De massale kapitaalvlucht van Europa naar de VS baart François Lecomte, de CEO van Belfius Asset Management (35 miljard euro onder beheer), grote zorgen. ‘Dit is niet houdbaar. De Europese kapitaalmarkten zijn aan het bloeden. We gaan íets moeten doen.’
Lecomte is niet de enige die de verontrustende signalen ziet: Europees beleggingsgeld wordt massaal in Amerikaanse aandelen geïnvesteerd, grote Europese bedrijven overwegen hun beursnotering naar Wall Street te verplaatsen en Europese start-ups verhuizen met hun innovaties meteen naar de VS.
‘Twee derde van het Europese beleggingsgeld vloeit naar Amerikaanse aandelen. Dat is zorgwekkend’, zegt de Fransman. Dat verscheidene beurshuizen in hun eindejaarsvooruitzichten Amerikaanse aandelen verkiezen boven Europese, zwengelt de kapitaalvlucht op korte termijn verder aan.
Het structurele probleem is dat de kapitaalmarkten in de EU te gefragmenteerd zijn, zo luidt de diagnose die de voorbije maanden al dikwijls gemaakt. Dat heeft tot gevolg dat Europese bedrijven niet via de Europese beurzen, maar elders op zoek gaan naar financiering. Daar waar het sneller en goedkoper kan, bijvoorbeeld via de bloeiende private markten of via de VS.
Lecomte: ‘Ik noem de kapitaalmarkten de bloedsomloop van de economie. Hoe vlotter de kapitaalstromen, hoe gezonder de economie. Welnu: Europa is aan het bloeden.’
Kapitaalmarktunie
Het grote Europese project om een kapitaalmarktunie (capital markets union of CMU) te vormen, blijft nu al meer dan een decennium dode letter, stelt de topman van Belfius AM tot zijn spijt vast. Dat CMU-project is intussen wel geherlanceerd als de savings and investment union en onder meer ECB-topvrouw Christine Lagarde dringt aan op concrete stappen, gezien de geopolitieke evolutie richting meer protectionisme.
‘We moeten de Europese belegger stimuleren om in Europa te beleggen’, zo vat Lecomte de uitdaging samen. Hoe dan? Via het toekennen van fiscale voordelen? ‘Dat is zeker een van de opties. Je zou er aan kunnen denken om een belegging in Europese aandelen fiscaal aantrekkelijker te maken tegenover niet-Europese. Maar ik besef dat dit gemakkelijker gezegd is dan gedaan. Wellicht zijn er nog andere mogelijkheden. We gaan íets moeten doen.’
‘Wortel én stok’
Maar druist een ongelijke behandeling tussen Europese en niet-Europese aandelen niet in tegen het principe van de vrije markt? ‘Ik ben een voorstander van de vrije markt. Maar daarnaast is ook de soevereiniteit van Europa een belangrijke waarde. We zullen een evenwicht tussen beide principes moeten vinden. Om Europa aantrekkelijker te maken als beleggingsbestemming, zijn er zowel stimulerende als regulerende maatregelen nodig. Dus zowel de wortel als een beetje stok’, antwoordt Lecomte.
Voor steeds meer ambitieuze kmo’s in België en Europa is een eigen beursnotering niet eens een droom meer, omdat ze toch financiering kunnen vinden op de private markten, via formules als private equity of private debt.
Lecomte ziet de private markten als ‘een noodzakelijk complement’ aan de publieke markten, maar niet als een substituut. De beurs moet haar rol als efficiënte en liquide markt kunnen blijven spelen, vindt hij. ‘Ik zie het liefst dat zoveel mogelijk groeibedrijven naar de beurs gaan, zodat de spaarders kunnen beleggen in aandelen van hun eigen economie.’