Hoewel actieve fondsen in principe in het voordeel zijn op het gebied van duurzaam beleggen, zijn passieve duurzame producten aan een opmerkelijke opmars bezig. Het marktaandeel van duurzame trackers is in tien jaar tijd verdubbeld en het aantal productintroducties kwam in 2020 tot een hoogtepunt.
Dat schrijft Senior Manager Research Analyst Ronald van Genderen van Morningstar in zijn bijdrage voor deze week.
Duurzaam beleggen heeft de afgelopen jaren een enorme groei in interesse van beleggers gekend. Per eind december 2020 werd in Europa maarliefst 10 triljoen euro euro belegd in duurzame beleggingsfondsen. Ruim 80 procent daarvan werd belegd in actieve beleggingsfondsen, wat duidelijk weergeeft dat bij duurzaam beleggen veel beleggers de voorkeur geven aan een actieve benadering. Toch zijn passieve producten vooral in de laatste vijf jaar aan een indrukwekkende opmars bezig.
Vervijfvoudiging beheerd vermogen
Eind 2010 hadden duurzame passieve beleggingsfondsen, oftewel indexfondsen en ETFs, een gezamenlijk beheerd vermogen van 464 miljard euro, wat een marktaandeel betekende van net iets meer dan 10 procent. Tien jaar later is dat beheerde vermogen vervijfvoudigd en gestegen naar 2,1 triljoen euro en hebben passieve producten dus een verdubbeling van het marktaandeel gerealiseerd.
In het wereldwijde aandelensegment zijn volgens Van Genderen inmiddels 83 duurzame passieve fondsen beschikbaar in Europa, van het totaal van 242 passieve fondsen in deze categorieën (wereldwijd largecap waarde, groei en gemengd). Veel van de duurzame fondsen zijn daarbij nog erg jong. Niet minder dan 55 fondsen zagen in de afgelopen vijf jaar het levenslicht. 2020 was het absolute topjaar in termen van productintroducties, want toen werden 19 fondsen gelanceerd.
Opmerkelijke opmars
De opmars van duurzame passieve fondsen noemt Van Genderen opmerkelijk, omdat actieve benaderingen in principe een aantal voordelen hebben op het gebied van duurzaam beleggen. ‘Hoe duurzaam beleggen wordt vormgegeven, is sterk afhankelijk van de toegepaste normen en waarden en die laten zich minder makkelijk vangen in een door strikte en rigide indexregels gedicteerde benchmark voor passieve producten.’
Daarnaast hebben passieve producten volgens hem het nadeel dat het zogenaamde stewardship-beleid minder effectief uitgevoerd kan worden. Hoewel er wel degelijk gestemd kan worden op de aandelen die een passief product bezit en ook engagement met de bedrijven mogelijk is, ontbreekt het ultieme pressiemiddel. Een passief fonds kan immers niet een positie verkopen wanneer een bedrijf niet ontvankelijk blijkt om gewenste veranderingen door te voeren, zolang het aandeel in de index blijft zitten.
Top 5
In de top-5 van deze week een overzicht van vijf wereldwijde passieve aandelenfondsen die de laagste Morningstar Sustainability Score hebben, oftewel het meest duurzaam zijn (en tevens geregistreerd voor verkoop zijn in Nederland).
De eerste vier fondsen in deze top 5 volgen allemaal varianten van dezelfde index, namelijk de MSCI World SRI index. Van Genderen: ‘Deze index richt zich op de bedrijven die het meest duurzaam zijn binnen hun industrie en tevens onderdeel uitmaken van de conventionele MSCI World Index. Daarnaast worden uitsluitingen toegepast, waardoor er niet wordt belegd in bedrijven met activiteiten in alcohol, gokken, tabak, militaire wapens, vuurwapens, nucleaire energie, pornografie, olie en gas en thermisch kool. Door deze selectiecriteria bevat de index aanzienlijk minder namen dan de bredere MSCI World Index. Per 14 juni 2021 kent de duurzame index 441 aandelen, terwijl de conventionele index bijna vier keer zoveel posities kent met 1.562 aandelen.’
Op de derde en vierde plek staan ETFs die door Morningstar analisten worden gevolgd. Zowel de iShares MSCI World SRI als de UBS (Lux) FS MSCI World SRI dragen een Morningstar Analyst Rating van Silver. ‘In de ogen van de analisten is de gevolgde index een degelijk geconstrueerde, goed gediversifieerde en redelijk representatieve benchmark voor de wereldwijde large- en midcap-markt in ontwikkelde markten. Beide producten bieden relatief goedkope blootstelling aan deze index en kennen een lage tracking error, hetgeen betekent dat de index efficiënt wordt gevolgd’, aldus Van Genderen.
