Ecologiefondsen beleggen in bedrijven die bijdragen aan het oplossen van de vele milieu-uitdagingen die onze samenleving kent. De fondsen in de Morningstar-categorie Aandelen Sector Ecologie beleefden hoogtijdagen in 2020 en 2021, maar daarna kwam de klad er in, zowel wat betreft rendement als qua beheerd vermogen.
Bedrijven met activiteiten die bijdragen aan een beter milieu hebben de wind behoorlijk in de zeilen. De afgelopen jaren is het besef breed ingedaald dat we zuiniger met onze planeet moeten omgaan en dat actie nodig is om bijvoorbeeld de opwarming van de aarde te beperken. Bedrijven, consumenten en overheden zijn hun gedrag aan het veranderen en dat creëert gunstige marktomstandigheden voor bedrijven die actief zijn in industrieën zoals alternatieve energie, afvalverwerking, waterbehandeling en energie-efficiëntie. Fondsen in de Morningstar-categorie Aandelen Sector Ecologie beleggen in precies dit soort bedrijven.
Deze fondsen zijn bij beleggers niet onopgemerkt gebleven en gedurende 2020 en 2021 beleefden ze een glorietijd. Jarenlang leden ecologiefondsen een relatief marginaal bestaan, met een totaal beheerd vermogen dat onder de 10 miljard euro bleef schommelen. Sinds 2017 veranderde dat beeld en was er sprake van toenemende interesse én van nieuw beleggersgeld. In 2017 was er een instroom van 2,5 miljard euro, gevolgd door 3,1 miljard euro in 2018 en 6,5 miljard euro in 2019.
Explosieve groei
In 2020 volgde een explosieve groei. Door een instroom van 22,9 miljard euro en sterke koersprestaties van ecologie-gerelateerde aandelen, nam het totale beheerde vermogen toe van 25 miljard euro tot 55,6 miljard euro. Dat kunststukje werd in het daaropvolgende jaar herhaald en mede dankzij een netto-instroom van maar liefst 33 miljard euro steeg het fondsvermogen van ecologiefondsen toen naar een record van ruim 107 miljard euro.
Ongetwijfeld waren de excellente beursprestaties van ecologiebedrijven een belangrijke drijfveer achter de toenemende interesse in de beleggingscategorie. Zo behaalden fondsen in de Morningstar-categorie Aandelen Sector Ecologie over 2019 een gemiddeld jaarrendement van 30,87 procent, gevolgd door 21,99 procent in 2020 en 22,63 procent in 2021 (in vergelijking met rendementen voor een wereldwijde aandelenindex als de Morningstar Global TME index van respectievelijk 28,76 procent, 6,26 procent en 27,57 procent).
Winst nemen
De afgelopen jaren is er echter een (voorlopig) einde gekomen aan deze gouden tijden. Over de periode van eind 2021 tot en met eind maart 2024 behaalden ecologiefondsen een gemiddeld jaarlijks verlies van 3,05 procent, terwijl wereldwijde aandelen het met een plus van 5,85 procent veel beter deden. De opgelopen waarderingen droegen er waarschijnlijk aan bij dat beleggers winst zijn gaan nemen.
Bovendien hebben veel aandelen in de ecologiesectoren een groeikarakter en gedurende 2021 startte een stijlrotatie onder beleggers, waarbij waarde-aandelen het beter deden dan groeiaandelen. In die periode deden de sectoren energie en financiële waarden het beter dan de bredere aandelenmarkt en dit zijn specifiek gebieden waarin ecologiefondsen niet beleggen. Daaropvolgend zagen we in 2023 een jaar waarin met name Amerikaanse large-cap technologie-aandelen de markt domineerden en ook die zijn in ecologiefondsen niet of nauwelijks vertegenwoordigd.
Hoewel ecologiefondsen in 2022 nog bijna 11 miljard euro aan beleggersgeld wisten aan te trekken, lijkt die trend inmiddels ook gekeerd. In 2023 stroomde er bijna 5 miljard euro aan vermogen uit de fondsen en over de eerste drie maanden van 2024 staat de teller op een gelijk bedrag aan uitstroom.
Impax
De strategieën die prominent op Morningstars radar verschijnen, beschikken naar het kwalitatieve oordeel van de fondsanalisten over een solide beheerteam en een gedegen beleggingsproces, of deze kwalificaties worden toegedicht op basis van een algoritme dat beleggingsfondsen beoordeelt op basis van hetzelfde raamwerk als de fondsanalisten. In deze editie belichten we een fonds dat voldoet aan deze criteria binnen de Morningstar-categorie Aandelen Sector Ecologie.
Impax Environmental Leaders Fund krijgt van Morningstar’s analisten een Above Average rating op de People Pillar en een Average rating op de Process Pillar. Dit resulteert uiteindelijk in een Morningstar Medalist Rating van Bronze voor de X EUR Acc aandelenklasse.
Het beheer van deze strategie is in handen van drie beheerders, waaronder de ervaren Hubert Aarts, de doorgewinterde David Winborne en de getalenteerde Siddharth Jha. Hoewel Aarts in april 2024 aankondigde per december 2025 met pensioen te gaan, blijven analisten van Morningstar vertrouwen houden in de resterende twee beheerders die tevens ondersteuning zullen krijgen van een nog aan te stellen vervanger van Aarts. Dit vertrouwen is mede ingegeven door de zeer uitgebreide groep van 37 beleggers die hen helpt bij het uitvoeren van aandelenonderzoek en bestaat uit een mix van veteranen op het gebied van duurzaam beleggen en getalenteerde analisten.
De beheerders hanteren een al lang bestaande aanpak die gericht is op het beleggen in ecologiemarkten en hanteren een doordacht en gedisciplineerd proces voor het selecteren van aandelen. Elke portefeuillepositie doorloopt een gedetailleerd en gestructureerd proces van tien stappen, waarin het team onder meer kijkt naar management, concurrentievoordeel, bedrijfsmodel en -strategie, en ecologische, sociale en governance-factoren.
Sectorconcentraties
De focus ligt op bedrijven die bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke en ecologische uitdagingen. Dit kan behoorlijke sectorconcentraties met zich meebrengen. Zo heeft de portefeuille bijvoorbeeld een grote allocatie naar industriële waarden, die doorgaans goed zijn voor meer dan 40 procent van de activa. Per eind februari 2024 zijn Waste Management, Republic Services en Schneider Electric de grootste belangen in deze sector. De technologiesector is goed voor circa een kwart van de portefeuille en omvat onder andere posities in Microsoft, Texas Instruments en TE Connectivity.
Andere sectoren, zoals communicatiediensten, energie, financiële diensten en onroerend goed, maken op basis van duurzaamheidsgronden geen onderdeel uit van de portefeuille. Gezamenlijk maken deze sectoren circa 45 procent uit van een wereldwijde aandelenindex, zoals de MSCI ACWI, en het uitsluiten van een dergelijk groot deel van het wereldwijde aandelenuniversum kan een nadeel betekenen. Dit is dan ook de reden dat de Process Pillar rating op Average staat.
Ronald van Genderen is senior manager research analist bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is een van de kennispartners van Investment Officer en belicht wekelijks beleggingsfondsen of aanbieders.