‘Wie succesvol wil innoveren, moet openstaan voor open innovatie, dat wil zeggen je moet je kwetsbaar opstellen en de dialoog met alle stakeholders aan durven gaan. Daarbij is volgens mij “lef” een kernwaarde.’
Aan het woord is Bastiaan Walenkamp. Hij is vorig jaar aangesteld als hoofd team Ontwikkeling bij SNS waarbij zijn team zich richt op het ontwikkelen van nieuwe groei-activiteiten van de bank. Hij heeft, ondanks zijn relatieve jonge leeftijd, al veel ervaring opgedaan met innovatie, business development en veranderingstrajecten.
Zo heeft hij ondermeer gewerkt bij ABN Amro Incubator, een management buy-out van Dialogues Technology (onderdeel van de Incubator) en is hij bovendien mede-eigenaar van XL Family, een onderneming die zich richt op het versnellen van innovatie bij organisaties.
Walenkamp is vorig jaar zomer door SNS Bank aangetrokken om (radicale) innovatie en new business development te bespoedigen. ‘Van elke innovatievraag is de belangrijkste welke pijn los ik op voor de klant. Dat vraagt een andere denk- én werkwijze dan banken tot nu toe gewend zijn’, zegt hij in het kader van een serie gesprekken die Fondsnieuws met financiële instellingen voert over hoe zij omgaan met veranderend klantgedrag en met de uitdaging van technologische veranderingen.
Verkeerde mindset
Walenkamp zegt dat het probleem doorgaans is dat mensen hun huidige situatie extrapoleren naar de toekomst. Dat doen ze met de mindset van nu en dat leidt - helaas - dan tot meer van hetzelfde. Volgens de innovator werkt dat niet meer. Product én Company Life Cycles worden steeds korter en dat vraagt erom dat wij anders om moeten gaan met innovatie-vraagstukken, zegt hij.
‘Voorheen had een bedrijf veel meer tijd (en middelen) om het juiste antwoord te ontwikkelen. Iedere innovatie moest raak zijn. Vandaag de dag moeten bedrijven zich richten op het ontwikkelen van hun innovatief vermogen, de onderliggende processen moeten dan ook ingericht zijn op snelheid en leren. Als een bedrijf snel kan leren van veranderingen (bedreigingen en kansen) in haar omgeving dan is zij in staat om een goede innovatieportfolio op te bouwen. Dus we richten ons niet alleen op de killer-applicatie (oude wereld) maar we creëren ruimte om te leren van (briljante) mislukkingen.’
Open Innovatie
Walenkamp is voorstander van een andere aanpak, namelijk Open Innovatie. Hierbij zoekt hij actief naar innovatie-partners buiten het traditionele bankdomein. Zo staat de bank meer open voor de veranderende markt, technologische vernieuwingen, veranderend klantgedrag en voor nieuwe inzichten. Dat leidt tot een andere denk- en werkwijze; een interactieve aanpak, van ontdekken, leren, voortschrijdend inzicht en van verbeteren.
Zo wordt gewerkt met prototypes die de ideeën binnen de bank visueel verbeelden. Deze worden iteratief door ontwikkeld met klanten en partners. Dit leidt volgens hem tot beleving van de oplossing en tot communicatie tussen stakeholders binnen de bank op een gelijkwaardig niveau. Bij deze aanpak is het essentieel dat deelnemers aan het innovatieprogramma continu openstaan voor verandering. ‘Dus niet steeds denken aan het eindresultaat, maar steeds blijven kijken naar de toegevoegde waarde voor de klant.’
Walenkamp spreekt van een gestructureerde aanpak van innovatie. Hierbij worden een idee ontwikkeld tot een product of zelfs een start-up middels vaste stappen en methodieken. Gestart wordt altijd aan de hand van een Verkenning op basis van een trend of technologie.
Sharing economy
Bij SNS kijkt Walenkamp nu bij voorbeeld wat de opkomst van de ‘sharing economy’ voor de bank betekent. ‘Volgens ons betekent dat een compleet andere inrichting om relevant te blijven als bank. Daarbij gaat het om fundamentele trends weten te vertalen naar concrete toepassingen.’
‘Neem het thema wonen. Op dat terrein willen we innoveren. Dat betekent dat je o.a. moet beseffen dat klanten geen hypotheek kopen, maar een woning. Dat inzicht biedt kansen om de klant niet alleen te helpen bij het verstrekken van een lening voor een huis maar ook bij andere vraagstukken zoals de bouwkundige keuring.’ In dat kader werkt SNS Bank nu samen met bouwer BAM en uitgeverij Sanoma.
Het komt er volgens Walenkamp op aan om te leren verbinden met de buitenwereld, te bouwen aan innovatie-competenties (lerend vermogen, snelheid en wendbaar) en dan te groeien. Belangrijk om succes te behalen is volgens hem de wisselwerking tussen ‘onder’ en ‘boven’.
‘Top down houdt in dat je bescherming krijgt, terwijl de invulling van bottom up moet komen. En om te slagen is essentieel dat innovatie inclusief is, dat je alle geledingen van het bedrijf en stakeholders meeneemt. Want als innovatie exclusief is, kan je het vergeten.’
Meer achtergronden op Fondsnieuws: