Veroorzaakt de plotselinge ineenstorting van Silicon Valley Bank een nieuwe financiële crisis, of was de ondergang toevallig, en nemen beleggers hun winst op de tot dusver uitstekend presterende banksector?
Beleggers verkochten donderdag en masse hun posities in SVB, nadat de bank bekend maakte miljarden te hebben verloren op de obligatieportefeuille. Het aandeel daalde 60 procent voordat de handel op vrijdag werd opgeschort. Andere Amerikaanse bankaandelen leden ook steile verliezen voor het weekend.
Hoofd vastrentende waarden bij Aegon Asset Management Hendrik Tuch zegt dat de ondergang van de SVB een teken kan zijn van meer ‘rente-ongelukken’ die gaan komen.
‘De markt hoopt nu dat de Fed haar beleid zal versoepelen, maar een failliete kleine IT-bank zal niet genoeg zijn. Volgende week zijn er sterke CPI-cijfers en dan waarschijnlijk weer een verhoging met 50 basispunten. 2023 wordt nu eindelijk leuk. Na maanden van rust en saaie risk-on wordt het nu eindelijk weer spannend.’
De daling van Amerikaanse banken sijpelde door in Europa uit angst dat de ondergang van nog een Amerikaanse financiële instelling wijdverbreide rimpeleffecten in financiële markten zou kunnen veroorzaken, net zoals de ineenstorting van Lehman Brothers deed in 2008. Deutsche Bank verloor meer dan 8 procent; Credit Suisse 4,5 procent; Commerzbank 4 procent; ING Groep 5,6 procent; BNP Paribas 5 procent.
De rente op Amerikaanse 2- en 10-jaars staatsobligaties daalde met ruim 20 basispunten, in een nieuwe beweging van de markt richting veilige havens.
Sentiment
‘Wat de situatie extra moeilijk maakt voor banken zoals SVB, is dat sentiment een grote rol speelt in de banksector’, aldus Luc Plouvier, senior portefeuillebeheerder van dividendstrategie bij Van Lanschot Kampen. ‘Als mensen het niet meer vertrouwen, vertrekken ze. Dat versnelt negatieve reacties op de markt.’
Ondanks deze verliezen handelden de meeste Europese bankaandelen nog steeds in de buurt van hun zesmaandelijkse hoogtepunten. Plouvier zegt dat het nieuws over SVB ook gebruikt wordt als een geschikt moment om winsten op bankaandelen vast te leggen.
Ondanks de daling van 4,6 procent op vrijdag staat de Europe Stoxx 600 bankenindex nog steeds 18 procent hoger in de laatste zes maanden. Sinds oktober is de iShares MSCI Europe Financials ETF bijna 20 procent gestegen.
Risico van rentetarieven
De SVB-crisis vormt een bijzondere uitdaging voor de durfkapitaal- en private-equitygemeenschap in Silicon Valley. In het tijdperk van de negatieve rente konden risicovolle investeerders relatief gemakkelijk start-ups en risicokapitaalinvesteringen financieren omdat het geld in feite gratis was. Die tijd is voorbij. Durfkapitaal heeft minder speelruimte nu de rente stijgt.
De SVB, nog geen week geleden door Forbes magazine uitgeroepen tot een van ‘America’s Best Banks’, is een belangrijke financieringsbron voor durfkapitaal in Silicon Valley. In de afgelopen jaren kon de bank de stijgende deposito’s, veelal afkomstig van Covid-19 stimuleringspakketten, niet snel genoeg omzetten in leningen voor startende ondernemingen.
In plaats daarvan koos ze ervoor om ze te beleggen in Amerikaanse Treasuries, maar toen de rente begon te stijgen, werd dat problematisch.
Daardoor liep de SVB een aanzienlijk renterisico en moest ze ongeveer 21 miljard dollar aan staatsobligaties verkopen met een verlies van 1,9 miljard.
‘Geen domino-effect’
Simon Wiersma, hoofdstrateeg bij ING, verwacht geen domino-effect. ‘Vandaag is het op onze handelsvloer niet spannender dan op andere dagen’, zei Wiersma vrijdag. ‘We hebben geen posities in grote banken met veel durfkapitaalleningen op hun balans.’
Ook Allianz hoofdeconoom Mohammed El Erian betoogde dat het besmettingsrisico gemakkelijk kan worden ingedamd. ‘Hoewel het Amerikaanse banksysteem als geheel solide is, en dat is het ook, betekent dat niet dat elke bank dat is’, zei El Erian op LinkedIn.
‘Door de volatiliteit van de rendementen na de voorafgaande langdurige periode van hefboombeleid, zijn de meest kwetsbare instellingen momenteel die welke kwetsbaar zijn voor zowel rente- als kredietrisico. Het besmettingsrisico en dus de systeemdreiging kunnen gemakkelijk worden ingedamd door zorgvuldig balansbeheer en het vermijden van meer beleidsfouten’, zei hij.
FDIC krijgt de leiding
Nadat de handel in haar aandelen vrijdag werd opgeschort en ongeveer 48 uur nadat de eerste tekenen van haar problemen opdoken, werd Silicon Valley Bank de eerste Amerikaanse bank die in afwikkeling ging sinds oktober 2020. De Federal Deposit Insurance Company (FDIC), zei dat het is aangesteld als curator door de staat Californië.
Deposito’s van SVB’s particuliere klanten zijn verzekerd tot 250.000 dollar. De FDIC zei dat verzekerde depositohouders uiterlijk maandagochtend 13 maart volledige toegang krijgen tot hun verzekerde deposito’s. Onverzekerde depositohouders zullen in de komende week een voorschot ontvangen.
Per 31 december 2022 had Silicon Valley Bank ongeveer 209 miljard dollar aan totale activa en ongeveer 175,4 miljard aan totale deposito’s. FDIC zei vrijdag dat het bedrag van de deposito’s boven de verzekeringslimieten zal worden bepaald zodra het aanvullende informatie van de bank en klanten krijgt.