Vermogende Nederlanders beleggen voor in totaal 128 miljard euro bij Nederlandse private banks, zo blijkt uit onderzoek van Fondsnieuws naar een van de grootste geheimen in de sector, namelijk de verdeling van de markt.
Voor zover bekend bij de redactie en verschillende daartoe geraadpleegde bronnen, is dit de eerste keer dat het belegd vermogen, de échte assets under management (AuM), van de acht private banks in Nederland in kaart is gebracht.
Fondsnieuws heeft specifiek gekeken naar het in beheer en advies gegeven vermogen in Nederland, omdat dit de kernactiviteit van private banks betreft. De bedragen zijn geschoond van onder meer ‘savings & deposits’, ‘assets under custody’ en ‘assets under monitoring’.
Het gaat nadrukkelijk niet om de client assets waar in de markt en in internationale onderzoeken geregeld aan gerefereerd wordt. De pakweg 200 miljard euro van de afgelopen jaren van ABN Amro (op groepsniveau) is daarvan het bekendste voorbeeld.
Concurrentiegevoelige informatie
Voor het onderzoek vroeg Fondsnieuws bij alle private banks het belegd vermogen in Nederland op, omdat vrijwel geen enkele bank dit expliciet vermeldt op haar website of jaarverslag. Niet alle banken waren bereid dit cijfer te delen.
Op basis van de plukjes informatie uit jaarverslagen die wel beschikbaar was kon Fondsnieuws toch vaak nauwkeurig of bij benadering de AuM van deze spelers berekenen. Bij één partij leverde enig zoeken op internet het gewenste resultaat op.
Verdeling Nederlandse private banking markt, eind 2018
Bron: Fondsnieuws
Verwachte nr. 1
Het onderzoek bevestigt dat, zoals algemeen bekend, ABN Amro veruit de grootste speler is op de Nederlandse private banking markt. De bank wil niet meer kwijt over de omvang van de AuM dan in het jaarverslag van 2018 te vinden is.
Daarin vermeldt de bank een AuM (exclusief cash) op groepsniveau van 115,4 miljard euro, waarvan 30,9 miljard euro in custody. Bij de geografische uitsplitsing van de client assets krijgt Nederland 58 procent. Datzelfde percentage toegepast op de AuM levert voor Nederland een bedrag op van 49,1 miljard euro. Op een totaal van 128 mijard betekent dat een marktaandeel van 38,4 procent.
ING staat in deze vergelijking op plek twee met een AuM in Nederland van 25 miljard euro. De bank wenste niet mee te werken aan het onderzoek, en vermeldt in haar jaarverslag enkel het duurzaam belegde vermogen van 6,3 miljard euro dat 5 procent van het totaal beslaat. Dat betekent dat de AuM van ING op groepsniveau 126 miljard euro bedraagt, waarmee het groter is dan ABN Amro. Overigens is het duurzaam belegd vermogen bij de laatste groter: 13,9 miljoen euro.
Digitale sporen
Het ING-cijfer voor Nederland wordt echter toch genoemd in een interview met een private banker op de eigen website. Hoewel het artikel dateert uit september 2016, is gelet op de ontwikkeling van de AuM bij Van Lanschot aannemelijk dat dit bedrag bij benadering nog klopt, en waarschijnlijk zelfs iets hoger ligt.
De andere drie private banken van de ‘big five’ zijn transparanter over hun AuM. Rabobank laat weten 22,4 miljard euro te beleggen voor klanten in Nederland, en complementeert daarmee het podium.
De bank legt overigens de knip bij een belegd vermogen van 200.000 euro, omdat dergelijke klanten al de service krijgen van een private banker. Het grootste deel van het vermogen zit evenwel bij klanten met een belegd vermogen van meer dan een half miljoen euro - de officiële instapgrens, aldus Rabo.
De nummer vier in dit overzicht is Van Lanschot. Als beursgenoteerde private bank (en asset manager) rapporteert zij niet verwonderlijk het meest gedetailleerd over de AuM. Het in beheer en advies gegeven vermogen, exclusief online-beheerder Evi, bedraagt 21,3 miljard euro. Hiervan is 82 procent afkomstig van Nederlandse klanten, ofwel 17,5 miljard euro.
In de twee andere landen waarin Van Lanschot actief is, België en Zwitserland, bedraagt het belegd vermogen respectievelijk 3 miljard euro en een kleine miljard euro.
Enige met instapgrens van 1 mln
InsingerGilissen, ontstaan uit een fusie tussen Theodoor Gilissen en Insinger de Beaufort in 2017, laat weten 8,8 miljard aan AuM in Nederland te hebben. Ook dit cijfer is exclusief de asset management activiteiten van de onderneming. Als enige Nederlandse private bank richt het zich op klanten met een belegbaar vermogen vanaf 1 miljoen euro, al worden ook hier in de praktijk klanten onder die grens geaccepteerd, ‘mits ze kiezen voor een van onze centrale beheeroplossingen’.
Aanzienlijk kleiner in omvang zijn de overige drie private banks die Nederland rijk is. ‘Pure play’ speler Bank ten Cate & Cie meldt 2,3 miljard euro te beleggen voor haar klanten, terwijl Hof Hoorneman uit Gouda een AuM voor haar private banking klanten opgeeft van 1,9 miljard euro. De laatste legt als enige de instapgrens bij 250.000 euro, al komt men voor maatwerk pas bij het dubbele in aanmerking.
Triodos Bank Private Banking Nederland tot slot meldt in haar jaarverslag een AuM van net iets meer dan 1 miljard euro. Het discretionaire gedeelte, zo’n 600 miljoen euro groot, is vorig jaar overgedragen aan de asset management tak van de duurzame bank.
AFM
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) deed in 2015 al eens onderzoek naar de omvang en ontwikkelingen van de retailmarkt voor beleggen in Nederland. Het komt daarin tot een totale marktomvang van 200 miljard euro per eind 2014 (dus alles wat Nederlanders beleggen via Nederlandse beleggingsondernemingen en -platforms).
Het Fondsnieuws-onderzoek laat nu zien dat een groot deel daarvan afkomstig is van de enkele tienduizenden private banking klanten. ING meldt in het interview 12.000 klanten te bedienen.
Onderstaande grafiek uit het AFM-onderzoek van 2015 geeft de verdeling van de totale retailmarkt weer. Het belegd vermogen van de grootbanken (inclusief in private banks) bedraagt bijna 80 procent van de markt. In omvang worden ze gevolgd door private banks met iets meer dan 10 procent van de markt en vermogensbeheerders met minder dan 10 van de markt.
Bron: AFM
Fondsnieuws is voornemens haar onderzoek naar de assets under management van de private banks jaarlijks te herhalen.