ABN Amro houdt rekening met een diepe recessie in de eurozone en het Verenigd Koninkrijk volgend jaar, als Rusland abrupt de gaskraan dichtdraait. Ook ING betitelt een gascrisis als ‘een van de grootste risico’s voor de eurozone’.
Het economisch bureau van ABN Amro verwacht donkere scenario’s in de economieën van de eurozone. Volgens de grootbank lijkt Rusland de gasleveringen aan Europa abrupt te gaan afsluiten. ‘In dat geval zal zich mogelijk ‘een diepe recessie ontvouwen in de eurozone en het VK in het komende jaar’.
ABN Amro heeft haar groeiprognoses aanzienlijk naar beneden bijgesteld, met een verwachte stagnatie aan beide zijden van de Atlantische Oceaan als nieuw basisscenario voor 2023. Deze neerwaartse bijstellingen van de BBP-groeiprognoses, die meer dan 2 procentpunten bedragen, zijn het gevolg van de rente die wereldwijd oploopt door de zeer hardnekkige inflatie.
Vooral de forse stijging van de energie- en voedselprijzen, en het effect daarvan op de binnenlandse eindvraag, heeft een belangrijke rol gespeeld bij de neerwaartse bijstellingen van de bank. ABN Amro: ‘Een abrupte stopzetting van de Russische gasleveringen zou echter een nog donkerder scenario betekenen.’
Hoewel de bank het nog niet in het basisscenario heeft opgenomen, acht zij het aannemelijk dat Rusland de gaskraan naar het Europese continent op korte termijn volledig zal dichtdraaien, vooruitlopend op de Europese plannen om de gasimport uit Rusland geleidelijk tot nul te reduceren. Volgens ABN-economen zal een volledige stopzetting van de gasleveranties leiden tot ernstige problemen en tekorten in met name Duitsland en Italië.
Bedrijfsmodellen kunnen overbodig raken
‘De aanbodschok brengt twee eerste effecten teweeg: energieprijzen gaan omhoog en het energieverbruik van de industrie wordt gerantsoeneerd door overheidsregulering om het energieverbruik van huishoudens en essentiële sectoren te beschermen. Energie-intensieve sectoren die relatief minder relevant worden geacht voor het binnenlandse verbruik, zullen het eerst worden gesloten’, aldus het economische bureau van ABN Amro.
In het geval van een prijsschok zouden sommige bedrijfsmodellen overbodig kunnen worden door de marge-uitholling, hetgeen tot verliezen en uiteindelijk tot faillissementen leidt, aldus de bank. ‘Het directe effect van de stilleggingen in de industrie is productieverlies, maar ook indirecte productieverliezen, zelfs in sectoren die niet energie-intensief zijn, via schakels in de toeleveringsketen.’
Ook Bert Colijn, senior econoom van ING, ziet het somber in. ‘De gascrisis hangt boven de markt als één van de grootste risico’s van de eurozone’, vertelt hij in gesprek met Investment Officer.
Duitsland in zwaar weer
Illustratief voor de omvang van de moeilijkheden in de eurozone bij de verwerking van stijgende kosten van olie en gas, is de negatieve Duitse handelsbalans. Die bleek op maandag voor het eerst sinds 1991 negatief uit te zijn gevallen tussen april en mei.
Colijn: ‘De prijzen in het buitenland zijn zeer fors gestegen en dat drukt sterk op die balans. Het slechte nieuws is dat de export ook nominaal is gedaald, die cijfers zijn niet voor inflatie gecorrigeerd. Door de nog steeds verstoorde aanvoerketens staat de Duitse maakindustrie er slecht voor. Nu de vraag naar Duitse producten ook nog afneemt, lijken de zorgen over de Duitse economie mij op dit moment terecht.’
De economische gevolgen voor de BBP-groei van de eurozone bij een volledige afsluiting van invoer van Russisch gas naar Duitsland worden door verschillende studies geraamd op 0,3 procent tot zelfs 12 procent verlies. Volgens het economische bureau van ABN Amro zijn de uiteenlopende uitkomsten te verklaren door verschillende aannames over de vervangbaarheid van gas uit Rusland door gas en gas-gerelateerde producten uit alternatieve, niet-Russische bronnen.
Euro glijdt weg naar pariteit met dollar
Tegen de achtergrond van de ongunstige cijfers over de Duitse handelsbalans verloor de euro dinsdag 1,56 procent tegenover de dollar en noteert 1,03. Daarmee staat de euromunt tegenover de greenback op het laagste punt in twintig jaar. Ook goud staat nu op het laagste punt in zes maanden tegenover de dollar.
Tegelijkertijd gingen ook alle belangrijke aandelenindices in Europa onderuit: de Duitse Dax verloor 2,91 procent, de CAC40 2,68 procent, de FTSE 100 2,86 procent . De reden voor de zware koersval is de angst voor een recessie in Europa, zoals ABN Amro en ING in het vooruitzicht stellen.
Bethmann Bank, een dochterbedrijf van ABN Amro, levert haar bankvergunning in en gaat volledig op in het Nederlandse moederbedrijf. De private bank wordt tevens uit het Duitse handelsregister geschreven, zo bevestigt de bank na een melding van de Kamer van Koophandel tegenover De Telegraaf. Doel van deze juridische fusie is om ABN Amro kostenefficiënter te maken, nu de grootbank te kampen heeft met een hoge cost-income ratio. De juridische fusie heeft voor de dienstverlening in Duitsland geen gevolgen. Het is nog niet duidelijk of het Franse dochterbedrijf, private bank Neuflize OBC, ook haar vergunning zal inleveren. Eerder besloot InsingerGilissen in Nederland al daartoe. Zij valt nu formeel onder het toezicht van Luxemburg waar moederbedrijf Quintet is gevestigd.