De financiële markten verkeren op dit moment in een fase van verhoogde volatiliteit. De oorzaken zijn talrijk: geopolitieke conflicten, wereldwijde handelsspanningen en signalen van een afkoelende economie. Deze onrust leidt niet alleen tot koersschommelingen, maar vooral tot groeiende onzekerheid over de toekomst.
Voor beleggers is onzekerheid een risicofactor die lastig te beheersen lijkt. Dat volatiliteit zich voordoet staat buiten kijf, maar hoe je hierop voor te bereiden blijft de grote vraag. Gelukkig kan wie zich goed voorbereidt, ook in onrustige tijden zijn koers vasthouden.
Scenarioplanning: voorbereiding zonder voorspelling
In tijden van onrust is het verleidelijk om te handelen uit emotie. Toch biedt een rationele benadering waar men werkt met economische scenario’s meer houvast. Niet om de toekomst te voorspellen, want dat is iets voor waarzeggers, maar om inzicht te krijgen in mogelijke uitkomsten.
Waar traditionele methoden uitgaan van vaste gemiddelde rendementen, houden realistische scenarioanalyses rekening met actuele economische omstandigheden, renteontwikkelingen en geopolitieke invloeden.
Zo kan zichtbaar worden welke risico’s bestaande plannen lopen en welke aanpassingen mogelijk zijn om doelen te beschermen. Door naast een basisscenario ook stress-scenario’s door te rekenen, ontstaat een robuuster inzicht: wat gebeurt er als de rente sneller stijgt dan verwacht? Hoe beïnvloedt een handelsoorlog de inflatie en koopkracht? Zulke vragen verdienen concrete antwoorden, geen geruststellende slogans.
De rol van deskundig financieel advies
In een volatiele markt is een goed doordacht advies van onschatbare waarde. Geschiedenis en onderzoek leren dat wie zich laat meeslepen door paniek, vaak verkoopt op het slechtst denkbare moment. Juist beleggers die vasthouden aan hun strategie, kunnen profiteren van herstel zodra markten normaliseren.
Een deskundige adviseur helpt cliënten niet alleen om emoties te beheersen, maar biedt ook feitelijke onderbouwing. Blijven de financiële doelen haalbaar onder veranderende omstandigheden? En welke concrete maatregelen kunnen nu al worden genomen om de weerbaarheid te vergroten?
Daarnaast helpt een adviseur om ‘onzichtbare risico’s’ te identificeren. Politieke onrust, pandemieën of klimaatveranderingen laten zich niet vangen in standaardmodellen, maar kunnen wel degelijk een grote impact hebben. Door scenario’s uit te breiden met dit soort factoren, wordt een plan pas écht toekomstbestendig.
De bouwstenen van een sterk financieel plan
Een degelijk plan is dynamisch, niet statisch. En het rust op enkele fundamentele pijlers:
- Diversificatie: Spreiding over meerdere beleggingscategorieën verkleint de impact van tegenvallers.
- Periodieke herijking: Markten veranderen, plannen moeten daarop aangepast kunnen worden.
- Flexibiliteit: Mogelijkheid om tijdig bij te sturen zonder in paniek alles overboord te gooien.
- Scenarioanalyse: Zicht op zowel kansen als risico’s onder uiteenlopende economische omstandigheden.
Ook belangrijk: realistische verwachtingen. Een plan dat alleen werkt bij perfecte economische omstandigheden is geen plan, maar een gok.
Kans en crisis: twee kanten van dezelfde medaille
Volatiliteit wordt vaak als negatief gezien, maar biedt ook kansen voor wie strategisch durft te denken. Marktcorrecties kunnen instapmomenten zijn voor lange termijn beleggingen. Wie periodiek blijft investeren, ongeacht de marktomstandigheden, verkleint het risico op een slecht instapmoment.
Bovendien kan tijdelijke onzekerheid helpen om zwakke plekken in bestaande strategieën bloot te leggen. Een plan dat in rustige tijden goed lijkt, maar bij het eerste zuchtje tegenwind wankelt, is geen solide basis. Beter dus om zwakke schakels nu te identificeren dan pas als het te laat is.
Voorbereid de toekomst in
De huidige economische situatie vraagt om realisme en aanpassingsvermogen. Oude zekerheden zijn minder vanzelfsprekend; nieuwe risico’s vragen om actuele inzichten. Geen enkele strategie voorkomt volatiliteit, maar een plan gebaseerd op realistische scenario’s helpt om bij te sturen waar nodig.
Zoals een ervaren zeeman weet: de storm vermijden is onmogelijk, maar door het zeil op tijd bij te zetten, blijft de bestemming binnen bereik.
Ronald Janssen is hoofd Innovation & Research Global Wealth Solutions bij Ortec Finance, een wereldwijde leverancier van technologie en oplossingen voor het nemen van investeringsbeslissingen. Ortec Finance is onderdeel van het expertpanel van Investment Officer en schrijft maandelijks een bijdrage over uiteenlopende thema’s.