Het is nauwelijks te bevatten. Er woedt oorlog in Europa. Tegen de agressor worden ongekend strenge sancties ingesteld. Of die het einde van de oorlog naderbij brengen, weten we niet. In ieder geval veroorzaken ze enorme schade voor de Russische economie, die op instorten afkoerst.
Mede door de sancties zal Poetin vrij snel gedwongen zijn de oorlog monetair te financieren. Dat is een heilloze weg die via hyperinflatie leidt tot totale economische en sociale ontwrichting. Weinig dictators die hun land naar hyperinflatie leiden overleven dat.
Tegelijkertijd zijn wij blij dat we naast de sancties Oekraïne militair kunnen steunen. We hebben 200 Stinger raketten, dat zijn luchtverdedigingswapens, gestuurd. Vrijdag las ik in een krant een citaat van een Syrische rebellenleider: “Stingers zijn een grote zegen, vertrouw op ze, want ze jagen de Russen immense schrik aan”. Onze minister van Defensie heeft er een veelbesproken tweet aan gewijd. Kennelijk mogen we er trots op zijn dat we Oekraïne met zulke goede wapens steunen.
Ons leger heeft Stingers in principe ter bescherming van onze eigen militairen wanneer die op missies in het buitenland zijn. Bij een eventuele aanval op ons eigen land zullen deze wapens uiteraard ook worden gebruikt ter bescherming van de bevolking.
Blij met Stingers maar geen pensioenbelegging
Stinger raketten worden vervaardigd door Raytheon. Dit Amerikaanse bedrijf staat zo ongeveer bij alle Nederlandse pensioenfondsen op de uitsluitingenlijst uit hoofde van de betrokkenheid van Raytheon bij kernwapens.
Ben ik nou echt de enige die dit idioot vindt? Terwijl de veiligheid van onze militairen wordt beschermd door een product van Raytheon heeft ook het bestuur van het ABP in al haar wijsheid besloten dat het pensioengeld van die militairen niet in dat bedrijf mag worden belegd. Hoe verzin je het? Zouden de militairen dat weten?
Ik weet hoe het gaat, ik heb jaren meegedraaid in beleggingscommissies van enkele pensioenfondsen. Men wil een ESG-beleid voeren. Een uitsluitingenlijst is daar een vast onderdeel van. Er worden criteria opgesteld. Iemand zegt dat kernwapens ‘fout’ zijn. Het is vrede en niemand wil voor kernwapens pleiten, dus iedereen accepteert betrokkenheid van een bedrijf bij kernwapens als reden voor uitsluiting. Bij veel fondsen vindt zelfs het grootste aantal uitsluitingen onder deze noemer plaats. Sommige fondsen willen helemaal niet beleggen in wapenproducenten. Maar als onze militairen op buitenlandse missies worden gestuurd, vindt iedereen dat ze fatsoenlijk bewapend moeten zijn.
Laat je oor niet hangen naar activisten
Ik heb in discussies bij pensioenfondsen vaak betoogd dat het absurd is bedrijven uit te sluiten die betrokken zijn bij kernwapens tenzij ze hun producten verkopen aan niet-bevriende regimes. Onze veiligheid en vrijheid worden immers mede met zulke wapens beschermd. Steevast was ik echter een roepende in de woestijn. Tot een serieuze gedachtewisseling kwam het nooit. Ik deed mijn zegje. En de bestuurders? Ach, die dronken een glas, deden een plas,…..
Ik denk dat weinig bestuurders kritisch naar de lijsten van uitgesloten bedrijven kijken en nooit heb ik meegemaakt dat een bestuurslid vragen stelde of een bepaald bedrijf nu echt wel op die uitsluitingenlijst moest staan. Ik zou zeggen, creëer eens wat discussie, organiseer eens wat tegenspraak.
De oorlog in Europa laat zien hoe kwetsbaar onze veiligheid en vrijheid zijn. Die moeten we beschermen, helaas ook met (kern)wapens.
Tal van bedrijven trekken zich terug uit Rusland, Duitsland gaat 100 mrd euro extra aan defensie uitgeven en zelfs de PvdA en GroenLinks zijn opeens voor een verhoging van onze defensie-uitgaven. Het zal toch niet zo zijn dat pensioenfondsbestuurders opnieuw uitblinken in lethargie, onverschilligheid en passiviteit. Ik mag hopen dat zij terstond hun ESG-beleid op dit punt fundamenteel zullen heroverwegen.
En als ze dat dan toch doen, is mijn aanbeveling om alle onderdelen van het woke ESG-beleid eens kritisch tegen het licht te houden. Als het om ESG gaat, laten pensioenfondsbestuurders hun oren veel te veel hangen naar activisten. Activisten zijn per definitie niet evenwichtig en nooit tevreden. Als je je laat opjagen door activisten krijg je dit soort idiote situaties.
Han de Jong is voormalig hoofdeconoom van ABN Amro. Hij schrijft wekelijks voor Fondsnieuws over economie en markten. Meer informatie over zijn visie kunt u lezen op Crystal Clear Economics.