Deze regering wenst blijkbaar te volharden in de (her)invoering van een herwerkte jaarlijkse taks op de effectenrekeningen (hierna JTER). Door te blijven vasthouden aan de effectenrekening als belastbaar feit en te ontkennen dat het hier om een vermogensbelasting gaat, raakt de regering echter in moeilijk uitlegbare situaties die op zijn zachtst gezegd leiden tot ongelijke behandeling, en ook vaak als artificieel aanvoelen.
Naar verluidt werd op vrijdag 18 december 2020 een wetsontwerp door de Ministerraad goedgekeurd dat naar wij verwachten eerstdaags in het Parlement zal worden ingediend.
De tekst van het laatste voorontwerp werd aangepast om tegemoet te komen aan de opmerkingen van de Raad van State (zie ook artikel in Investment Officer van 10 december), alsook aan de bekommernis van de Belgische sector van asset managers om geen grote buitenlandse institutionele klanten te verliezen ten voordele van de buurlanden. Of dit met deze versie van het wetsontwerp zal lukken is nog niet helemaal zeker.
Onzekerheid
Eenzelfde onzekerheid blijft ook nog bestaan voor de indirecte taxatie van tak 23 levensverzekeringen, waar de voorgestelde wetstechniek ertoe leidt dat ook kleinere beleggingsverzekeringen onder de grens van 1 miljoen euro gevat worden door de taks. Dit in tegenstelling tot een rechtstreekse belegging van een particulier of rechtspersoon op een effectenrekening, waar men in principe steeds de grens van 1 miljoen euro zal hanteren. Hierdoor krijgt men een verschillende behandeling tussen belastingplichtigen die rechtstreeks een ‘eigen’ effectenportefeuille van 1 miljoen euro of minder aanhouden op een effectenrekening en in principe niet belast worden, en deze die een beleggingsverzekering tak 23 van 1 miljoen euro of minder hebben en (indirect) wel onderworpen worden aan de JTER. De Raad van State haalt deze problematiek van de taxatie van kleinere verzekeringscontracten onder € 1 miljoen in het geheel niet aan. Waarschijnlijk was de Raad zich niet bewust van deze problematiek. Echter, het is niet omdat de Raad er zich niet over gesproken heeft, dat men zou kunnen besluiten dat zij ermee akkoord gaat.
Doch het meest frappante blijft de nieuwe antimisbruikbepaling inzake de JTER. In de memorie van toelichting worden acht situaties vermeld, waarbij er een weerlegbaar vermoeden bestaat van misbruik. Men kan hier bijgevolg nog het tegenbewijs leveren dat de verrichting niet specifiek bedoeld is om de taks te vermijden en er andere redenen zijn.
Bovendien wordt in de memorie van toelichting ook nog opgemerkt dat de voormelde top down analyse voor de toepassing van de antimisbruikbepaling, waarbij de belastbare waarde van een effectenrekening wordt verlaagd om de gegeven taks te verminderen of zelfs te vermijden, ook geldt voor bottom-up situaties, waarbij de belastbare waarde van een effectenrekening niet verder wordt verhoogd om de geheven taks niet te laten toenemen. Het is op dit punt dat de tekst eerder kafkaiaans wordt.
Als wansmakelijke kers op de taart, worden er zelfs twee onweerlegbare vermoedens van misbruik in het wetsontwerp opgenomen, waarbij er geen tegenbewijs meer mogelijk is.
Aldus worden de volgende beide verrichtingen uitdrukkelijk niet tegenstelbaar gesteld aan de belastingadministratie wanneer zij vanaf 30 oktober 2020 werden gesteld :
- het splitsen van een effectenrekening in meerdere effectenrekeningen aangehouden bij dezelfde tussenpersoon;
- de omzetting van belastbare financiële instrumenten aangehouden op een effectenrekening naar financiële instrumenten op naam.
Deze fameuze antimisbruikbepaling en zeker de twee onweerlegbare specifieke antimisbruikbepalingen die onbeperkt in de tijd van toepassing zullen blijven, zullen met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid voor talloze operationele opvolgingsproblemen zorgen bij de Belgische financiële instellingen.
Voor een meer gedetailleerd overzicht van de voornaamste nieuwigheden en aandachtspunten van het wetsontwerp zie dit artikel.
Gerd D. Goyvaerts, Dirk Coveliers, Bart De Cock (foto), Christophe Coudron
Advocaten Tiberghien Advocaten, kennisexpert van Investment Officer rond fiscaliteit en wetgeving.