraal hebben we herbelegd in Amerikaanse Treasuries met een looptijd van zes tot zeven jaar. We hebben in januari de posities in goudmijnaandelen ook opgehoogd.’
Vermogensgids
Tim Nijsmans van Vermogensgids gaf de volgende reactie mee: ‘De Russische inval in Oekraïne is een humanitaire ramp maar op het vlak van economische impact zal dit waarschijnlijk eerder beperkt blijven. De huidige terugval van de markten geeft dan ook kansen voor allocaties die nog onderwogen zijn in aandelen, op te trekken naar neutrale niveaus. Deze ontwikkelingen geven ook een excuus aan de centrale bankiers om het rentebeleid minder drastisch aan te pakken dan door de markt verwacht. Een Amerikaanse rentestijging van 50 basispunten in maart lijkt nu onwaarschijnlijk en ook het tempo zou wel eens lager kunnen liggen dan verwacht.’
Degroof Petercam Private Banking
Jérôme Van der Bruggen, de hoofdstrateeg van Degroof Petercam Private Banking, denkt dat het conflict lokaal beheersbaar zal blijven. ‘Het was niet ons basisscenario. Toen we echter zagen dat een aanval waarschijnlijker werd, hebben we onze positionering aangepast. Tot eind oktober waren we heel bullish voor aandelen. In oktober hebben we wat afgebouwd maar bleven we overwogen. Begin deze week zijn we neutraal geworden, hoewel we zeer constructief blijven voor aandelen. Je moet uiteraard wel rekenen met hogere inflatie die de koopkracht van gezinnen aantast, maar de economische groei blijft sterk. We kijken voorlopig de kat uit de boom.’
Wealtheon
Victor Zwart, CEO van Wealtheon, gaf de volgende reactie mee: ‘Voor 2022 wordt voor de westerse economieën een groei van 4,5 procent verwacht. Zelfs als deze iets lager uitkomt, is dit nog altijd een bovengemiddeld sterke groei. Hoewel de rente in veel westerse landen begint te stijgen, bevinden deze zich nog altijd op historisch lage niveaus. Het is de verwachting dat de groei van de bedrijfswinsten niet zwaar beïnvloed zal worden door de licht hogere rentestanden. Wij hebben al meerdere malen aangegeven dat de waardering van de aandelenmarkten aantrekkelijk blijft. Nu de beurzen in 2022 stevig corrigeren, zijn deze waarderingen verder gedaald. De facto zijn aandelen dus eigenlijk nog aantrekkelijker geworden.’
Allianz
In een toespraak voor CNBC presenteerde El-Erian, adviseur van Allianz, een scenario met een lagere wereldwijde groei en een hogere inflatie. ‘Er is een breed scala aan mogelijke uitkomsten. Dit moet in de markten worden ingeprijsd. Het zal een ongelooflijk volatiele tijd blijven waarin de markt probeert uit te zoeken wat er nu gaat gebeuren.’
El-Erian zei dat de stap van Rusland ‘een grote stagflationele klap’ betekent voor de wereldeconomie op een moment dat centrale banken niet de mogelijkheid hebben om te reageren. ‘Dit haalt 50 bp volledig van de tafel. Het haalt de verwachte acht of negen renteverhogingen (door de Federal Reserve, red.) van tafel. Het betekent dat de Fed een hogere inflatie zal moeten tolereren. Niemand wilde hier zijn.’
UBS
UBS adviseerde zijn klanten om hun portefeuilles gespreid te houden, grondstoffen te gebruiken als geopolitieke hedge, te positioneren voor dollarsterkte en bedrijven te kiezen die kunnen profiteren van wereldwijde groei.
‘We denken dat het belangrijk is voor beleggers om een kalme houding aan te nemen en een breed perspectief te behouden, en een portefeuille op te bouwen die robuust genoeg is om door de Oekraïnecrisis en de stijgende Amerikaanse rente te navigeren’, zei Heafele. ‘Historisch gezien is het grootste risico voor beleggers uit geopolitieke crises voortgekomen uit overreageren en onder-diversifiëren.
‘De toename van de onzekerheid kan een grote schok betekenen voor aandelenmarkten en andere risicomarkten, zoals de kredietmarkt’, schreef Holder Schmieding, hoofdeconoom bij de Duitse private bank Berenberg. ‘De Europese economie zou een aanzienlijke terugslag kunnen krijgen. Negatieve schokken in het ondernemers- en consumentenvertrouwen en nog hogere energieprijzen en dus inflatie zouden de groei op korte termijn temperen.’
Van Lanschot Kempen
Luc Aben, hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen, verwoordt het als volgt: ‘De schrikreactie van beleggers op situaties zoals de huidige is vaak hevig, maar meestal van korte duur. Op voorwaarde dat de situatie niet dramatisch uit de hand loopt, pikken beleggers uiteindelijk de draad van de economische fundamenten weer op. De Europese handel mét of blootstelling van de financiële sector áán Rusland zijn bovendien zeer beperkt. En zullen de economische vooruitzichten niet veranderen. Vanuit de energiebevoorrading en -prijzen kan er natuurlijk wél impact zijn. Mocht de gasbevoorrading 10 procent lager gaan, dan ligt de economische schade volgens de ECB rond de 0,7 procent van het bbp.
Wat een onderschatting lijkt. Zo is er geen rekening gehouden met prijseffecten. Terwijl gasprijzen ongetwijfeld verder zouden toenemen in dergelijk scenario. Wellicht gaat de economische schade dus eerder richting het procent. Wat concreet betekent dat de Europese economie in 2022 niet met 4 procent zou groeien, maar met 3 procent. Vanzelfsprekend zou dit vervelend zijn, maar niet dramatisch. Het is verre van een recessie. Onder meer dankzij de stevige economische rugwind van de geleidelijke heropening van de economie.’
‘Ondanks de geopolitieke onzekerheid houden wij op dit moment ons beleggingsbeleid dan ook onveranderd. In een gespreide portefeuille betekent dat een ietsje hoger gewicht in aandelen dan gebruikelijk. In obligaties beleggen we minder dan in een neutraal scenario en houden we bovendien de rentegevoeligheid eerder gematigd.’
Gerelateerde artikelen op Investment Officer: