De wijze waarop beleggers invulling geven aan engagement-activiteiten verschilt. Toch zijn ze eensgezind over de meest effectieve pijlers van dergelijk beleid: focus op de lange termijn, inhoudelijke dialoog, resultaatgerichtheid, thematische benadering en samenwerking.
Volgens Lars Dijkstra (foto), CIO van Kempen Capital Management, moet de asset managementindustrie langetermijn-stewardship tonen richting haar klanten en de bedrijven waarin ze beleggen. Het is de kern van de “Real Active filosofie”, waarvan Dijkstra een vurig pleitbezorger is.
Dit rentmeesterschap spitst zich in beide gevallen toe op duurzame waardecreatie. ‘Wij zijn de stewards van onze klanten; we willen ze helpen om hun langetermijndoelstellingen te behalen. Maar dit geldt ook voor de bedrijven waar we het kapitaal van onze klanten in investeren. Dat laatste bereiken we onder meer door engagement-activiteiten.’
De behoefte aan meer langetermijn-focus hoort Dijkstra ook van bedrijven: ‘Je merkt dat bedrijven zich richten op potentiële aandeelhouders die dit ook voor tien à vijftien jaar willen blijven. Hoewel bedrijven doorgaans niet de tijd hebben om met al hun aandeelhouders in gesprek te gaan, zijn ze wel bereid om tijd te investeren in mogelijke langetermijnaandeelhouders.’
Inhoudelijke diepgang
Het is wel een vereiste volgens Dijkstra dat beleggers een inhoudelijk diepgaande dialoog voeren met het management. ‘Om dit te kunnen doen moet je echt snappen wat een bedrijf doet. Als aandeelhouders goede inhoudelijke vragen stellen, kunnen ze bovendien de bedrijven op nieuwe ideeën of denkrichtingen brengen.’ Bij Kempen voeren portfoliomanagers daarom zelf de engagementgesprekken met de bedrijven waar ze in beleggen of willen beleggen.
Dijkstra refereert naar een recent voorbeeld: ‘Een jaar geleden hebben wij een beursgenoteerd infrastructuurfonds opgezet. De portfoliomanagers van dit fonds hadden vorig jaar maart een energiebedrijf in Hongkong op het oog. Bij nader onderzoek bleek echter dat dit bedrijf een aantal kolencentrales wilde openen.’ Na intensief contact tussen de portfoliomanagers en het management, paste het bedrijf de strategie aan. In plaats van de bouw van nieuwe kolencentrales, koos het voor een uitbreiding van de nog kleine renewables business.
‘Bijzonder, als je bedenkt dat wij op dat moment geen aandeelhouder waren, maar slechts overwogen om in het bedrijf te gaan beleggen. Daarnaast zijn we nu nog een klein fonds, dus zou het niet eens om een grote investering gaan.’
Resultaatgericht
Een andere belangrijke factor is de focus op resultaat. ‘Als het bij een individueel engagementtraject langer duurt dan drie à vijf jaar om effect te zien dan moet je misschien concluderen dat het kansloos is en uitstappen’, aldus Dijkstra.
Toch gebeurt dit in de praktijk weinig, volgens Vincent van Bijleveld, directeur duurzaam beleggen en senior adviseur bij Finance Ideas. Hij merkt dat weinig beleggers consequenties verbinden aan engagementresultaten. Waardoor het bij klanten kan overkomen als vorm van greenwashing en bedrijven er minder waarde aan zullen hechten.
Inhoudelijke focus
De derde succesfactor is de selectie van een beperkt aantal engagementthema’s en bedrijven waarmee een dialoog wordt aangegaan. Het is vaak niet mogelijk om met alle bedrijven binnen een beleggingsuniversum in gesprek te gaan. Daarnaast zorgt focus binnen gepoolde engagementprogramma’s - met bijvoorbeeld meerdere pensioenfondsen - voor gezamenlijk draagvlak.
Robeco heeft om die reden bij de selectie van nieuwethema’s van engagement de eis dat het altijd betrekking moet hebben op financiële materiële zaken en dat het moet zijn overlegd met klanten. Carola van Lamoen, hoofd van het Active Ownership-team: ‘We gaan we één keer per jaar in gesprek met ons klantenpanel om ervoor te zorgen dat de onderwerpen relevant zijn voor onze klanten.’
Samenwerking
Toch gaat deze mate van inspraak niet voor iedereen ver genoeg. Pensioenfonds Horeca & Catering en pensioenfonds Detailhandel kiezen ervoor om zelf de regie te nemen, in plaats van die bij hun asset manager te houden. Afgelopen september bundelden zij hun krachten in het Dutch Engagement Network. ‘Wij bepalen zelf de engagement-thema’s, zodat we we meer rekening kunnen houden met onze achterban’, aldus manager vermogensbeheer Wouter Jan Naborn van Pensioenfonds Horeca & Catering.
Een samenwerking als deze, is een goede zaak volgens Van Bijleveld. Asset owners, zoals Nederlandse pensioenfondsen, zouden volgens hem zelfs nog meer moeten samenwerken bij het aanspreken van hun asset managers op hun inspanningen op het gebied van ESG-integratie en risicomanagement.
‘Er zijn veel asset managers die maatschappelijk verantwoord beleggen benoemen als een bron van risico en rendement, maar er zijn er maar weinig die het ook echt aantoonbaar en gestructureerd integreren in het beleggingsproces.’
Dit is in lijn met de conclusie van Dijkstra. ‘In het voorbeeld van het energiebedrijf in Hongkong konden wij ons niet voorstellen dat er geen kritische vragen waren gekomen tijdens hun recent georganiseerde roadshow. Toch bleek het tegendeel waar. Dus hoewel je zelfs zónder dat je aandeelhouder bent, succesvolle engagement kunt uitvoeren, zijn er nog maar heel weinig partijen die dat ook doen.’