71 procent van de ESG-beleggingsfondsen sluit niet aan op de wereldwijde klimaatdoelstellingen zoals vastgelegd in het Akkoord van Parijs. Bovendien blijken veel expliciet betitelde “klimaat” fondsen nog altijd te beleggen in fossiele brandstoffen. Van de grote aanbieders halen vooral State Street, UBS en BlackRock volgens de onderzoekers slechte scores.
Dat blijkt uit onderzoek van InfluenceMap onder 723 aandelenfondsen die specifiek met ESG- of klimaatgerelateerde kernwoorden op de markt zijn gebracht, waarop tot vrijdagochtend een embargo rustte. Volgens de Londense klimaatdenktank bewijst het resultaat dat het toezicht op de sector strenger moet.
De lobbygroep maakt daarbij een onderscheid tussen 593 ESG-fondsen en 130 klimaatfondsen. Samen hebben deze fondsen - met sleutelwoorden in hun titel zoals ‘koolstofarm’, ‘vrij van fossiele brandstoffen’ of ‘groene energie’ - een belegd vermogen van in totaal 330 miljard dollar.
State Street, UBS, BlackRock
71 procent van de ESG-fondsen en 55 procent van de klimaatfondsen hebben hun beleggingsdoelstellingen niet afgestemd op de wereldwijde klimaatdoelstellingen zoals vastgelegd in het akkoord van Parijs, aldus berekeningen van InfluenceMap.
Van de asset managers met de grootste hoeveelheid vermogen onder beheer, hebben vooral State Street, UBS en BlackRock veel fondsen in hun aanbod die minder groen zijn dan hun betitelingen suggereren, als daarbij het akkoord van Parijs als uitgangspunt genomen wordt.

Verschillende klimaatfondsen beleggen zelfs nog steeds in bedrijven uit de waardeketen voor de productie van fossiele brandstoffen, voor een totaalbedrag van 153 miljoen dollar. Het gaat onder meer om beleggingen in ExxonMobil, Chevron en TotalEnergies.
‘Sommige van de fondsen die als “beperkt gebruik van fossiele brandstoffen” worden geclassificeerd, hebben aandelen in olieraffinaderijen en -distributeurs, zoals Marathon Petroleum Corporation en Phillips 66. Deze twee bedrijven werken het klimaatbeleid actief tegen’, aldus InfluenceMap. Bij onder meer de SPDR S&P 500 Fossil Fuel Reserves Free ETF en het iShares Developed World Fossil Fuel Screened Index Fund (BlackRock) is dit het geval.
Branding
Analist Daan Van Acker van InfluenceMap wijst in een reactie op de aanzienlijke variatie in klimaatprestaties tussen de onderzochte fondsen, die bovendien niet per se wordt verklaard door hun individuele branding. Hoewel klimaatfondsen over het algemeen beter scoren dan ESG-fondsen, heeft een klimaatfonds dus geen significant grotere kans om klimaatgericht te zijn dan een ESG-fonds.
De toegenomen zorgen onder beleggers en toezichthouders over greenwashing en (een gebrek aan) transparantie rondom ESG- en klimaatfondsen, lijken daarmee terecht volgens Van Acker. ‘Het gebrek aan consistentie en duidelijkheid maakt het voor beleggers moeilijk om te bepalen wat de beschrijvingen van deze fondsen in de praktijk betekenen.’
In het algemeen benadrukt InfluenceMap bij haar bevindingen dat deze niet in tegenspraak hoeven te zijn met de strategie en doelstellingen van de individuele geanalyseerde fondsen. Wel stelt de denktank dat de kwestie ‘waarschijnlijk van groot belang is voor de beleggers in dergelijke fondsen, die mogen verwachten dat hun portefeuilles met klimaatthema’s het op zijn minst beter doen dan de markt, als ze worden vergeleken met klimaatcriteria die standaard zijn in de sector’.
PACTA
Voor dit onderzoek zijn de geanalyseerde fondsen beoordeeld aan de hand van PACTA, een veelgebruikt instrument dat de blootstelling meet van beleggingsportefeuilles aan bedrijven in fossiele brandstoffen, energiesector en auto-industrie. Op basis van de productieplannen van deze bedrijven, meet PACTA in hoeverre een beleggingsportefeuille in lijn is met de doelstellingen van het akkoord van Parijs.
BlackRock heeft van de onderzochte asset managers de grootste hoeveelheid klimaatfondsen, met een beheerd vermogen in de categorie van 26,3 miljard dollar. De gemiddelde PACTA-score voor deze fondsen is echter -6 procent. Ter vergelijking: een score van 0 procent betekent dat een fonds ‘Paris Aligned’ is. Een negatieve score betekent een overwogen positie in bedrijven waarvan de productieplannen negatief afwijken van klimaatscenario’s in de kolenmijnbouw, olie- en gassector, energiesector en auto-industrie.

Reactie BlackRock
BlackRock stelt vrijdagochtend in een reactie op het onderzoek van InfluenceMap dat dit hiaten vertoont in de beoordeling van het duurzame fondsenaanbod van BlackRock. ‘Zo is BlackRock, met de nieuwe regelgeving en gegevens voor klimaatbenchmarks, een samenwerking aangegaan met indexproviders om Parijs-Aligned indices op de markt te brengen. BlackRock’s Parijs-afgestemde klimaat-ETF’s zijn niet opgenomen in de InfluenceMap-studie’, aldus een woordvoerder.
Over de onderzochte fondsen benadrukt hij dat de prospectussen ervan duidelijk zijn over de beleggingsdoelstellingen en -methodologie. ‘Beleggers hebben volledige transparantie in de holdings van onze ETF’s, die dagelijks worden geactualiseerd, en we hebben de MSCI-duurzaamheidskenmerken van onze ETF’s al meer dan twee jaar online openbaar gemaakt.’
Verder voegt hij toe dat BlackRock klanten een breed spectrum aan duurzame strategieën biedt, zodat ze hun beleggingsdoelstellingen kunnen bereiken, de blootstelling aan fossiele brandstoffen kunnen verminderen of koolstofemissies kunnen minimaliseren om klimaatdoelstellingen te halen.
DWS
De Wall Street Journal bracht gisteren het niet-bevestigde nieuws dat de Amerikaanse beurswaakhond SEC een onderzoek is gestart naar onterechte claims van de Duitse asset manager DWS dat het een fors deel van zijn beheerd vermogen conform de beginselen van ESG-integratie belegt.
DWS heeft donderdag in een persbericht de aantijgingen, die door een ex-medewerker werden gedaan, weersproken.