In het Staatsblad is dinsdag het Wijzigingsbesluit Financiële Markten 2014 gepubliceerd, met daarin het provisieverbod rondom beleggingsdienstverlening.
Het gaat om Artikel III, hoofdstuk 12a, artikel 168a en 168aa.
Ten opzichte van eerder gepubliceerde concept-besluit waarover in april een consultatieronde heeft plaatsgevonden, valt op dat de overgangstermijn anders is vormgegeven.
Dit omdat uit de consultatieronde gebleken is, dat de eerder voorgestelde overgangstermijn bij verschillende partijen op uitvoeringsproblemen stuitte, zo schrijft minister Dijsselbloem in de toelichting op het besluit.
In plaats van één overgangsregime voor alle financiële instrumenten, komen er nu twee verschillende overgangsregimes.
Voor het verlenen van beleggingsdiensten of nevendiensten met betrekking tot transacties in financiële instrumenten ‘niet zijnde rechten van deelneming in een beleggingsinstelling of icbe die op verzoek van de deelnemers ten laste van de activa direct of indirect worden ingekocht of terugbetaald’, die zijn verricht voor de datum van inwerkingtreding van het provisieverbod blijven de oude provisieregels van kracht, aldus de toelichting.
Gestructureerde producten en bankbrieven
Voor deze financiële instrumenten – die vaak een vaste en beperkte looptijd hebben – is het vaak niet mogelijk om de bestaande posities van klanten om te zetten naar provisievrije versies van deze financiële instrumenten. Het gaat hier bijvoorbeeld om gestructureerde producten en bankbrieven met een bepaalde looptijd dan wel einddatum.
De omzetting naar provisievrije financiële instrumenten, waarbij feitelijk het financieel instrument met provisie wordt verkocht en een versie van datzelfde instrument zonder provisie wordt aangekocht, kan bijvoorbeeld niet plaatsvinden omdat er simpelweg geen provisievrije versie van datzelfde financieel instrument kan worden aangeboden.
Omdat veel van deze financiële instrumenten een beperkte looptijd hebben, is de verwachting dat ook voor deze financiële instrumenten binnen enkele jaren de transitie is gemaakt naar provisievrije dienstverlening, aldus de toelichting.
Het tweede overgangsregime heeft betrekking op beleggingsfondsen. Dit houdt in dat er tot en met 31 december 2014 nog distributievergoedingen ontvangen mogen worden als de klant hier duidelijke over geïnformeerd wordt, ze de kwaliteit van de dienstverlening niet ondermijnen en de provisie in zijn geheel wordt doorgegeven aan de klant.
De Nederlandse Vereniging van Banken laat in een eerste reactie weten blij te zijn dat het ministerie geluisterd heeft naar de kritiek uit het veld.
Professionele beleggers uitgezonderd
Een andere aanpassing is dat het verbod niet geldt voor dienstverlening aan professionele beleggers, mits er helder over de provisies wordt gecommuniceerd en de provisies de kwaliteit van de dienstverlening niet in de weg staan.
In de toelichting schrijft Dijsselbloem dat er tijdens de consultatieronde verschillende respondenten kritiek hebben geuit op de reikwijdte van het verbod.
‘Zij meenden dat professionele beleggers (en in aanmerking komende tegenpartijen) over voldoende deskundigheid en tegengewicht beschikken om de dienstverlening en de daarmee verbonden kosten en wijze van beloning zelf (mede) te bepalen.
Toepassing van het provisieverbod op dienstverlening aan deze twee categorieën beleggers zou volgens deze respondenten derhalve niet objectief, gerechtvaardigd en evenredig zijn.
Internationaal karakter
Daarnaast merkten respondenten op dat de markt waarin professionele beleggers en in aanmerking komende tegenpartijen actief zijn een sterk internationaal karakter heeft, waardoor toepassing van het provisieverbod op dienstverlening aan deze categorie beleggers de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsondernemingen (onevenredig) zou schaden.’
Het verbod gaat op 1 januari 2014 in en geldt voor vermogensbeheer, beleggingsadvies en execution only-dienstverlening.
Lees het besluit met daarin het provisieverbod, zoals dat gepubliceerd is in het Staatsblad.
Zie ook het dossier provisieverbod van Fondsnieuws