‘We doen geen concessies aan rendement, en ook niet aan onze duurzaamheidsdoelstellingen. Die twee dingen gaan samen, daar zijn we van overtuigd’, zegt Joanne Kellermann, bestuursvoorzitter van Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW), in een gesprek met FN Institutioneel.
Als tweede grootste pensioenfonds van Nederland voor de sector zorg en welzijn met 251,2 miljard euro in beheer van 2,9 miljoen deelnemers, heeft PFZW ambitieuze plannen voor de komende jaren, vooral op het gebied van duurzaam beleggen. FN/Institutioneel sprak met voorzitter Joanne Kellermann (foto) en Jan Willem van Oostveen, manager financieel- en beleggingsbeleid.
Het pensioenfonds heeft een bewogen coronajaar achter de rug, zegt Kellermann. ‘Deze crisis heeft natuurlijk verreweg de grootste impact gehad op onze deelnemers die in de zorg werken’, zegt ze. ‘Op allerlei manieren zijn onze deelnemers behoorlijk getroffen in deze pandemie. En dat hebben we als bestuur ook gemerkt.’
Het pensioenfonds heeft snel gereageerd door een betalingsregeling op te stellen voor werkgevers die in de problemen kwamen met het afdragen van de premies. Daarnaast heeft het fonds ondersteuning geboden voor mensen die in de zorg werken, zoals ‘tips en tricks’ over hoe om te gaan met werkdruk. Ook heeft uitvoerder PGGM arbeidsmarktdata onderzocht om te kijken naar het verzuim in de sector. ‘Dat heeft geresulteerd in een maandelijkse publicatie over het verzuim in de zorg. Deze cijfers zijn ook weer input voor de beleidsmakers in Den Haag’, zegt Kellermann.
Beleggingscommissie
De beleggingscommissie hield die eerste periode na het begin van de coronacrisis de vinger aan de pols. ‘We hadden in die eerste fase van de crisis, toen we echt niet wisten welke kant het op zou gaan, bijna dagelijks contact,’ zegt Jan Willem van Oostveen, manager van het financieel- en beleggingsbeleid.
Het was niet alleen een financiële, maar ook een operationele crisis voor het pensioenfonds. ‘Dat was een bijzondere situatie,’ stelt Kellermann. ‘Ons beleid van herbalanceren pakte goed uit, want de aandelenmarkten zijn de dip vrij snel te boven gekomen.’
Private markten
In 2020 behaalden de beleggingscategorieën in de private markten, zoals private equity (11,6 procent), insurance (3,7 procent), infrastructuur (3,4 procent), credit risk sharing (1,6 procent) en privaat vastgoed (0,7 procent) een positief jaarrendement. Het pensioenfonds verklaart het positieve rendement van de insurance portefeuille mede vanwege het uitblijven van grote verliesgevende natuurrampen in 2020. Het positieve rendement voor credit risk sharing komt door lagere credit spreads en beperkte kredietverliezen.
De duurzaamheidsdoelstellingen van PFZW zijn ambitieus. Eind vorig jaar zei Kellermann in het FD dat de vraag of duurzaam beleggen goed is voor het rendement, ‘zó 2010’ is. Dat betekent niet dat ze vindt dat duurzaamheid best wat rendement mag kosten, legt ze uit. ‘Ik zei dat ik de vraag of duurzaam beleggen genoeg oplevert, een ouderwetse vraag vind. Waar het om gaat, is dat wij geen concessies doen aan rendement. En we doen ook geen concessies aan onze duurzaamheidsdoelstellingen. Die twee dingen gaan samen, daar zijn we van overtuigd.’
‘Echt spannend’
Tot 2020 is het gelukt om de CO2-uitstoot van de bedrijven waarin PFZW belegt met ruim 50 procent te verminderen. De komende vijf jaar is het plan om die uitstoot nog verder te beperken, met 30 procent. ‘Dat wordt echt spannend’, zegt Kellermann. ‘Want we zijn ambitieus, maar we beleggen in de echte wereld. Het betekent dus niet niet dat in 2025 de portefeuille helemaal lichtgroen is.’
De komende jaren moet ook de ‘impact’ van de beleggingen, simpel gezegd de bijdrage aan een betere wereld, omhoog. Die doelstellingen zijn gebaseerd op de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (SDG’s). ‘In 2025 moet 20 procent van onze beleggingen aan onze impactdoelstellingen voldoen. Daarnaast hebben we doelstellingen op het gebied van de meetbaarheid, we moeten het kunnen toetsen,’ zegt Kellermann.
Jan Willem van Oostveen geeft een voorbeeld. ‘We hebben gemeten dat we met onze beleggingsportefeuille van 2,9 miljoen deelnemers genoeg duurzame energie produceren voor 17 miljoen huishoudens. Dat is meer dan het dubbele aantal huishoudens in Nederland.’
Ranglijst
Toch staat PFZW niet op de eerste plek op de VBDO Benchmark Duurzaam Beleggen, de ranglijst van duurzame Nederlandse pensioenfondsen, maar op nummer 4. ‘Aan de ene kant wil je graag altijd nummer één zijn, maar het is ook goed nieuws. Want het gaat er niet om dat wij de beste zijn, maar dat iederéén duurzamer gaat beleggen’, lacht Kellermann.
Het bestuur van PFZW kijkt reikhalzend uit naar de invoering van het nieuwe pensioensysteem. De dekkingsgraad van het pensioenfonds is gestegen in de eerste maanden van 2021, maar binnen het huidige pensioenstelsel geldt nog steeds kortingsdreiging. ‘De financiële markten breken record na record en wij moeten toch tegen onze deelnemers zeggen dat we misschien moeten gaan korten op de pensioenuitkeringen. We zijn het er allemaal over eens dat dit moeilijk uit te leggen is. Het afgelopen jaar hebben we daarom heel hard gewerkt om voortgang te blijven maken met het nieuwe systeem’, zegt Kellermann.
Allianties met fiduciair en asset managers
Het nieuwe systeem leidt tot nieuwe allianties met fiduciair en asset managers. ‘Waar we nu een collectief pensioen hebben dat we collectief beleggen, wordt het straks een individueel pensioen dat we collectief beleggen. De relatie tussen fiduciair beheer en pensioenadministratie is daarbij belangrijk’, zegt Van Oostveen. De twee partijen zullen steeds meer met elkaar moeten samenwerken. ‘We gaan veel meer vragen van deelnemers krijgen over het rendement, dan heb je het contact met de fiduciair nodig. We worden meer van elkaar afhankelijk.’
Kellermann maakt zich geen zorgen over geruchten dat de invoering van het nieuwe pensioenstelsel mogelijk een jaar vertraging oploopt. ‘Wij liggen op koers, we blijven afstevenen op een invoering in 2025 of 2026’, stelt ze resoluut.
Dit interview is opgenomen in de laatste editie van FN Institutioneel. Deze krant van Fondsnieuws die bestemd is voor pensioenfondsen en andere institutionele beleggers, wordt vandaag bij geregistreerden bezorgd. Behoort u ook tot de doelgroep, dan kunt zich via deze link aanmelden voor kosteloze toezending.