De kop van deze column is enigszins controversieel. In mei 2018 schreef ik een artikel voor de Fondsnieuws-bijlage bij het FD met de kop ‘Make America Great Again’. De redacteur had dit meteen door. Die veranderde de kop in: ‘Rabobank: Trump is goed voor economie en beurs’.
Inmiddels heb ik er vooral financieel dankbare herinneringen aan. Voor de goede orde, dit keer geen artikel over de ontbossing van de Amazone, maar wel opnieuw een artikel over Donald Trump. Wederom met het voorbehoud dat Trump bij mensen nog altijd veel emoties oproept. Je houdt van hem of je haat hem. Deze column is uitdrukkelijk niet bedoeld om een kant te kiezen, maar wel om te zien wat het effect van een tweede termijn is op economie en beurs.
Het artikel uit 2018 ging over de overgang van het onconventionele monetaire beleid naar drie nieuwe vormen van onconventioneel beleid: onconventioneel fiscaal-, onconventioneel economisch- en onconventioneel handelsbeleid. Vooral de eerste twee hebben ervoor gezorgd dat Amerikaanse aandelen hun outperformance-reeks konden voortzetten. Sindsdien lijkt het beleid van Trump helemaal niet zo controversieel meer, maar dat komt ook omdat Corona en de oorlog in Oekraïne heeft gezorgd voor veel meer onconventioneel beleid. Biden gaat zelfs nog een stap verder voor wat betreft de sancties tegen China. Ook Biden heeft op de top van de cyclus (bij volledige werkgelegenheid) een begrotingstekort van 8 procent, dat is pas controversieel.
Meer steun voor Trump na aanslagen
Nu is het natuurlijk nog niet zeker dat Trump opnieuw de verkiezingen gaat winnen, maar dankzij de terroristische aanslagen op Israël is de kans op winst van Trump sterk toegenomen. De oorlog die daarop volgde heeft het Democratische kamp in tweeën gespleten. Biden heeft overduidelijk op het verkeerde paard gewed, door zijn softe optreden tegen Iran.
Het helpt Biden natuurlijk niet als het Palestijns-Amerikaanse congreslid Rashida Tlaib hem ervan heeft beschuldigd dat hij de ‘genocide op het Palestijnse volk’ steunt. Het risico op een splitsing binnen de Democratische partij is sindsdien sterk toegenomen. Lange tijd leek het juist dat de Republikeinen zich zouden opsplitsen. Voor de keuze op McCarthy als speaker of the house waren maar liefst 15 stemrondes nodig, maar zijn opvolger Mike Johnson werd opvallend snel verkozen, al hielp de dreigende deadline van 17 november voor het schuldenplafond wel.
Trump voor in de peilingen
Volgens de opiniepeilingen loopt Biden nu achter op Trump in vijf van de zes belangrijkste staten (de zogenaamde swing-states). Natuurlijk zijn er vragen over de leeftijd van Biden en over zijn aanpak van de economie, maar de grote verschuiving in het kiezerslandschap is veroorzaakt door Biden’s aanpak in het Midden-Oosten. Verder gaat het de Amerikanen natuurlijk altijd om de eigen portemonnee.
Een recent onderzoek leert dat de meeste kiezers ervan uitgaan dat ze financieel beter af zijn als Trump de verkiezingen wint en niet Biden. Maar liefst 59 procent van de kiezers denkt volgens onderzoek van de New York Times beter af te zijn bij Trump, tegen een score van slechts 37 procent voor Biden. Volgens datzelfde onderzoek gelooft maar liefst twee derde van de Amerikanen dat de Verenigde Staten met Biden de verkeerde kant op gaat.
De nalatenschap van Trump
Nu is Trump maar een paar jaar jonger dan Biden. Als Amerikanen zich zorgen maken over de leeftijd van Biden, is eigenlijk ook Trump te oud voor een tweede termijn. Bovendien lopen er de nodige rechtszaken tegen Trump, maar die krijgen door zijn voorsprong in de peilingen steeds meer een politiek karakter. Nu is de campagne nog niet gestart, maar de beloftes die Trump heeft gemaakt bij zijn vorig campagne, is hij voor een belangrijk deel nagekomen.
Wat er in de eerste termijn niet gekomen is, is een groot project dat hij nalaat aan het Amerikaanse volk. Voor iemand die zijn naam met grote gouden letters op gebouwen laat zetten, zal zoiets er in de tweede termijn nog moeten komen. Wellicht kan Trump de Amerikaanse infrastructuur aanpakken. Zijn voorganger Eisenhower liet een netwerk van snelwegen na, daar kan Trump – zelf fan van Eisenhower - mooi op voortborduren.
Agenda47
De naam van het verkiezingsprogramma is al wel bekend. Het heet Agenda47, een verwijzing dat Trump straks de 47e president zal worden van de Verenigde Staten. Trump lijkt er alles aan te willen doen om de verwachtingen dit keer te overtreffen. Zo belooft hij te investeren vliegende auto’s en gaat hij ‘freedom cities’ bouwen op ongebruikte federale grond. Net als in de economische free zones in China gelden er in freedom cities geen regels.
Verder gaan alle zwervers volgens Trump naar een tentenkamp buiten de Verenigde Staten. Reken verder om een voortzetting van de handelsoorlog. Er komt een heffing op alle producten uit landen die in zijn ogen niet eerlijk handel voeren. Zo lang migranten niet over de juiste papieren beschikken moeten ze wachten in centra buiten de Verenigde Staten. Ook kinderen van illegale migranten worden niet langer automatisch Amerikaan als ze geboren zijn in de Verenigde Staten. Ook wil Trump de oorlog in Oekraïne beëindigen en wil zelfs dat de Verenigde Staten zich terugtrekt uit de Navo.
Bovenaan de agenda van Trump staat energie. De olieproductie moet omhoog en de energierekening voor de burger moet omlaag. Volgens Trump wordt de inflatie veroorzaakt door de hoge energieprijzen. Veel van de voorstellen van Trump vereisen echter goedkeuring door het Congres, dat deels in handen is van de Democraten. Sommige voorstellen, zoals dat een kind dat geboren is in de Verenigde Staten niet automatisch Amerikaan is, vergen zelfs aanpassing van de grondwet. Toch kan Trump vrij eenvoudig, door het vervangen van mensen op belangrijke plekken, in korte tijd veel veranderen. De Amerikaanse presidentsverkiezingen worden gehouden op dinsdag 5 november 2024.
Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.