Vanaf de huidige bedrukte niveaus kunnen de grondstofprijzen de komende jaren fors stijgen. Maar verwacht geen nieuwe supercyclus zoals in de periode 2003 - 2006, zeggen experts.
Aandelen, obligaties, kunst, klassieke auto’s en goede wijn. De prijzen van alle assets zijn door het dak gegaan, behalve die van grondstoffen. Sinds 2011 is de Bloomberg Commodity Index met 55 procent gedaald. ‘De lage prijzen zijn onhoudbaar’, zegt grondstoffenspecialist Mark Lacey van Schroders. In de oliemarkt ziet hij de eerste tekenen van oplopende inflatie. ‘De zeven grootste olie- en gasmaatschappijen hebben hun exploratie-investeringen sinds 2014 met 45 procent teruggeschroefd. Dit brengt de toekomstige productiegroei in gevaar, zij vertegenwoordigen eenvijfde van de mondiale olieproductie. Omdat de vraag naar olie blijft toenemen, zal de oliemarkt snel verkrappen.’
Lacey verwacht een herhaling van de periode 2003 - 2006, toen de olieprijs door te weinig aanbod met 200 procent steeg. ‘Het zou mij niet verbazen als de olieprijs de komende twaalf tot achttien maanden al met 50 procent oploopt naar 90 dollar per vat.’ Vooral de olievraag voor autobrandstoffen blijft vanwege de opkomende middenklasse in China en India voorlopig stevig doorgroeien. Pas vanaf 2030 zal de vraag stabiliseren of dalen, als het marktaandeel van elektrische auto’s is toegenomen.
Uniek koopmoment
In de markt voor industriële metalen is China nog belangrijker. Waar het land goed is voor 12 procent van de mondiale olieconsumptie, slokt het de helft van de koperproductie op. Dat maakt Lacey voorzichtig gestemd; de afkoelende Chinese huizenmarkt zorgt op korte termijn voor tegenwind voor koper. ‘Als je twee jaar verder kijkt, ziet het er beter uit. De investeringen zijn flink teruggezakt en dat leidt op termijn tot een lichte daling van het aanbod en zodoende hogere koperprijzen’, zegt Lacey.
Voor zink overheersen de neerwaartse risico’s. Weliswaar zijn voorraden zink in de afgelopen dertien jaar nog nooit zo laag geweest als nu, in de komende jaren komt er veel aanbod bij, verwacht Lacey. Positiever is hij over aluminium, aangezien het gebruik van dit lichte metaal in nieuwe auto’s toeneemt. ‘Sommige smelterijen lijden bij de huidige lage prijzen verlies. Dit vormt een uniek koopmoment voor beleggers, want uiteindelijk gaan ze snijden in capaciteit en dit werkt prijsherstel in de hand.’
Met de snel stijgende verkopen van elektrische auto’s, neemt niet alleen de vraag naar aluminium toe maar ook naar andere metalen zoals koper, nikkel en lithium. Om hierop in te spelen, moeten mijnbouwers hun investeringen op termijn stevig opvoeren. Een nieuwe supercyclus in de grondstoffensector verwacht Lacey niet. ‘De rally in 2004-2008 werd veroorzaakt door een speculatieve beleggersvraag en niet door de fundamentals. Wel zijn grondstoffenprijzen over het algemeen veel te laag en mogen we een sterke rally verwachten. De Amerikaanse dollar zal verzwakken en daarvoor de trigger zijn.’
Afrikaanse varkenspest
Als het gaat om agrarische grondstoffen verwacht Rabobank geen nieuwe supercyclus, zoals onlangs door Wells Fargo werd voorspeld. Nu inkomens in China stijgen, gaan Chinezen meer en beter eten volgens de Amerikaanse zakenbank. Doordat het land niet zelfvoorzienend is, moet het meer voedingsgrondstoffen importeren.
Agrarische grondstoffen zoals granen, soja, koffie en palmolie kunnen steeds opnieuw geproduceerd worden, zegt Vito Martielli, specialist in granen en oliezaden bij de Rabobank. ‘Tekorten zullen niet zo snel ontstaan. De vraag stijgt vooral door de groeiende bevolking in met name Afrika. Als boeren een goede winstmarge behalen, kunnen ze het aanbod makkelijk vergroten. Er is in de wereld genoeg landbouwgrond.’
Overproductie en een lagere groei van de vraag zorgden voor een vrije val van veel agrarische grondstofprijzen. Zo heeft de S&P AG Commodity Index over de afgelopen tien jaar bijna 50 procent verloren, waarmee deze deelmarkt het nog slechter deed dan de gehele grondstoffensector. Prijzen van meerdere agricommodities liggen ondertussen weer op niveaus van 2008. Koffie noteert zelfs op het laagste punt in dertien jaar. ‘De wereldbevolking groeit minder snel en de populariteit van een glutenvrij-dieet neemt toe, zegt grondstoffenanalist Michael Magdovitz van Rabobank. ‘Dit heeft bijvoorbeeld zijn weerslag op de vraag naar op tarwe gebaseerde voedingsproducten. Ook is er teveel geproduceerd en hebben handelsconflicten weerslag op de prijzen.
De huidige lage grondstoffenprijzen kunnen uiteindelijk tot onderinvesteringen leiden. ‘In landen met relatief hoge productiekosten begint het areaal landbouwgrond te dalen. De potentie voor een substantiële afname van landbouwgrond van vooral minder goede kwaliteit is dit jaar aanwezig’, zegt Magdovitz. Beleggers anticiperen daar ook op en hebben de prijzen van onder meer sojabonen en mais de laatste tijd hoger gezet. Magdovitz: ‘Grote prijsstijgingen zien we niet op korte termijn, maar het opwaarts potentieel is wel groter dan het neerwaartse risico.’
Jeroen Boogaard is financieel journalist en medewerker van Fondsnieuws.