Het vooruitzicht van een negatieve rente stelt de financiële sector voor een ‘ingewikkeld probleem’, aldus voorzitter Merel van Vroonhoven donderdagavond voorafgaand aan de uitreiking van de Morningstar Awards. Het gevaar bestaat dat dan een fors aantal mensen het geld op spaar- en depositorekeningen van de bank haalt.
De AFM heeft consumenten gevraagd wat zij zouden doen als de rente negatief wordt. Van hen zegt 34 procent dat zij hun spaargeld dan in een kluis zouden leggen. Zo’n 20 procent zegt dan te gaan beleggen.
Vakantiehuisjes
‘Als mensen op zoek naar hoger rendement gaan beleggen, is dat op zich niet slecht’, aldus Van Vroonhoven. Maar naast de voorgespiegelde rendementen zullen ze doordrongen moeten zijn van de risico’s.
Zo waarschuwt ze onder meer voor de beperkte liquiditeit van bepaalde beleggingen. Ze noemt hierbij als voorbeelden teakhoutplantages op exotische locaties of vankantiehuisjes in een land als Bulgarije.
Van Vroonhoven haast zich te zeggen dat deze varianten niet behoren tot het doorsnee aanbod van fondshuizen. Toch roept ze de sector op zich niet te laten verleiden tot het aanbieden van creatief in elkaar gezette fondsen met een hoog (mogelijk) rendement, maar die niet in het belang zijn van de klant.
Zorgplicht
Ze nodigt de aanwezige fondshuizen en vertegenwoordigers van banken ook uit zich tegenover de toezichthouder uit te spreken over wat volgens hen de consequenties kunnen zijn van een negatieve rente en hoe hier op een verantwoorde manier mee om gegaan kan worden en mensen ‘niet in allerlei illiquide obligaties gaan beleggen of in producten die institutionele beleggers misschien begrijpen, maar normale mensen niet’.
Ook is volgens Van Vroonhoven wel aangetoond dat beleggers, en met name retailbeleggers, niet altijd rationeel handelen, zoals de traditionele beleggingstheorie aanneemt en dat dit implicaties heeft voor de manier waarop fondshuizen en distributeurs omgaan met hun zorgplicht.
Tevens merkt ze op dat consumenten wel kunnen zeggen dat ze hun geld van de bank halen, maar dat ze uiteindelijk heel anders kunnen handelen.