De indicatoren voor de Europese economische activiteit stabiliseerden zich de afgelopen weken, maar toch verlaagt Azad Zangana, Europees econoom van Schroders, de groeiverwachtingen voor de eurozone voor dit en volgend jaar.
Zangana: ‘Het is een gevolg van de verdere escalatie van het handelsconflict tussen China en de VS. De externe vraag zal verder verzwakken en uiteindelijk ook de binnenlandse vraag aantasten. Waarschijnlijk komt de ECB met een versoepeling van het monetair beleid, maar veel impact zal dat niet op de groei hebben. Een budgettaire verruiming zal effectiever zijn, maar de politieke wil daartoe ontbreekt nog.’
Zwakke exportgroei
De groei van de eurozone als geheel nam af tot 0,2 procent op kwartaalbasis. In de kopgroep bevonden zich Spanje, Nederland en Portugal, terwijl het Verenigd Koninkrijk (-0,2 procent) en Duitsland (-0,1 procent) het slechtste presteerden. Voor door de zwakke externe vraag als gevolg van het toenemende protectionisme blijft de exportgroei achter,. De binnenlandse vraag blijft vooralsnog wel robuust.
Lagere groei- en inflatieverwachting
Schroders heeft de groeiverwachting voor de eurozone voor dit jaar verlaagd van 1,2 procent naar 1,1 procent. Zangana: ‘Voor volgend jaar is de verlaging significant, van 1,4 procent naar 0,9 procent. De oorzaak is volgens Zangana dat de wereldwijde handel substantieel zwakker zal zijn in de toekomst. Europa krijgt meer te lijden van de escalatie in het handelsconflict. Met name in Duitsland is de situatie zorgwekkend. De Duitse groei van de industriële productie daalde met 4,2 procent en ligt intussen 6,3 procent onder het piekniveau van november 2017.’
De werkgelegenheidscijfers in de maakindustrie zijn nog robuust, maar Zangana verwacht dat dit zal omslaan: ‘Het banenverlies zal uiteindelijk ook de consumptieve bestedingen aantasten. De inflatieverwachting is ook verlaagd. Schroders denkt dat de inflatie afneemt tot 1,3 procent in 2019 en 2020. De lagere inflatie is een gevolg van de recente daling van de olieprijzen.’
ECB komt met pakket nieuwe maatregelen
De verslechterde vooruitzichten dringen ook door tot de bestuurskamer van de ECB. Daar wordt gediscussieerd over nieuwe stimuleringsmaatregelen. De verwachting is dat de centrale bank met een nieuwe reeks verruimende maatregelen komt. Zangana voorspelt een verlaging van de depositorente van -0,4 procent naar -0,5 procent in september en een volgende verlaging tot -0,6 procent in december.
‘De herfinancieringsrente blijft op nul, en de ECB zal onderscheid maken, zodat banken geen negatieve rente hoeven te betalen op hun deposito’s bij de ECB. Toch zal de lage rente de winstgevendheid van de banken aantasten. Daarnaast voorspelt Zangana een herstart van het opkoopprogramma in januari, met maandelijkse aankopen van 15 miljard euro. Naar verwachting zal de ECB zijn eigen opgelegde beperkingen verruimen, zelfs het opkopen van aandelen is een optie die op tafel ligt.’
Monetaire stimulering met weinig effect
De lagere rente en kwantitatieve verruiming zullen maar weinig impact hebben op de economie. De lage rente doet mogelijk zelfs meer kwaad dan goed. Een budgettaire verruiming zou meer effect hebben, meent Zangana. Europa heeft vooral last van een zwakke externe vraag. De binnenlandse vraag is robuust, maar kan onvoldoende tegenwicht bieden. De overheden kunnen aan investeringsprogramma’s denken, maar dan moet men wel zeker zijn van een positieve bijdrage aan de economie. Europa kampt met een verwachte krimp van de arbeidskrachten en met vergrijzing. Zangana denkt dat er in 2020 wel wat stimulering komt, maar niet centraal aangestuurd door de EU. Het is aan de individuele lidstaten om daartoe over te gaan.