De Zwitserse effectenbeurs Swiss Market Index (SMI) doet het dit jaar uitstekend, maar uitgerekend de Zwitsers zelf kunnen de beurs van een nieuw record afhouden. Zondag gaan ze naar de stembus voor een referendum over de goudreserves van de centrale bank.
Een ‘ja’ voor meer goud aanhouden, betekent bijna zeker een negatief effect op de koersen. En dat terwijl de Zwitserse hoofdgraadmeter net onderweg leek naar het hoogste punt ooit. De index staat nu op waarden die sinds het begin van de financiële crisis niet meer vertoond zijn.
Zwitserse beurs
Vorige week brak de Zwitserse beurs door de grens van 9000 punten. Sinds het begin van 2014 is de index met bijna 11 procent gestegen. Daarmee doet de graadmeter het veel beter dan de voornaamste Europese indices. De Duitse DAX moet het op jaarbasis met een stijging van 4 procent doen, de Franse CAC met 2 procent.
En dan keerden de twintig bedrijven die de index van het Alpenland rijk is dit jaar ook nog eens een recorddividend uit, zo blijkt donderdag uit onderzoek van de lokale zakenkrant Handelsblatt. Volgens de hoofdeconoom van de Zwitserse tak van de Duitse Raiffeisenbank is een stand van 10.000 punten mogelijk, ruim boven het hoogste punt ooit van 9548 punten. De Zwitserse zakenbank UBS houdt het op 9750 punten in het meest positieve scenario.
Biotechnologie
Het succes is voor een groot deel toe te schrijven aan medische biotechnologie, legt hoofd themaresearch Edith Thouin van ABN Amro uit. ‘Zwitsersland kent veel farmaceutische industrie die zwaar in biotech geïnvesteerd heeft. Na tien jaar onderzoek komen die nieuwe medicijnen op de markt en daar plukken de Zwitserse farmaceuten de vruchten van.’
En dat is te zien aan de koersen. Bovenaan staat Actelion, dat zich specialiseert in medicijnen tegen zeldzame ziekten. De farmaceut won in 2014 meer dan de helft aan beurswaarde. Branchegenoot Novartis won 30 procent. Horlogemaker Swatch beleeft ondertussen als een van de weinige fondsen een slecht jaar. Beleggers vrezen dat het nieuwe horloge van Apple, de Apple Watch, marktaandeel van de Zwitsers zal afsnoepen; daarom raakte het bedrijf een vijfde van de beurswaarde kwijt.
Veilige frank
Een andere factor die meespeelt bij het succes is de koers van de Zwitserse frank. Die werd tijdens de eurocrisis gezien als veilige haven, waardoor de waarde van de munt scherp opliep. Dat noopte de Zwitserse centrale bank (SNB) in 2011 tot ingrijpen. De bank stelde een plafond in: de frank mocht niet meer waard worden dan 1,20 euro. Om dat te bereiken kocht de SNB ongelimiteerd vreemde valuta’s op. De strategie werkte en pakte gunstig uit voor de grote Zwitserse bedrijven, die hun winsten in het buitenland halen, maar rapporteren in franken.
Keerzijde van het succes is dat de valutareserves ruim zijn verdubbeld, naar omgerekend bijna 400 miljard euro. Bovendien heeft de SNB, net als veel andere centrale banken, het afgelopen decennium haar goudreserves flink teruggeschroefd.
Nek-aan-nekrace
‘De Zwitsers zijn oerconservatief en vertrouwen de euro niet. Als het misgaat, zit de eigen bank met de strop, want veel van die valutareserves bestaan uit euro’s, zegt Thouin van ABN Amro. Daarom vinden de voorstanders van het burgerinitiatief ‘Red ons Zwitserse goud’ dat de centrale bank 20 procent van de valutareserves in goud moet aanhouden. De overheid en de centrale bank zijn tegen, omdat het dan veel lastiger wordt de koers van de frank op of onder de 1,20 euro te houden.
De opiniepeilingen wijzen op een nek-aan-nekrace zondag. Volgens Thouin, die jaren in Zwitserland heeft gewerkt, moeten beleggers ook niet weer te veel waarde hechten uit de uitkomst van het referendum. ‘Zelfs als de ja-stemmers winnen, is het nog de vraag hoe het uiteindelijk wordt uitgevoerd. in de praktijk kan het effect op de wisselkoers nog meevallen.’
Copyright: Het Financieele Dagblad, 28 november 2014