Beleggingsondernemingen in Nederland hebben onvoldoende kennis waar het gaat om het voorkomen van witwassen en terrorismefinanciering. Dat stelt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op basis van eigen onderzoek.
De AFM heeft in het tweede en derde kwartaal van 2018 onderzocht of beleggingsondernemingen zich houden aan de vereisten uit de Wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme (Wwft) en de Sanctiewet 1977 (Sw). Maar op basis van dat onderzoek blijkt dat niet alle vereisten even goed worden nageleefd. Deels wordt dit veroorzaakt door te weinig kennis.
Beleggingsondernemingen hebben een belangrijke functie in het voorkomen van financieel-economische criminaliteit. Ze moeten voorkomen dat criminelen geld kunnen witwassen en dat personen of organisaties waarop sancties rusten, kunnen deelnemen aan het financiële systeem.
De AFM onderzoekt periodiek of beleggingsondernemingen zich houden aan alle vereisten uit de Wwft en Sw. Hiervoor wordt een vragenlijst gestuurd aan alle beleggingsondernemingen en bijkantoren van buitenlandse beleggingsondernemingen in Nederland.
Wat wordt onder ‘cliënt’ en ‘transactie’ verstaan?
Uit de antwoorden van 289 beleggingsondernemingen blijkt dat niet alle vereisten goed worden nageleefd. Een deel van de markt begrijpt onvoldoende wat onder belangrijke begrippen in de Wwft, zoals ‘cliënt’ en ‘transactie’, moet worden verstaan. Veel ondernemingen vatten deze begrippen te beperkt op. De AFM geeft in de herziene leidraad van juli 2018 hierover uitleg.
Opvallend is dat slechts de helft van de ondernemingen zorgt voor opleidingen zodat medewerkers en beleidsbepalers bekend zijn met de bepalingen uit de Wwft, terwijl dit wel een verplichting is.
Geen controle transacties in praktijk
De verplichting tot het uitvoeren van cliëntonderzoek wordt redelijk goed nageleefd, hoewel een periodieke toets van de cliënt aan het gemaakte risicoprofiel vaak ontbreekt. Beleggingsondernemingen melden ondanks een stijgende lijn, nog steeds weinig ongebruikelijke transacties bij de FIU-Nederland.
Volgens het onderzoek van de AFM monitort een kwart van de beleggingsondernemingen de transacties van haar cliënten niet. Ook een periodieke controle of cliënten voorkomen op een sanctielijst wordt maar door een kwart van beleggingsondernemingen nageleefd, terwijl driekwart deze controle wel uitvoert bij nieuwe cliënten.
De AFM geeft in een persbericht aan dat het de Wwft- en Sw-toezicht de komende jaren zal intensiveren. Dit betekent onder meer dat de AFM meer risicogestuurde onderzoeken gaat verrichten. Zo wordt extra aandacht besteed aan de meldplicht bij de FIU en transactiemonitoring.