Toezichthouder AFM heeft twintig reacties ontvangen op haar deze zomer gehouden consultatie over het gebruik van huisfondsen. Slechts vijf van de inzenders hebben aangegeven geen bezwaar te hebben tegen openbaarmaking van hun reactie.
Dit zijn reacties van AF Advisors, CLCS, Clifford Change, Double Dividend en Van der Kamp en Co. Deze heeft de toezichthouder gepubliceerd op haar website.
Opmerkelijk is dat hier geen reacties bij staan van brancheverenigingen als die van asset managers (Dufas) of de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Hieruit blijkt hoe gevoelig het onderwerp ligt binnen de sector.
Dufas heeft wel gereageerd, maar alleen mondeling. De NVB heeft niet als koepel gereageerd, maar in plaats daarvan hebben verschillende banken zelf een reactie ingestuurd. Ook deze reacties zijn echter niet openbaar.
In het consultatiedocument dat half juli gepubliceerd werd, schreef de toezichthouder onder meer dat het goed zou zijn als het gebruik van huisfondsen door banken en vermogensbeheerders gelimiteerd zou worden op bijvoorbeeld 30 procent.
Het Rotterdamse consultancubureau AF Advisors schrijft in zijn reactie hier geen voorstander van te zijn. ‘Het implementeren van een maximum aan huisfondsen van bijvoorbeeld 30 procent zal naast het deels wegnemen van de genoemde volumeprikkel ook een sterk negatief effect hebben op de breedte van het aanbod van vermogensbeheerconcepten en de innovatie op dit vlak.’
Directe effecten zullen er volgens het bureau zijn voor direct distribution platforms, voor duurzame vermogensbeheerders en voor kleinere vermogensbeheerders.
Direct distribution platforms van asset managers zoals Fitvermogen van NN IP en Robeco One van Robeco bieden alleen huisfondsen aan. ‘Deze platforms zouden op kosten worden gejaagd door ook externe fondsen aan te moeten bieden en gedwongen worden een deel van hun klanten te moeten overzetten naar externe fondsen. Dit zou naar onze inschatting het voortbestaan van deze platforms bedreigen’, schrijft AF Advisors.
ASN en Triodos
‘Duurzame vermogensbeheerders zoals Triodos en ASN bieden duurzame vermogensbeheerconcepten die ingevuld kunnen worden door hun eigen huisfondsen. Indien er een maximum gaat gelden met betrekking tot het percentage huisfondsen zullen zij naast hun eigen huisfondsen, waarin hun eigen duurzaamheidsbeleid wordt gehanteerd, gedwongen worden om of duurzame fondsen van andere aanbieders (met een ander duurzaamheidsbeleid) te gaan gebruiken of hun klanten over te zetten van beleggingsfondsen naar portefeuilles van individuele aandelen en obligaties. Dit zal een negatief kosteneffect hebben voor zowel klanten als vermogensbeheerder.’
Tot slot wijst AF Advisors erop dat er een groot aantal kleinere vermogensbeheerders is dat alleen huisfondsen gebruikt, waaronder veel van de aan verzekeraars gelieerde banken. ‘Kleinere vermogensbeheerders starten regelmatig met een vermogensbeheerconcept dat wordt ingevuld middels eigen huisfondsen. Hierdoor zijn ze mogelijkerwijs eerder in staat om break-even te draaien.’
‘Door een maximum op huisfondsen te zetten zullen er minder nieuwe, mogelijk innovatieve, vermogensbeheerconcepten op de markt komen. Ook zal het sterke gevolgen hebben voor in Nederland gevestigde beleggingsfondsen. Deze fondsen worden voornamelijk gebruikt in de bovenstaande concepten. Het resultaat zal een verder vlucht zijn uit Nederland naar veelal duurdere Luxemburgse en Ierse fondsen.’
Als alternatief stelt het consultancybureau voor twee typen vermogensbeheerconcepten te introduceren, zoals dat binnen de context van MIFID II ook lijkt te gebeuren: onafhankelijk vermogensbeheer waarbij er voor maximaal 30 procent gebruik mag worden gemaakt van huisfondsen en vermogensbeheer met huisfondsen, zonder deze limitatie.
De AFM schrijft de binnengekomen reacties mee te nemen bij het bepalen of de beschreven voorwaarden ‘duidelijk, volledig en werkbaar zijn’. Het bericht vermeldt niks over een termijn waarbinnen de AFM dat denkt te gaan doen.