De neergang op de beurzen zet door. Europese aandelen gevangen in de Stoxx Europe 600 eindigden vrijdag op het laagste niveau in anderhalf jaar tijd. Ook in Amerika stonden in de middag de seinen op rood. ‘Een waardeloze beursmaand’, aldus ING.
Hoewel de AEX het dagverlies vrijdag op de valreep beperkt hield tot iets meer dan 1 procent, staat de index er niet goed voor. Het verlies op weekbasis? 3,4 procent. Het verlies op jaarbasis? Bijna 6 procent.
Elders in Europa is het sentiment even droevig, en ook in Amerika hangt de vlag er niet best bij. Vrijdag kwam dat tot uiting in een (tussentijds) verlies van 2 procent voor de Nasdaq en meer dan een procent verlies voor de Dow Jones. Vooral teleurstellende cijfers van Amazon en Google zetten aldaar de seinen vrijdagmiddag op rood.
Rente, politiek en cijfers
Maar het is meer dan dat, menen economen Bert Colijn en Marcel Klok van ING. In een terugblik op de beursweek stellen ze vrijdag dat de zorgen in de VS vooral te maken lijken te hebben met de stijgende rente, die in Europa met de politiek en economische cijfers.
De PMI, een belangrijke graadmeter voor economische groei in Europa, bleek gedaald in oktober. Een slechte start van het vierde kwartaal en een teken dat de groei in de regio zich niet herpakt na een teleurstellend begin van 2018, concluderen Colijn en Klok. ‘De vraag is of dit een tijdelijke dip is, het einde van de groeicyclus of een structureel lager groeipad inhoudt dient zich daarmee nadrukkelijker aan.’
Houdt de onrust aan?
Volgens de economen hangt het antwoord op de vraag of de onrust aanhoudt vooral af van hoe de centrale banken komende periode gaan bewegen en wat er op politiek vlak gebeurt.
‘Gaat de Federal Reserve inderdaad de rente snel verhogen of niet? Dit zal voor de VS belangrijk zijn, maar ook voor de groei in opkomende markten. Wat gebeurt er aan het politieke front? In de komende weken zal het al spannend worden met Amerikaanse verkiezingen, mogelijke duidelijkheid over de brexitonderhandelingen en de volgende stappen in het conflict over de Italiaanse begroting.’