Whisky-vermogensbeheerder Scotch Whisky Investments richtte zich tot voor kort voornamelijk op particulieren. Die markt loopt gewoon door, maar met het in huis halen van oud-ABN Amro’er Eran Habets komt er meer focus op de verkoop aan zelfstandig vermogensbeheerders en family offices. En op het buitenland, allereerst België.
Een stap over de drempel bij Scotch Whisky Investments (SWI) en de flessen single malt Scotch blinken je in alle tinten goud tegemoet. Rijkelijk uitgestald naast en boven elkaar, deze zelf gebottelde whisky, genummerd en wel om de juiste beleggende klant eraan te koppelen.
Beleggen in whisky spreekt tot de verbeelding, de locatie van het hoofdkantoor van SWI doet dat ook. Elke muur in het hoofdkantoor in Sassenheim is behangen met beeltenissen van whiskyflessen, de wastafels huizen in oude whiskyvaten en SWI’s grote trots is een heus whisky-museum.
In afgesloten vitrines staat de in zestig jaar tijd met zorg verzamelde collectie whiskyflessen van de inmiddels overleden Italiaan Valentino Zagatti. De euro’s die hij in zijn tienerjaren overhield door te stoppen met roken, wilde hij wijs inzetten. SWI nam de verzameling over in 2017, Zagetti heeft de opening nog meegemaakt. Het pronkstuk: de oudste single malt whisky uit 1843.
Het museum is niet open voor willekeurig geïnteresseerden, daar zou de firma uit Sassenheim een dagtaak aan hebben. Wel voor beleggende klanten, vermogende individuen die vanaf 100.000 euro kunnen beleggen in whisky, voor maximaal 10 procent van hun vrij belegbaar vermogen.
Whiskykluis met 100.000 flessen
SWI beheert richting de 300 miljoen euro in whisky voor klanten en opereert sinds 2014 onder een door de AFM verleende vergunning. Dat gaat niet via fondsen: een klant is zelf eigenaar van zijn whiskyportefeuille. De portefeuille wordt gevuld met schaarse flessen en (delen van) vaten met whisky van uiteenlopende leeftijden en destilleerderijen.
‘Wij beleggen alleen in investment grade whisky’, legt Eran Habets uit, die zes maanden geleden als ceo bij SWI is begonnen. Al “zittend op” een whiskykluis met 100.000 flessen exotische whisky waarvan uitschieters drie ton waard zijn, vertelt hij waarom whisky zou passen bij family offices en vermogensbeheerders. Iets wat hij ook concreet in de instroomcijfers terugziet, zegt hij.
‘De gemiddelde bankenklant heeft een relatief korte beleggingshorizon, de meer professionele klanten die zich laten leiden door een family office hebben grotere vermogens en een langere horizon. Dat soort klanten maakt voor een deel van de portefeuille de overstap naar alternatieven, waaronder real assets, zoals whisky. Vermogende families vinden het logisch om rechtstreeks in private equity of vastgoed te beleggen, in plaats van fondsen die daarmee gevuld zijn. Hetzelfde geldt voor whisky.’
Scotch Whisky Investments gaat deze klanten dan ook nadrukkelijker opzoeken. Een logische ontwikkeling, ‘geen step change’, aldus Habets. ‘We gaan bovendien niet heel anders beleggen, alleen het feit dat we de markt actief gaan benaderen is nieuw. Het bedrijf is gegroeid en volwassener geworden. Inmiddels bewaken en monitoren we de hele whiskyketen, behalve het destillatiegedeelte. We kopen zelf in, beheren de voorraad, managen de portefeuille. Goed in whisky kunnen beleggen, begint bij goed kunnen inkopen. Goede whisky is schaars, daar heb je een netwerk voor nodig - los van kennis en ervaring.’
De firma heeft er daarom heel bewust voor gekozen de industrie te voorzien in opslag, via de overname van een eigen bonded warehouse in Schotland twee jaar geleden, met de schaarste die er op dat vlak is. Habets: ‘Topwhisky’s langer op vat kunnen laten zitten, daar wordt per saldo de hele industrie beter van. Dat heeft onze contacten verbeterd.’
Whiskyvaten blijven omwille van belastingen en heffingen namelijk in Schotland, flessen voor een groot deel net zo goed. Het plan is dan ook om de komende jaren nog meer warehouses te bouwen en te openen en de positie in de industrie nog beter te maken. ‘Dat zijn stappen die we versneld aan het zetten zijn’, aldus Habets. De firma krijgt binnenkort twee magazijnen opgeleverd. De bedoeling is dat het er uiteindelijk 28 worden.
Verdubbeling beheerd vermogen
Voor de volledigheid zeggen Habets en hoofd marketing Thomas van Gameren dat klanten bij de belegging in een vat whisky garantie krijgen op een fles. ‘Alles wat we hebben, is tegen marktwaarde verzekerd. Mocht er iets met de whisky in een vat gebeuren, dan krijgt een klant een vergelijkbare fles. Jaarlijks controleren onze analisten al onze whisky op vat, om te beoordelen of een vat nog kan blijven liggen, de whisky gebotteld moet worden of overgeheveld naar een ander vat.’
Is deze manier van beleggen ook geschikt voor grote institutionele partijen? Habets: ‘Met een family office kunnen we makkelijk uit de voeten. Maar in het geval van een pensioenfonds heb je het niet over een belegging van 100 miljoen euro. Vorig jaar exporteerde Schotland voor 6,2 miljard pond aan whisky, waarvan slechts een klein deel investment grade. Dat is een beperking. Dus nee, we zijn niet echt op institutioneel vlak bezig.’
Maar dus wel in het domein van family offices en zelfstandig vermogensbeheerders. Habets: ‘Zij krijgen steeds meer vraag naar alternatieve beleggingen en real assets. De rendementen van whisky zijn positief, met een 373 procent stijging van de zeldzame whiskyflessen in de afgelopen tien jaar, volgens de Knight Frank Rare Whisky index. Bovendien is de correlatie met andere beleggingscategorieën laag. Real assets zijn logisch; wijn en whisky zijn daarbinnen het meest toegankelijk. Overigens: maximaal een kwart van onze klanten heeft zelf iets met whisky, de rest heeft er geen verstand van en doet het puur om haar voor risico gecorrigeerde rendement te verbeteren.’
Aan belangstelling dus geen gebrek; Habets kan met gemak zijn week vol plannen met family offices en vermogensbeheerders die met hem in gesprek willen. Veelal komen ze uit Nederland, maar Hongkong, Londen en Zürich zijn geen uitzondering. ‘We focussen in eerste instantie op de Nederlandse en Belgische markt, openen eind dit jaar ook een kantoor in Antwerpen.’
Waar ligt de stip op de horizon? Zonder té concreet te willen worden, durft Habets de ambitie van een verdubbeling van het momenteel beheerde vermogen wel aan. ‘In vijf jaar tijd. Dat is realistisch. Met de elk jaar versnelde instroom, onze groei in andere landen én onze grotere activiteit op de professionele markt.’