Top 5 EMD: Kleinste min voor duurzaam fonds

Obligatiebeleggers die een hoog potentieel rendement nastreven kunnen kijken naar staatsobligaties van opkomende landen. Dit schuldpapier kan grofweg ingedeeld worden in twee typen: obligaties in lokale valuta en in harde valuta.

Voor het meten van het relatieve rendement van staatspapier in lokale valuta van opkomende landen wordt sinds 2005 vaak de J.P. Morgan GBI-EM Global Diversified index gebruikt. Die richt zich op overheden van opkomende landen die lokale investeerders proberen te verleiden tot het financieren van hun begroting, zo schrijft Morningstar-analist Jeroen Siecker in deze bijdrage voor Fondsnieuws.

Staatspapier in harde valuta van opkomende landen is meestals in dollars genoteerd. Deze vorm van obligaties werd aan het begin van 1989 geïntroduceerd en heten ook wel Brady Bonds, genoemd naar de toenmalige Amerikaanse minister van Financiën Nicholas Brady. In de jaren ’80 waren veel landen uit Latijns Amerika bankroet gegaan. De commerciële banken konden niet meer aan hun betalingsverplichtingen voldoen en overheden kwamen hierdoor in de problemen met hun financieringsbehoefte. Brady koppelde schulden van de illiquide commerciële banken aan een 0 procent staatsobligatie van de Verenigde Staten, waardoor deze obligaties gegarandeerd werden door de Amerikaanse staat. Door deze koppeling werden buitenlandse investeerders aangetrokken waardoor het staatspapier van opkomende landen weer attractief werd.

De meest gebruikte index voor deze obligaties is de J.P.Morgan EMBI index.

Investeren in dergelijk staatspapier is niet zonder risico. Sommige landen hebben een tekort op hun lopende rekening en/of op hun begroting en zijn daarmee meer afhankelijk van de export van goederen. Zelfs China, dat jarenlang meer goederen geëxporteerd heeft dan geïmporteerd, heeft nu voor het eerst sinds 2001 een tekort op de lopende rekening. Investeerders vragen zich af of de groeidoelstellingen die door de Chinese overheid geformuleerd zijn haalbaar blijven. Het verschil in monetair beleid is dit jaar goed zichtbaar: de Chinese centrale bank verlaagt zijn rente en de Amerikaanse centrale bank verhoogt zijn rente. Hierdoor ontstaan grote valutaverschillen waardoor buitenlandse investeerders zich terugtrekken omdat ze voor het extra risico onvoldoende gecompenseerd worden.

De pijn voor investeerders in Aziatisch staatspapier wordt verergerd door de stijging van de olieprijs (ruim 28 procent in één jaar). Landen als India en Indonesië zijn grote olie-importeurs, door de stijging van de olieprijs wordt het tekort op de lopende rekening nog groter en stijgt de onzekerheid voor investeerders. Zo is de Indiase rupee in een jaar tijd met ruim 13 procent gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar en de Indonesische roepia met ruim 12 procent.

Hoewel China formeel geen onderdeel uitmaakt van de GBI-EM en de EMBI index, zijn veel landen in deze index een belangrijke handelspartner van China. Indien de handel met China afneemt, heeft dat gevolgen voor de lopende rekening en/of de begroting van landen die handel drijven met China.

Degroof Petercam Asset Management

Voor de top 5 van deze week is gekeken naar de Morningstar-categorie Global Emerging Markets Bond local currency. Wat direct opvalt aan deze index is dat ruim 30 procent van de landen uit deze index afhankelijk is van buitenlandse investeerders om de economische groei te financieren. Deze landen worden ook wel de ‘fragile five’ genoemd. Het betreffende de volgende landen: Brazilië, India, Indonesië, Zuid Afrika en Turkije.

Met uitzondering van Turkije is er in de afgelopen 12 maanden op het gebied van rente niet heel veel veranderd. Ten aanzien van de valuta-effecten van deze fragile five ziet het plaatje er heel anders uit: alle valuta’s van deze landen hebben een daling doorgemaakt van meer dan 10 procent over de afgelopen 12 maanden. De Turkse lira gaat aan kop met een daling van ruim 50 procent.

Fondsbeheerders die een of meerdere landen van de fragile five in de afgelopen 12 maanden hebben onderwogen in hun portfeuille, hebben de J.P. Morgan GBI-EM Global Diversified Index (ruim) verslagen. We lichten twee fondsen toe binnen de Morningstar-categorie Global Emerging Markets Bond local currency. Deze fondsen hebben de beste prestatie (of minst slechte) laten zien sinds het begin van het jaar tot en met eind september.

Geen Argentinië, Rusland en China

Het Bonds Emerging Markets Sustainable fonds van DPAM (Degroof Petercam Asset Management) van mede-beheerder Carl Vermassen (foto), is een van fondsen die een of meerdere van de fragile five landen onderwogen heeft. De obligaties worden geselecteerd op basis van financiële analyse in combinatie met een duurzaamheidsfilter die posities in landen die slecht scoren op criteria als democratie, milieu, gezondheidszorg enzovoorts uitsluit en/of beperkt. Het resultaat is een atypische selectie van landen. Door de financiële filter werd Argentinië bijvoorbeeld uitgesloten. Dat land kon in 2014 immers voor de tweede maal niet aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Rusland en China zijn momenteel uitgesloten door de duurzaamheidsfilter.

Vorig jaar ging DPAM Bonds Emerging Markets Sustainable ook al aan kop in zijn categorie. 

Pictet-Emerging Local Currency Debt is met ongeveer 9 miljard euro (april 2018) een van de grootste fondsen binnen de categorie schuldpapier van opkomende landen in lokale valuta. De beheerder legt de nadruk op het beperken van het risico. Daarvoor heeft hij de vrijheid om fors te mogen afwijken van haar benchmark. Daarom mag er voor maximaal 33 procent buiten de benchmark belegd worden, waardoor er onder andere ook obligaties in harde valuta kunnen worden opgenomen in de portefeuille.

In mei 2018 is het hoofd Simon Lue-Fong van de afdeling schuldpapier in opkomende landen vertrokken en opgevolgd door een minder ervaren manager (Mary-Therese Barton). Daarom is het oordeel van Morningstar over het fonds verlaagd van bronze naar neutraal.

Top 5 EMD local currency

Rendementen tot en met september, in procenten en geannualiseerd

Bron: Morningstar