‘Het grote gevaar voor de obligatiemarkten is maatschappelijke onrust in Europa. Er is een sterke toename van het aantal boze mensen in de periferie van de eurozone.’
‘Daar is namelijk sprake van een breed gedragen gevoel dat zij het leeuwendeel van de pijn in de Unie dragen. Daarover zijn ze gefrustreerd en zeer boos.’
Dat zegt Theodora Zemek, global head fixed income voor AXA Investment Managers, in een vraaggesprek met Fondsnieuws. Het huis beheert 130 miljard euro aan obligaties.
Volgens Zemek, Amerikaanse van origine en opgeleid in de geschiedkunde en filosofie, is het herstel in Europa broos.
In de probleemlanden, zoals Ierland, zie je volgens haar een extreme verarming ten gevolge van de crisis en vooral ook door de zware bezuinigingsmaatregelen waartoe de regering genoodzaakt is.
Haircut en default
Zij houdt er rekening mee dat regeringen van de probleemlanden noch de steun van de bevolking noch van het parlement krijgen om de draconische bezuinigingsmaatregelen door te voeren, zoals recentelijk in Portugal duidelijk werd.
Zemek sluit een haircut of een default van schuldpapier in deze landen niet uit. ‘Dat is in feite nu al aan de gang aangezien deze obligaties ver onder par worden verhandeld’, zegt ze.
Volgens Zemek zijn er ook niet veel alternatieven voor handen: een devaluatie van de munt is door de introductie van de euro in deze landen niet meer aan de orde. ‘Het one size fits all-principe begint nu pijn te doen. dan hou je opties als een default of haircut over.’
Vertrouwen in systeem
De Amerikaanse belegger, die in 2008 bij AXA Investment Managers aan het hoofd kwam te staan van de fixed income-divisie, stelt zich dan te retorische vraag “wie zijn die domme obligatiehouders die de stukken hebben gekocht?” Dat zijn banken, verzekeraars en pensioenfondsen, omdat zij geloven in het systeem.’
Als de uitgegeven staatsobligaties van deze landen niet of slechts gedeeltelijk worden terugbetaald, dan heeft dat volgens haar vergaande consequenties. Het tast het vertrouwen aan van beleggers, maar niet alleen: ook houders van een pensioen lopen het risico dat op hun pensioen wordt gekort, zegt ze.
Klassiek schuldpapier
Zemek vreest de ondermijning van (het vertrouwen in) de obligatiemarkten, maar ze twijfelt er niet aan dat de obligatiemarkt deze crisis overleeft. ‘Alleen is klassiek schuldpapier, zoals staatsobligaties, nu minder interessant.’
Ze zegt dat AXA op de ontwikkelingen anticipeert door vooral obligaties met een korte looptijd aan te houden. Ook wordt bij de Franse obligatiebelegger veel nagedacht over de oplopende inflatie die ze voorziet.
‘Wat interessant is dat de obligatiemarkten van oudsher worden beheerst door de angelsaksische landen, die een eigen valuta hebben en nu in grote problemen zijn. Zij zullen worden geconfronteerd met een sterk oplopende inflatie.’
Dollarobligaties
Zemek zegt dat AXA om die reden zeer behoedzaam is met obligaties die gedenomineerd zijn in dollars en ponden. ‘Inflatie zal de komende periode de overheersende trend zijn. We hebben een zwakke dollar en dientengevolge een export van inflatie.’
‘Wat je daar als belegger tegen kan doen? Anti-inflatie obligaties helpen een beetje, of beleggen in goud, grondstoffen, vastgoed.’
‘We leven in het tijdperk van de “unknown unknowns”. Behalve over inflatie, maken we ons ook zorgen over de uitverkoop van schuldpapier en natuurlijk: wat gaat er in Europa gebeuren?’
De oplossing voor de problemen in Europa is dat we de pijn zullen moeten delen. ‘Rijke landen als Duitsland zullen moeten bijspringen.’
Federatie nodig
‘Mijn persoonlijke mening is dat Europa nog geenszins uit de zorgen is. Vanuit mijn Amerikaanse achtergrond kijk ik met verwondering naar Europa. Wij kennen in de VS een federatie, die maakt dat de Federal Reserve op alle niveaus, in vrijwel alles, kan ingrijpen.’
‘De Europese Unie heeft ook een vorm van federatie nodig. Nu blijft het steken in gehakketak en compromissen. Dat is in mijn ogen een halfhartig politiek en economisch systeem.’