‘Impact is een duurzame verandering die je afdwingt door een interventie. Dat gebeurt langs economische en ecologische weg en heeft tot doel voor de langere termijn sociale impact te bewerkstelligen. Met dat denken voelen wij ons het Paard van Troje binnen Rabobank. Zo zeggen wij dat alle kredietcommissies door impact-commissies vervangen moeten worden.’
Aan het woord is Pim Mol (foto), de huidige directeur van Rabo Foundation, de stichting van de bank die zich inmiddels 45 jaar inspant om de zelfredzaamheid van kwetsbare mensen - onder wie boeren - in buiten- en binnenland te verhogen.
“Beetje burgerlijk ongehoorzaam”
Mol, die topposities bezette in de private banking wereld, heeft al zijn hele loopbaan de intrinsieke motivatie om een “beetje burgerlijk ongehoorzaam” te zijn, want anders kom je binnen organisaties niet verder, zegt hij. In dat kader zullen veel mensen in de financiële sector zich herinneren dat Pim Mol één van de mensen was die de discussie over afschaffing van het provisiemodel in Nederland heeft aangezwengeld. Hij deed dat in 2010 op Fondsnieuws, toen hij stelde dat distributievergoedingen voor banken die producten van asset managers op het schap nemen “uit de tijd zijn”.
‘Ik heb daar indertijd veel “goede” gesprekken over gevoerd. Het heeft de markt veel tijd gekost om tot dat inzicht te komen.’ Maar, zegt Mol met verwijzing naar een slogan die hij indertijd als directeur van MeesPierson voerde, namelijk “geen waarde zonder waarden”, die slogan geldt ook nu nog. Sterker nog: zij is actueler dan ooit: ‘banken moeten door de negatieve rentes alle zeilen bijzetten om de vraag te beantwoorden: wat is mijn kernpropositie? Wat is mijn verdienmodel? Wat is mijn toegevoegde waarde die ik concreet in een fee naar mijn klanten kan vertalen? En misschien wel de belangrijkste vraag daarbij: wat is mijn purpose?’
Deze bespiegelingen vormden de introductie tot een gesprek dat Pim Mol met Fondsnieuws-hoofdredacteur Cees van Lotringen had in het kader van de podcast-serie “Masters in Finance”, waarin gesproken wordt met bestuurders over de businesskant van hun werk.
Zelfredzaamheid verhogen
Pim Mol werd in 2018 directeur van de Rabo Foundation, dat samenwerkt met 222 organisaties in binnen- en buitenland en daarbij behalve aan financiering ook meehelpt om de zelfredzaamheid van bij voorbeeld boeren te verhogen die samenwerken in coöperaties. Dat laatste is volgens Mol van wezenlijk belang tegen de achtergrond van een forse toename van de wereldbevolking in de komende decennia, terwijl de 500 miljoen kleine boeren die de Foundation in scope heeft voor 80 procent van het dagelijks eten in de wereld zorgen.
‘We moeten dat gat snel dichten, vooral bij die 500 miljoen boeren die in hun eigen context inefficiënt werken. Wij kunnen door betere grondwerkingstechnieken en dergelijke eraan bijdragen dat minder oogsten verloren gaan. En we kunnen ze bovendien “climate-smart” laten verbouwen.’
Denken vanuit het risico
Mol stelt dat hij door de Foundation in toenemende mate beseft dat impact hebben onder andere betekent dat je meer naar het risico dan naar het rendement moet kijken. ‘Ook centrale banken, als DNB, komen nu tot dat inzicht. Wij stellen als het ware binnen onze Foundation de gebruikte risico-maatstaf van banken aan de orde. Zo kun je bij voorbeeld economische impact hebben met negatieve sociale impact. Denk bij voorbeeld aan de grote hoeveelheid mensen die op afstand van de arbeidsmarkt staan, doordat ze een beperking hebben of doordat ze statushouder zijn, of een moeilijk leerbare jongere.’
‘Maar aan welke knoppen moet je draaien om de zelfredzaamheid te verhogen? Dat krijgen we langzaamaan in de vingers en daarom willen we de kredietcommissies vervangen door impactcommissies, zodat je dat ook meeneemt in je kredietbeslissingen. Want dat is niet alleen goed voor de sociale impact, maar net zo goed voor de ecologische impact’, aldus Mol.
De Rabo Foundation wil de zelfredzaamheid van kwetsbare mensen in het algemeen en van boeren in het bijzonder verhogen door veel meer gebruik te maken van digitalisering, bij voorbeeld door boeren met smart phones te laten werken.
‘Hierdoor kan van informatie van satellietbeelden gebruikt worden gemaakt en we ook de financieringskant van ondernemen aan een platform kunnen koppelen, zodat versneld zaad gekocht kan worden of gewaarschuwd kan worden voor een spinkhanenplaag’, zegt Mol, volgens wie het gebruik van technologie de impact van door de Rabo Foundation geholpen coöperaties, sociale bedrijven en kwetsbare mensen geweldig kan ondersteunen alsook vergroten.
‘Heel moeilijk de lijnen uit te zetten’
Mol rondt af met een zorg, teleurstelling en frustratie over zijn werk bij de Foundation. ‘We maken ons wel zorgen om de bijdrage van de Rabobank van 0,5 procent van de nettowinst. Dat zal dit jaar een heel ander bedrag zijn dan afgelopen jaar. Dat heeft impact op de Foundation en is een aandachtspunt, omdat wij ons ook richten op kwetsbare mensen.’
Daarnaast wijst hij op een andere pijler van inkomsten en dat zijn de private banking klanten van de Rabobank die donaties geven van soms wel tonnen. ‘Maar daar zit ook mijn frustratie. Mijn hoop was dat de Foundation in de propositie van private banking beter zou worden meegenomen, maar dat lukt heel moeilijk. Dat komt doordat de bank, zeg maar, continu aan het “organiseren” is en daardoor heel moeilijk lijnen kan uitzetten, omdat je afhankelijk bent van mensen om toegang te krijgen tot de klanten van private banking, dat namelijk één op één bankieren is.’
- Beluister ook de overige podcasts in de serie “Masters in Finance”: Harold Knebel (IBS Capital Allies), Eran Habets (ABN Amro), Karin van Baardwijk (Robeco), Willemijn Verdegaal (Ortec Finance), Katja Kok (Van Lanschot Kempen)