Meer dan 100 wetenschappers roepen de Verenigde Naties op om afscheid te nemen van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen - de zogenoemde “Sustainable Development Goals” (SDG’s). Volgens de ondertekenaars van een gemeenschappelijke brief kunnen de problemen in de wereld niet worden opgelost met dezelfde ideologie die de wereldwijde problemen heeft gecreëerd.
De SDG’s zijn een set van 17 doelen die in 2015 zijn aangenomen om wereldwijde sociale- en milieuproblemen aan te pakken. Daarbij gaat het onder meer om honger, klimaatverandering en eerlijk verdeelde economische groei. ‘Als de wijze waarop moderne samenlevingen functioneren de problemen heeft veroorzaakt die de SDG’s proberen aan te pakken, dan verbaast het ons niet dat diezelfde systemen niet in staat zijn om ze op te lossen’, is in de brief te lezen.
De wetenschappers, maar ook andere experts, vinden dat de Verenigde Naties zou moeten afstappen van het huidige model om wereldcrises aan te pakken. De brief is deze week gepubliceerd in de Britse krant The Independent. Dat gebeurde ter gelegenheid van een conferentie op Bali van de Verenigde Naties over risico’s en bestrijding van rampen.
‘SDG’s maken greenwashing mogelijk’
De brief is gepubliceerd op een moment dat ook de kritiek op de beleggingswereld aanzwelt. Critici vinden dat bepaalde vermogensbeheerders en banken ten onrechte SDG’s gebruiken om er zogenoemde duurzame producten mee te lanceren. Marcel Andringa, bestuurder bij diverse pensioenfondsen waaronder PME, wijst er in een gesprek met Investment Officer op dat er in menig geval inderdaad sprake is van “greenwashing”.
Hij ziet voor marktpartijen het gevaar van imagoschade. ‘Ik zou me bekocht voelen als ik als particulier denk iets duurzaams gekocht te hebben en dat het dan zwaar tegenvalt. Want er zijn ook veel producten op de markt met een groen label die dat niet zijn. Bovendien, de SDG’s zijn nooit geschreven om beleggingen op te baseren. Het waren doelstellingen die gericht zijn op de wereld, niet om er een beleggingsportefeuille op te baseren’, zegt Andringa in een gesprek dat volgende week wordt gepubliceerd.
‘Het is een handige mythe’
Jim Bendell, wetenschapper op het terrein van klimaatverandering aan de universiteit van Cumbria, betitelt de SDG’s als “systematische greenwashing” die uitdagingen juist ondermijnen. ‘Voorheen was het misschien gepast voor politici, bureaucraten en individuen in de organisaties die zij financieren om een optimistische boodschap te handhaven dat meer technologie, kapitaal en management zowel armoede als milieuvernietiging zullen oplossen.’
‘Uit VN-rapporten blijkt echter duidelijk dat dit slechts een handige mythe is, en dat miljarden mensen beter gediend zouden zijn met een nuchtere analyse van de verslechterende situatie’, voegt Bendell eraan toe.
In de brief wordt de VN opgeroepen om ‘af te stappen van de overbodige ideologie van duurzame ontwikkeling’ en over te stappen op binnenlandse veerkrachtprogramma’s en ‘de groei in rijke economieën te stoppen’.
‘Het is duidelijk dat dit idee niet erg aantrekkelijk is voor de mensen in Davos’, voegde Bendell, van de universiteit van Cumbria eraan toe, verwijzend naar de bijeenkomst van het World Economic Forum die deze week plaatsvond en voor de 51e keer op rij leiders uit overheid en bedrijfsleven bij elkaar brengt.
Volgens een deze week gepubliceerd rapport van Deloitte leidt het uitstellen van klimaatactie tot een verlies van 178.000 miljard dollar aan wereldwijd BBP in de komende vijftig jaar, terwijl het behalen van de in Parijs gestelde duurzaamheidsdoelen 43.000 miljard dollar aan extra groei oplevert.
Tijdens het World Economic Forum vonden de nodige cocktail parties plaats rond de SDG’s van de VN. Maar volgens de FT was daar ook kritiek te horen van pur sang kapitalisten dat SDG’s en ESG tot ‘de linkse agenda’ behoren. Zo noemde Elon Musk, topman van Tesla, ESG “a scam”, omdat zijn bedrijf niet werd toegelaten tot de S&P ESG index. Tariq Francy, de voormalige CIO duurzaam beleggen van BlackRock, noemde ESG “greenwashing” en “a dangerous placebo”. Tegelijkertijd dringt het thema zich ook op in de Amerikaanse politiek: senator Marco Rubio van Florida heeft wetgeving voorgelegd dat het beleggers mogelijk maakt beursfondsen aan te pakken die zich niet langer richten op maximalisering van aandeelhouderswaarde, voormalig presidentskandidaat Mitt Romney heeft een brief getekend dat ESG S&P Credits ratings “politiseren”. Deze conservatieve activisten betitelen ESG en het stakeholders kapitalisme waar WEF zich sterk voor maakt inmiddels als “woke capitalism”.