De klimaatproblematiek staat volop in de aandacht. De energietransitie, oftewel de overstap van fossiele brandstoffen naar schonere en duurzame energiebronnen, vormt onderdeel van de oplossing en biedt nieuwe kansen voor beleggers. Recent worden er weer meer fondsen geïntroduceerd die inspelen op het thema. Toch zijn beleggers al jarenlang terughoudend.
Klimaatverandering is de afgelopen jaren in toenemende mate dagelijks nieuws geworden. Het gaat daarbij niet alleen over de oorzaken en consequenties van de opwarming van de aarde, het gaat zeer zeker ook over de oplossingen om de uitstoot van broeikasgassen en daarmee de wereldwijde temperatuurstijging binnen de perken te houden.
Onderdeel van de oplossing van het klimaatprobleem is de overstap van fossiele brandstoffen naar schonere en duurzame energiebronnen. Dit proces van overstappen wordt ook wel energietransitie genoemd.
Voor beleggers biedt dit nieuwe kansen, vertelt Morningstar-analist Ronald van Genderen in deze bijdrage voor Investment Officer. Niet in de laatste plaats, omdat met de energietransitie zich een geheel nieuw thematisch beleggingsuniversum lijkt te openbaren.
Zo beslaat het thema niet alleen de producten van nieuwe energiebronnen, zoals wind, zon en biomassa, maar ook bedrijven die zich bezighouden met de opslag en distributie van energie en producenten van producten die zorgen voor het efficiënter omgaan met energie. Wie de winnaars binnen dit thema weet te selecteren, kan de kip met de gouden eieren kopen. De vraag is welke technologie of energiebron uiteindelijk de dominante plek van olie en gas als energiebronnen zal overnemen.
Meer lanceringen
Toch is het thema niet geheel nieuw. Immers, fondsen met als thema alternatieve energie bestaan al langer. Op dit moment bevat de Morningstar-categorie Aandelen sector alternatieve energie 52 fondsen (zowel actief als passief beheerde producten). Maar liefst 30 daarvan werden geïntroduceerd vóór 2010. Sindsdien was er nauwelijks nieuwe aanwas. Tot 2017, want in de afgelopen drie jaar zijn er ineens weer negen nieuwe fondsen geïntroduceerd.
Desondanks, en ook ondanks het feit dat het thema van energietransitie vol in de aandacht staat in de maatschappij en de media, lijken beleggers nog niet echt warm te lopen om in bedrijven te beleggen die zich specifiek met het onderwerp bezighouden. Zo staat het totaal beheerde vermogen voor alle in Europa verkrijgbare beleggingsfondsen in deze categorie per eind september 2019 op een bescheiden 3,6 miljard euro. Dat is slechts 600 miljoen méér dan aan het begin van 2007.
Overigens was er in dat jaar wel sprake van een opmerkelijk stijging in de interesse van beleggers in de sector, want in de loop van 2007 stroomde er maar liefst 4,6 miljard euro aan nieuw beleggersgeld in de fondsen en deze tilden het totale beheerde vermogen naar circa 8 miljard euro. In de jaren daarna was er op jaarbasis vooral sprake van een structurele uitstroom. Echter, in 2017 en 2018 was er met 476 miljoen euro en 148 miljoen euro weer sprake van netto instroom, terwijl voor dit jaar (tot en met eind september) de teller op een geringe uitstroom van 6 miljoen euro staat.
Zware underperformance
Mogelijk hebben de historische prestaties van alternatieve energie aandelen een rol gespeeld in de terughoudendheid van beleggers. Zo behaalden deze aandelen (gemeten aan de hand van de S&P Global Clean Energy index) over de afgelopen 10 jaar een gemiddeld jaarrendement van -2,45 procent. Dit staat in schril contrast tot de 3,89 procent voor aandelen in conventionele energieaandelen (MSCI World/Energy index) en helemaal in vergelijking met het rendement van 12,43 procent voor wereldwijde aandelen (MSCI World index).
Echter, over de afgelopen vijf jaar hebben alternatieve energie aandelen het inmiddels beter gedaan dan conventionele energie aandelen en zeker dit jaar waarin de S&P Global Clean Energy index op een rendement van bijna 34 procent staat en daarmee ruimschoots de 7 procent van de MSCI World/Energy index voorblijft.
In de top 5 van deze week de fondsen uit de Morningstar-categorie ‘Aandelen sector alternatieve energie’ (waarvan een distributievergoedingvrije aandelenklasse beschikbaar is in Nederland) met het hoogste rendement dit jaar van januari tot en met eind oktober.
New, clean en smart
Op twee in de ranglijst staat de Lyxor New Energy ETF. Deze ETF volgt de World Alternative Energy Index, welke wordt samengesteld door RobecoSAM. De index bestaat uit de 40 bedrijven met de grootste marktkapitalisatie die minimaal 40 procent van hun omzet halen uit alternatieve energiesectoren, zoals hernieuwbare energie, gedistribueerde energie of energie-efficiëntie sectoren.
Op plaats vier treffen we eveneens een ETF: de iShares Global Clean Energy ETF. Deze volgt de S&P Global Clean Energy Index, welke is samengesteld uit de 30 grootste en meest liquide bedrijven die betrokken zijn bij schone energie. Daarbij kunnen bedrijven in de index worden opgenomen uit zowel westerse als opkomende landen. Dit jaar is het aandeel Enphase Energy met een rendement van 321 procent de grote ster in deze portefeuille, op ruime afstand gevolgd door de nog altijd sterk presterende aandelen SolarEdge Technologies (148 procent) en Plug Power (119 procent).
Op de vijfde plaats vinden we een actief beheerd fonds. Het RobecoSAM Smart Energy heeft een Morningstar analyst rating van bronze. Het fonds wordt sinds 2007 beheerd door de zeer ervaren beheerder Thiemo Lang. Hij hanteert een flexibele en groei-gerichte benadering die uitgaat van bottom-up selectie van aandelen die gelinkt zijn aan de thema’s hernieuwbare energie, energiedistributie, energie-efficiëntie en energiebeheer.
De uiteindelijke portefeuille is aanzienlijk meer gespreid dan die van de eerder genoemde ETF’s en kent ook een grotere blootstelling aan aandelen met een kleinere marktkapitalisatie. Ook in deze portefeuille treffen we een aandeel aan dat omhoog is geschoten dit jaar, namelijk Varta dat een rendement heeft behaald van 307 procent. Ballard Power Systems (135 procent) en Cypress Semiconductor (90 procent) zijn de nummer twee en drie in de portefeuille.
