Een veelbewogen eerste jaarhelft heeft ook duidelijk invloed gehad op de fondsstromen. De hernieuwde interesse van beleggers in obligatiefondsen, de aangewakkerde interesse in opkomende landen en de continuerende groei van het marktaandeel van passieve strategieën kenmerken het beeld over de eerste zes maanden van 2023.
Bonds are Back, zo stelde de Amerikaanse obligatiespecialist Pimco in een onderzoeksrapport in januari van dit jaar. De aantrekkelijkheid van obligaties was aanzienlijk verbeterd door de stijgende yields als gevolg van de agressieve renteverhogingen van centrale banken wereldwijd. Hogere renteniveaus en een dreigende recessie maakten obligaties een aanlokkelijk alternatief voor aandelen, met aanvangsrendementen die veel hoger lagen dan voorheen, waarmee het TINA-scenario (there is no alternative) niet langer vanzelfsprekend was.
Die zienswijze lijkt door beleggers te zijn omarmd, getuige de forse instroom die obligatiefondsen over de eerste zes maanden van 2023 hebben gezien. Na een pijnlijk 2022 - waarin 89 miljard euro aan beleggersgeld wegvloeide uit actieve en passieve obligatiefondsen - prijken vastrentende waarden weer prominent op de radar van beleggers. Een netto instroom van 102 miljard euro onderstreept de pivot die beleggers hebben gemaakt ten aanzien van de activaklasse.
Grote aanjager
De Morningstar-categorie Fixed-Term Bonds was hierbij de grote aanjager met een instroom van ruim 30 miljard euro waarbij veel Spaanse fondsen profiteerden. Grote interesse was er ook van beleggers in Europese staatsobligatiefondsen en Europese creditfondsen, die respectievelijk een instroom noteerden van 14 en 13 miljard euro, wat overeenkomt met een organische groei van om en nabij de 20 procent. Daarmee was voor Europese staatsobligaties de eerste jaarhelft van 2023 de meest succesvolle over de afgelopen vijftien jaar.
Aan de andere kant van het spectrum konden aandelenfondsen na een wispelturige periode per saldo een plus bijschrijven van 17 miljard euro over de eerste zes maanden van dit jaar. In het eerste kwartaal waren beleggers nog bereid om meer kapitaal te alloceren naar risicovolle beleggingen, wat resulteerde in een netto instroom van 32 miljard, maar dat sentiment kenterde in het tweede kwartaal, dat werd afgesloten met een uitstroom van bijna 15 miljard euro.
Verder inzoomend op de onderliggende Morningstar-categorieën valt het op dat beleggers voorsorteren op een koersherstel van opkomende landen. De regio is ondanks de lagere waarderingen en hogere groeivooruitzichten er in de laatste tien kalenderjaren slechts vier keer in geslaagd om beter te presteren dan de ontwikkelde landen. Ook in 2023 blijven emerging markets vooralsnog fors achter, waarbij het rendement van 15,15 procent voor de MSCI World index de plus van 7,85 procent voor de MSCI EM index doet verbleken.
De teleurstellende resultaten weerhielden beleggers er niet van om 17 miljard te investeren in emerging market fondsen, waarmee een zesmaands record voor de categorie uit 2010 werd geëvenaard. Strategieën uit de stal van iShares, Amundi en UBS waren hier het meest in trek. Niet alleen bredere emerging market fondsen konden op belangstelling van beleggers rekenen, maar ook de instroom in specifieke landenfondsen was opvallend. Zo werd de hoogste organische groei gerealiseerd door de categorie Aandelen Brazilië (+45 procent), gevolgd door Vietnam (+30 procent) en Emerging Europa (+24 procent), terwijl ook India met een organische groei van ruim 7 procent in de top-10 te vinden is.
Tot slot is er ook een eervolle vermelding op zijn plaats voor Japanse large-cap aandelenfondsen, die dankzij de opmars van de Nikkei index tot de hoogste stand in 33 jaar een instroom verwelkomden van bijna drie miljard euro in het tweede kwartaal. Daarmee behoorde de categorie tot de top 3 Morningstar categorieën met de meeste instroom in dat kwartaal.
Welke asset manager profiteerde het meest?
Als we kijken naar welke asset managers het meest hebben weten te profiteren van het veranderde beleggerssentiment, dan komen we tot de volgende top 5 op basis van netto instroom over de eerste jaarhelft van 2023 waarbij we zowel de instroom in Europese actieve als passieve fondsen in ogenschouw nemen.
iShares staat met grote afstand bovenaan de instroomtabel. Een totaal vermogen van 33,8 miljard euro alloceerden beleggers naar de ETF’s van de fondsaanbieder. Hiervan vloeide 14,5 miljard naar aandelentrackers, en 18,6 miljard naar obligatie ETF’s. Beleggers hadden niet alleen oog voor de iShares Core MSCI World ETF en de iShares Core MSCI EM IMI ETF, maar ook binnen fixed income was er het nodige succes. De iShares Core € Corporate Bond ETF noteerde een instroom van 3,8 miljard euro, een organische groei van 73 procent. Ook het bredere assortiment aan fixed income trackers kon beleggers bekoren, variërende van emerging market bonds tot kortlopende obligaties.
Vanguard volgt op gepaste afstand met een netto instroom van 14,5 miljard euro. Ook hier zijn het de passieve fondsen die zeer in trek waren, waarbij de interesse in de aandelenindices net iets hoger was dan voor het aanbod aan fixed income producten. Opvallend is de sterke instroom in de Vanguard U.S. Treasury 0-1 Year Bond ETF. Na een anoniem bestaan sinds de lancering van de ETF in 2020 doken beleggers in de laatste vier maanden bovenop de ETF, wat in een netto instroom resulteerde van 1,3 miljard euro en overeenkomt met een organische groei van liefst 630 procent.
Op de derde plaats staat M&G, dat een goede start kent van 2023 voor het actief beheerde fondsengamma. Met 10,7 miljard euro aan nieuw beleggersgeld in de eerste jaarhelft ligt het fondshuis op koers om een periode van vijf jaar aan opeenvolgende netto uitstroom om te buigen naar een positief getal. Bijna de helft van deze instroom is te danken aan M&G (Lux) Asian Local Currency Bond Fund dat 4,8 miljard euro aan instroom zag. Ook M&G (Lux) Asian Corporate Bond Fund deed het goed, met 1,9 miljard euro aan nieuw beleggersgeld. Aan de aandelenkant profiteerde M&G Japan Fund van de goede prestaties van Japanse aandelen, wat resulteerde in een instroom van bijna 1,2 miljard euro.
Jeffrey Schumacher is director manager research bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is één van de kennispartners van Investment Officer en rangschikt wekelijks vijf beleggingsfondsen of aanbieders.
*De afbeelding bij dit artikel is een door AI-gegenereerde foto