Toekomstige gepensioneerden worden in steeds grotere mate zelf verantwoordelijk voor hun pensioen, omdat zowel de overheid als werkgevers de verantwoordelijkheid steeds meer verschuiven naar de deelnemers. Die waarschuwing geeft de Pensioenfederatie af in haar beleidsagenda voor dit jaar.
De Pensioenfederatie stelt dat deze en andere veranderingen een grote uitdaging vormen voor het vermogen van alle schakels in de ‘pensioenketen’ om mee te veranderen. Bepleit wordt een integrale aanpak, omdat toekomstig gepensioneerden meer behoefte zullen hebben aan ‘transparantie en begrijpelijkheid’, alsook aan zeggenschap.
Dit stelt eisen aan het gepersonaliseerde inzicht dat deelnemers in hun pensioeninkomen kunnen krijgen, alsook in ‘de ontwikkeling hiervan na pensionering en de mate waarin dit aansluit op het verwachte uitgavenpatroon. Dat kan de begrijpelijkheid, transparantie en mogelijkerwijs ook het vertrouwen ten goede komen. Aan de andere kant zal dit leiden tot een grotere nadruk op de zorgplicht van pensioenfondsen.’
De Pensioenfederatie wijst erop dat als het gaat om pensioen, dat het dan niet alleen om de financiële houdbaarheid van het stelsel gaat, maar ook om de maatschappelijke houdbaarheid daarvan. Daarbij gaat het om thema’s als wendbaarheid van de sector zelf, verantwoord beleggen, de roep om meer transparantie en duurzaam beleggen met het oog op de energietransitie.
Deze grote uitdagingen zullen de sector dwingen tot een verdere consolidatieslag, waarbij aan besturen en bestuursleden steeds hogere geschiktheidseisen worden gesteld. Fusies zullen leiden tot een ‘betere schaalgrootte en kostenefficiëntie’.
Tegelijkertijd ziet de Pensioenfederatie ook een ontwikkeling waarin de bereidheid van de achterban toeneemt om meer te investeren in het bijdragen aan de Nederlandse economie, en aan de verduurzaming daarvan. ‘Pensioenfondsen investeren in Nederland. In infrastructuur, hypotheken, huurwoningen en ander vastgoed, ze doen mee met de Nederlandse Investeringsinstelling (NLII)’, schrijft de federatie.
Niettemin ziet de pensioensector zich geconfronteerd met een discussie over de rol van pensioenfondsen bij kredietverlening aan bedrijven en huishoudens in Nederland. ‘Een discussie die meebeweegt met politieke en maatschappelijke sentimenten. Investeren in Nederland is evenwel een thema dat verder gaat dan uitsluitend de pensioensector’, zo valt in de beleidsagenda 2018 te lezen.
Eerder vond naar aanleiding van een dreigende vijandige overname van AkzoNobel en Unilever al een discussie in Nederland plaats dat pensioenfondsen de rol van stabiele beleggers in grote Nederlandse beursgenoteerde bedrijven op zich zouden moeten nemen om de BV Nederland voor ‘een uitverkoop’ te behoeden.
Op de trend naar de eigen verantwoordelijkheid voor toekomstig gepensioneerden voor hun pensioen spelen thans vele marktpartijen in. Zowel vanuit asset managers, banken, verzekeraars als pensioenfondsen worden producten en diensten ontwikkeld en aangeboden om een individueel pensioen op te bouwen.