De kritiek dat Mifid II het geven van beleggingsadvies te complex maakt, is niet terecht, zegt Esma-voorzitter Steven Maijoor in een interview met Fondsnieuws. ‘Dit komt doordat er nog te veel producten worden verkocht die niet aansluiten bij de behoeften van de klant.’
De kosten van beleggen moeten verder omlaag, verklaarde voorzitter van de Europese beurswaakhond Esma recent voorafgaand aan de door DSI georganiseerde Rudolf de Korte-lezing in de Amsterdamse Vondelkerk.
Bij de grootbanken is als gevolg van het provisieverbod al een tijdje een beweging van advies naar beheer zichtbaar. Volgens sommigen wordt het geven van beleggingsadvies met de komst van Mifid II straks echter ‘echt a hell of a job’. Bij elk advies moet namelijk precies worden aangegeven waarom het past bij de kennis, ervaring, doelstellingen et cetera van de specifieke klant die het advies krijgt.
Als gevolg hiervan wordt deze vorm van dienstverlening volgens sommigen veel te arbeidsintensief en eigenlijk alleen nog te doen voor grote partijen en voor klanten met grotere vermogens.
Beter passief
Maijoor reageert hierop door te zeggen dat face-to-face advies ‘nou eenmaal buitengewoon duur’ is voor bescheiden vermogens. ‘Zeker in een klimaat waarin de rendementen zo laag zijn. Als je een belegbaar vermogen hebt van 50.000 euro waarover je een rendement maakt van 3 procent per jaar en je neemt twee uur beleggingsadvies af, dan kan je dit zomaar een kwart van je rendement schelen. Je kunt je dan dus afvragen of actief beleggen wel passend is en of het als kleinere klant misschien beter is om passief te beleggen.’
Het is al langer een grote wens van Steven Maijoor de kosten van beleggingsfondsen omlaag te brengen. ‘De prestaties van actieve beleggingsfondsen zijn problematisch’, zegt hij. Velen verslaan hun benchmark niet. ‘Dit komt mede door de hoge kosten.’
Maijoor: ‘De kosten voor actieve beleggingsfondsen liggen in Europa gemiddeld nog altijd boven de 100 basispunten. Dat is twee keer zo hoog als in de Verenigde Staten. Dit heeft natuurlijk ook met schaal te maken. De Amerikaanse beleggingsmarkt is veel groter dan de Europese. Van de Amerikanen huishoudens belegt ongeveer 40 procent in beleggingsfondsen. In Europa is dit maar 10 procent.
Het mediane vermogen in Europa is echter groter. Hier liggen dus nog grote mogelijkheden voor asset managers en vermogensbeheerders. Helemaal omdat mensen een steeds grotere persoonlijke verantwoordelijkheid krijgen voor het opbouwen van eigen vermogen. De overheid en bedrijven nemen minder verantwoordelijkheid voor pensioenen, waardoor deze meer bij huishoudens komt te liggen.’
Kostentransparantie
Op de vraag welke instrumenten de Esma in handen heeft om de kosten van beleggen omlaag te brengen, zegt Maijoor dat om te beginnen consumenten en nationale toezichthouders met de nieuwe regels voor kostentransparantie in Mifid II en Priips die in 2018 van kracht worden, instrumenten in handen krijgen om toe te zien op de kosten van financiële producten.
Daarnaast heeft de Esma zich uitgesproken tegen indexhuggers. ‘Het kan niet zo zijn dat er fondsen zijn die pretenderen actief te zijn, terwijl ze dit niet zijn en wel de kosten van actief beleggen in rekening brengen’, aldus Maijoor. Nationale toezichthouders moeten hier volgens hem tegen optreden.
Vervolgens zullen ook de regels in Mifid II voor het scheiden van de researchkosten en executiekosten van brokers kostendrukkend werken, verwacht Maijoor. ‘Fondshuizen hoeven niet meer automatisch alle research van hun broker af te nemen en worden aangemoedigd kritischer te kijken naar wat ze nodig hebben en wie de beste research aanbiedt.’
Directe verkoop
Hij gaat verder ‘Behalve de fondskosten moeten we ook proberen de distributiekosten omlaag te brengen. Hiervoor ligt volgens hem ook een kans in de directe distributie. ‘In de VS worden fondsen meer dan hier direct aangeboden op de website van het fondshuis.’
Voor het omlaag brengen van de kosten van beleggingsfondsen ziet Maijoor ook een rol voor Esma zelf en de nationale toezichthouders. De Europese markt is nog te versnipperd. ‘Fondshuizen maken kosten als ze producten in meerdere landen aanbieden. Wij zijn aan het bekijken hoe we deze crossborder barrières kunnen verlagen. Deze barrières zijn één van de redenen waarom Europese fondsen gemiddeld kleiner zijn dan in de Verenigde Staten. Hier ligt een taak voor ons.’
De vraag wat vervolgens dan een redelijk kostenniveau is, wil hij niet beantwoorden. ‘Dat is niet aan mij.’