De huidige, onzekere omstandigheden vragen om een andere benadering ten aanzien van het inrichten van een beleggingsportefeuille. ‘Het is tijd voor een paradigmaverschuiving.’
Dat zegt Valentijn van Nieuwenhuijzen, hoofd strategie van ING Investment Management. Op 24 september geeft hij op het Fondsevent 2012 een masterclass over flexibel alloceren.
De vraag die als uitgangspunt diende voor de ontwikkeling van een andere manier van alloceren was: Hoe moeten beleggers omgaan met een nieuwe realiteit van aanhoudende onzekerheid op de financiële markten en de verhoogde kans die dat geeft op onverwachte gebeurtenissen?
Statisch verankerd
De nu gebruikelijke manier van een portefeuille samenstellen voldoet niet meer, concludeert Van Nieuwenhuijzen.
‘Een traditioneel samengestelde, statisch verankerde portefeuille zal in de voorzienbare toekomst lagere rendementen genereren dan in het verleden. Dit gegeven moet je als belegger ten dele accepteren. Maar je kunt je er ook voor een deel tegen wapenen door om te beginnen volledig vrij van de benchmark te beleggen.’
Een traditionele portefeuille is statisch verankerd, want de verdeling tussen de verschillende beleggingscategorieën staat in grote mate vast, en de gebruikte fondsen zetten zich af tegen benchmarks die zijn gewogen naar marktkapitaal of de hoeveelheid uitstaande schuld.
Dat een statisch verankerde portefeuille lagere rendementen zal behalen dan in het verleden komt zowel door de lage renteomgeving als de lage economische groei. Als voorbeeld gebruikt hij een standaard beleggingsportefeuille met ongeveer 50 procent staatsobligaties, 40 procent aandelen en 10 procent alternatieve beleggingen.
Juice
Met betrekking tot staatsobligaties werd in de afgelopen twintig jaar een gemiddeld rendement behaald van zo’n 6 tot 7 procent per jaar. ‘Dat is uitgesloten in de komende vijf tot tien jaar. De coupon op de relatief veilige staatsobligaties is historisch laag en in waarde kunnen ze daardoor nauwelijks meer stijgen. Kortom, de ‘juice’ is er wel uit.’
Ook het resultaat van het tweede belangrijke bestanddeel van een traditioneel samengestelde portefeuille, namelijk aandelen, staat onder druk. ‘Instanties als de Oeso en het IMF voorzien vanwege de schuldenproblematiek en demografische ontwikkelingen een lagere economische groei in de ontwikkelde landen. Aandelen zijn dus in een lage groeiomgeving terechtgekomen’, aldus de hoofdstrateeg van ING IM.
Hogere risicopremie
‘Dit betekent dat beleggers zullen moeten wennen aan hogere risicopremies. Een sterke stijging van de koerswinstverhouding zoals die tussen 1980 en 2000 te zien was, zal niet worden herhaald.’
Om in de toekomst toch een optimale combinatie van risico en rendement te vinden moet flexibiliteit centraal komen te staan bij de samenstelling van een portefeuille. De belangrijkste strategische keuze is de balans tussen wat Van Nieuwenhuijzen noemt ‘veilige’ en ‘minder veilige’ beleggingen.
Onder veilige beleggingen verstaat Van Nieuwenhuijzen onder andere Duitse en Amerikaanse staatsobligaties en goud. Deze beleggingen dienen als ‘shock absorber’ tegen een onverwachte gebeurtenis die grote impact kan hebben. Hij maakt daarbij de verwijzing naar de ‘black swans’ van Nassim Nicholas Taleb waarvan hij heilig overtuigd is.
Benchmark unaware
De minder veilige beleggingen moeten voor rendement gaan zorgen. Deze worden volledig ‘benchmark unaware’ gedaan. ‘Zijn aandelen een poosje niet interessant, dan moet de portfolio manager de vrijheid hebben om niet een beetje, maar volledig uit deze asset class te kunnen stappen.’
Nog een verschil met een de ‘oude manier’ van portefeuillebeheer is dat ook de risicobereidheid niet statisch maar dynamisch is. Dit betekent dat de portefeuillemanager soms wat meer risico kan nemen, dan weer wat minder, afhankelijk van de beleggingskansen die hij ziet, daarbij wel altijd het streefrendement voor ogen houdend. Dit vereist een lager dan gemiddelde beleggingshorizon van drie tot vijf jaar.
ING IM past sinds anderhalf jaar het flexibel alloceren toe in een mandaat. Vorig jaar kwam daar het eerste fonds voor de Europese retailmarkt bij, namelijk het ING First Class Multi-Asset fonds.
ING Lion
In Nederland is dit fonds onder de naam ING Lion Fund al sinds 1990 beschikbaar. Sinds het begin van dit jaar staat dit fonds op een winst van 6,41 procent. Het geannualiseerde rendement over drie jaar is 5,59 procent, over vijf jaar 1,17 procent.