Het impact aandelenmandaat dat PGGM vanaf 2016 beheert voor pensioenfonds PFZW is bijzonder succesvol. Niet alleen heeft het mandaat een positieve invloed op de maatschappij, ook is de wereldwijde benchmark met circa 10 procent overtroffen.
Dat vertelt Dirk-Jan Verzuu (foto), lead portefeuillemanager van het impactmandaat van PGGM, in een gesprek met FN Institutioneel.
Het fonds is specifiek opgericht voor PFZW, de grootste klant van PGGM, om een deel van haar aandelenbeleggingen impactvol te investeren voor de langere termijn. In dit mandaat – dat inmiddels een omvang heeft van 4 miljard euro – wordt belegd in ondernemingen die een positieve impact hebben op de maatschappij en naar verwachting een goed rendement bieden op de lange termijn.
Vergeleken met het belegd vermogen van PFZW van 254 miljard euro gaat het nog om een relatief klein bedrag. Ook op wereldschaal staat impactbeleggen nog in de kinderschoenen. PGGM wil zijn expertise inzetten om internationaal meer schaalgrootte te creëren en heeft veel energie gestoken in samenwerkingsverbanden en kennisuitwisseling.
Zo heeft het vorig jaar samen met APG het zogeheten Sustainable Development Investments Asset Owner Platform (SDI AOP) opgericht. Dat platform helpt beleggers om bedrijven te beoordelen op hun bijdrage aan de duurzame ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals, SDG’s) van de Verenigde Naties. PGGM hoopt dat beleggers wereldwijd aanhaken en dat impactbeleggen uiteindelijk de standaard wordt.
Hoog absoluut rendement
Sinds de start van het mandaat eind maart 2016 is de strategie gericht op een viertal thema’s: klimaat, gezondheidszorg, water en voeding. ‘We kunnen hier een positieve impact maken op de wereld. De selectie is al gemaakt voordat de VN met haar zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen naar buiten kwamen, zegt Verzuu. PGGM liep voor de troepen uit. ‘Toen ik in 2015 overstapte van NN IP naar PGGM bestond impactbeleggen nog nauwelijks en hadden we het grootste impactfonds in de wereld. Daarna bleek dat onze thema’s overlappen met zes duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN.’
Voor Verzuu is het belangrijk dat de gekozen thema’s goed belegbaar zijn. Zo heeft een van de SDG’s te maken met klimaatverandering en op dit gebied zijn veel beursgenoteerde ondernemingen te vinden. Andere doelen van de VN, zoals gendergelijkheid en duurzaam gebruik van oceanen, waren minder geschikt voor beleggers. ‘Maar dit is in ontwikkeling en we zijn nu bezig om onze strategie uit te breiden naar alle SDG’s. Ons wereldwijde beleggingsuniversum van 350 namen wordt daardoor veel groter’, aldus Verzuu.
Op sectorniveau is er sprake van een zekere concentratie. Zo belegt het mandaat niet in de financiële sector, fossiele brandstoffen en ontbreken ook technologiebedrijven als Google, Amazon en Facebook. ‘Wij zijn op zoek naar pure impactbedrijven met een positief effect op de maatschappij en daar rekenen wij die grote techbedrijven niet onder.’ Hoewel bepaalde sectoren niet vertegenwoordigd zijn, is de geografische spreiding van de portefeuille volgens Verzuu een redelijke afspiegeling van de FTSE All-World index.
10 procent beter dan benchmark
Met een absoluut rendement van 88 procent sinds de aanvang heeft het mandaat tot eind 2020 ongeveer 10 procent beter gepresteerd dan de brede FTSE All-World, vertelt Verzuu. Vooral 2020 was een heel goed jaar. ‘Onze portefeuille blijft vaak iets achter in een sterk opgaande markt en doet het juist beter als de beurzen corrigeren. Dat komt door het hoge kwaliteitsgehalte van de bedrijven waarin wij investeren.’
Thema’s als klimaatverandering en andere SDG’s spelen op de lange termijn en vergen dus ook een lange beleggingshorizon. ‘Investeren in bedrijven van lage kwaliteit is dan minder geschikt, omdat ze sneller in financiële problemen kunnen komen. Wij geven daarom de voorkeur aan kwalitatief goede bedrijven met een lage volatiliteit.’
Duurzame excessen
De portefeuille bewees haar crisisbestendige karakter aan het begin van de coronacrisis, toen ze een uitstekend rendement boekte terwijl de aandelenmarkten fors daalden. Toen de markt weer sterk opveerde vanaf het dieptepunt in maart bleef de portefeuille het ook goed doen. Dit heeft volgens Verzuu mede te maken met de recordinstroom in duurzame fondsen.
‘Vorig jaar is ESG- en impactbeleggen definitief doorgebroken door de relatief sterke prestaties van duurzame aandelen tijdens de coronacrisis. De onderliggende problemen waar de maatschappij mee te maken heeft, zijn door de pandemie nog sterker aan de oppervlakte gekomen. Denk aan het verbeteren en tegelijk betaalbaar houden van de gezondheidszorg.’
Volgens hem was er over de afgelopen vijf jaar eveneens sprake van een outperformance indien gecorrigeerd wordt voor de blootstelling aan de factoren kwaliteit en lage volatiliteit. Maar de duurzaamheidstrend is een mooie meewind. Daarin schuilt ook het gevaar dat waarderingen van duurzame aandelen te hoog worden opgedreven.
‘De portefeuille is redelijk rente-neutraal’
Verzuu: ‘We zien inderdaad dat beleggers in bepaalde niches te ver vooruitlopen op de muziek, maar hier zijn wij op dit moment niet in belegd. Een voorbeeld zijn aandelen van Chinese zonnepaneelbedrijven, die in de afgelopen maanden soms wel zijn vertienvoudigd. Dezelfde excessen zien we nog sterker in zonne-energie opwekking en de bekende namen als Tesla en Nio. Voor ons zijn de hoge waarderingen hier moeilijk te rechtvaardigen.’
Het impactfonds is wel wat hoger gewaardeerd dan de markt, maar voor kwaliteitsbedrijven betaal je volgens Verzuu nu eenmaal wat meer. Hij denkt niet dat een onverwacht snelle rentestijging de portefeuille harder zal treffen dan de markt, ondanks de bloostelling aan voornamelijk kwaliteitsaandelen.
‘De portefeuille is redelijk rente-neutraal op basis van scenario-analyses. Wij hebben weliswaar geen financiële waarden, maar zijn ook zwaar onderwogen in nutsbedrijven die eveneens erg rentegevoelig zijn. Dat compenseert elkaar. Op de lange termijn verwachten wij het beter te blijven doen dan de wereldwijde aandelenindices. Het zijn solide, sterke bedrijven die gedreven worden door structurele groeithema’s.‘