Het rentebesluit dat vandaag op de agenda staat in Turkije belooft spannend te worden, nu president Erdogan de macht heeft om de leiding van de centrale bank te vervangen.
Dat schrijft opkomende markten econoom Nora Neuteboom in een begeleidende e-mail bij haar visie op de vergadering van de Turkse centrale bank. Hoewel de markten een renteverhoging ingeprijsd hebben, verwacht Neuteboom dat de rente vandaag gelijk gehouden wordt. ‘Wij zijn vrij sceptisch over de onafhankelijkheid van de centrale bank’, voert ze aan. ‘Erdogan heeft zijn greep op de centrale bank verstevigd en hogere rentes passen niet bij de groeistrategie van Turkije.’
In de markt klinken andere geluiden. De meerderheid van door Bloomberg gepolste economen verwacht een renteverhoging van zeker 1 procentpunt. ‘Als het ruime fiscale en quasi-fiscale beleid wordt voorgezet, zal de centrale bank van Turkije genoodzaakt zijn om de rente de rest van het jaar verder te verhogen’, aldus Morgan Stanley-analisten in een e-mail richting het persbureau.
Wat zeker is, is dat de boodschap die de centrale bank van Turkije vandaag verkondigt, een belangrijk signaal richting de markten zal zijn. Neuteboom: ‘Zal het monetaire beleidscomité de rentes verhogen ondanks politieke druk? De onafhankelijkheid van de centrale bank is eerder in twijfel getrokken, maar ze deden wat ze moesten doen door de rente met 500 basispunten te verhogen sinds april naar het huidige niveau van 17,75 procent. Beleggers hopen dat dat vandaag niet anders zal zijn.’
Plotse crisis
De reden dat Erdogan daar zo op tegen is, is dat renteverhogingen niet aansluiten op zijn gewenste strategie om de economische positie van huishoudens te verbeteren. Liever kiest hij voor stimulering van economische groei dan voor een verlaging van de inflatie. Neuteboom: ‘Hogere rentes kunnen zorgen voor een abrupte overgang van de eerste strategie naar de tweede. En dat kan een plotse crisis tot gevolg hebben.’
Erdogan heeft regelmatig verklaard dat hij van mening is dat rentetarieven de inflatie niet inperken en het huidige belangrijkste rentetarief te hoog is. Neuteboom: ‘De renteverhoging van 500 basispunten heeft niet kunnen voorkomen dat de lira verder is gedaald, noch de inflatie ingeperkt. Erdogan kan die cijfers gebruiken om te beweren dat het rentemechanisme niet werkt.’
Maar, waarschuwt de econoom: het handhaven van de huidige renteniveaus zal het probleem waar Turkije mee worstelt - een laag spaarniveau en lage koopkracht - niet oplossen. ‘Bovendien zal handhaving van de tarieven leiden tot een verdere depriciatie van de lira. Het tekort op de lopende rekening loopt op richting 6,5 procent en de jaarlijkse externe financieringsbehoefte van Turkije zal klimmen van het huidige niveau van 218 miljard dollar naar 240 miljard dollar volgens de IIF. Het risico van een externe schulden crisis neemt dan verder toe, en we zullen hogere inflatie blijven zien vanwege de hogere importkosten.’