Top-5 instroom fondshuizen H1: duidelijke winnaar

De turbulentie op de financiële markten in de eerste zes maanden van 2020 heeft zijn weerslag gehad op de geldstroom naar beleggingsfondsen. De corona-pandemie leidde een historische verkoopgolf in, maar de snelheid waarmee de risicobereidheid bij beleggers omsloeg in het tweede kwartaal van 2020 is eveneens bewonderenswaardig.

Dat schrijft Jeffrey Schumacher van Morningstar in zijn bijdrage voor Fondsnieuws van deze week. Het eerste kwartaal werd qua fondsstromen gedomineerd door de maand maart, blijkt uit zijn analyse. 

In januari en februari waren de fondsstromen in Europese beleggingsfondsen - actief en passief gecombineerd - positief. De totale netto instroom bedroeg iets meer dan 100 miljard euro. In maart, toen het dieptepunt op de beurs werd bereikt, raakten beleggers in paniek en verkochten ze massaal hun fondsen, wat leidde tot een record-uitstroom van 253,8 miljard euro in één maand. 

Schumacher: ‘Het resultaat was dat er per saldo 150,2 miljard euro aan uitstroom was voor Europese beleggingsfondsen in het eerste kwartaal: het slechtste kwartaal voor de fondsindustrie sinds Morningstar in 2007 begon met het verzamelen van fondsstroom-data voor de Europese markt.’

Vooral obligatiefondsen verkocht

Het gros van die uitstroom, 146 miljard euro, kwam daarbij voor rekening van actieve fondsen waar beleggers massaal afscheid van namen. Vooral obligatiefondsen werden verkocht, maar ook alternatieve strategieën waren impopulair. 

Dat betekent niet dat ETF’s aan de malaise ontsnapten: met een uitstroom van 21,9 miljard euro is een nieuw dieptepunt gevestigd, waarmee het vorige negatieve record van 8,3 miljard euro uitstroom in augustus 2019 ten tijde van de dreigende handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China, ruimschoots is gebroken.

Tweede kwartaal

Zo hard als de dreun was in het eerste kwartaal, zo snel veerden de beurzen weer op nadat de centrale banken alle zeilen bijzetten om de wereldeconomie door de pandemie heen te loodsen. Schumacher: ‘Die opluchting zagen we ook duidelijk terug in de fondsstromen van het tweede kwartaal. Er stroomde bijna 165 miljard euro in Europese beleggingsfondsen in het afgelopen kwartaal, waarmee dit kwartaal in de top-10 kwartalen staat met de grootste instroom sinds 2007.’

De forse instroom betekent ook dat de netto fondsstromen over het eerste halfjaar 14,7 miljard euro positief zijn. 

In het tweede kwartaal profiteerden vooral de actieve fondsen van hernieuwd vertrouwen bij beleggers. Schumacher: ‘Zij schreven 118 miljard euro bij, tegenover 47 miljard voor passieve fondsen. De categorieën die het afgelopen kwartaal het meest in trek waren, zijn niet de sectoren geweest die in het eerste kwartaal het meest te lijden hebben gehad. Beleggers alloceerden weliswaar het meest naar fixed-incomefondsen, maar de categorieën die de grootste instroom noteerden onder actieve fondsen zagen we in de segmenten die tijdens de coronacrisis relatief goed hebben gepresteerd: wereldwijde large-cap groeiaandelen en de sectoren technologie en gezondheidszorg.’

Duidelijke winnaar

Als de analist op fondshuisniveau kijkt, ziet hij dat dat iShares na het eerste halfjaar de duidelijke winnaar is. ‘De aanbieder van passieve fondsen zag in het eerste kwartaal nog een uitstroom van 1,3 miljard euro, maar in het tweede kwartaal waren de fondsen van iShares veruit het populairst onder beleggers’, aldus Schumacher. ‘Met een netto-instroom van 19,6 miljard euro in de afgelopen drie maanden bleef het PIMCO (13 miljard) en BlackRock (10,4 miljard) ruimschoots voor. Daarmee voert het fondshuis de top-5 aan met een netto-instroom van 18,3 miljard euro over het eerste halfjaar van 2020.’

Vooral de fixed income producten van iShares waren in trek, volgens Schumacher. ‘Die waren en verantwoordelijk voor de helft van de netto instroom, terwijl aandelenfondsen en grondstoffen ieder een kwart van het totaal voor hun rekening namen. Beleggers alloceerden het meeste vermogen naar corporate bond ETF’s. Wat betreft aandelenstrategieën waren de ETF’s op de NASDAQ 100, de FTSE 100 en USA SRI indices het meest populair.’

Op de tweede plaats staat JP Morgan. Het fondshuis wist in beide kwartalen instroom te realiseren, maar de 9,6 miljard euro aan instroom in het tweede kwartaal is volgens Schumacher primair verantwoordelijk voor de ruim 10 miljard euro aan netto instroom in het eerste halfjaar. ‘Het gros van de instroom kwam ook hier voor rekening van fixed income fondsen, terwijl het fondshuis voor zowel de actieve als passieve fondsen het eerste halfjaar met instroom wist af te sluiten. JPM Income, JPM Global High Yield Bond en JPM Global Corporate Bond waren gezamenlijk goed voor 7,5 miljard euro aan instroom en daarmee de meest succesvolle fondsen. Aan de aandelenkant waren de fondsstromen duidelijk minder groot, met een instroom van 653 miljoen voor JPM US Technology, 631 miljoen voor JPM Asia Growth en 595 miljoen voor JPM US Growth.’

UBS op 3

Op de derde plek staat UBS, dat met een netto instroom van 5,2 miljard euro in het eerste kwartaal en 4 miljard euro in het tweede kwartaal een aanmerkelijk gelijkmatiger patroon aan fondsstromen heeft gezien. Schumacher: ‘De goede resultaten zijn in zijn geheel te danken aan de fixed income producten van het fondshuis. Een instroom van 12 miljard euro in deze asset class compenseerde de netto uitstroom van 2,6 miljard in de aandelenfondsen. Diverse obligatiefondsen, variërend van Amerikaanse staatsobligaties tot high yield en duurzame obligatiefondsen, waren gewild bij beleggers.’

De top-5 op basis van de netto instroom voor Europese beleggingsfondsen over het eerste halfjaar van 2020, actief en passief gecombineerd: