Vermogensbeheerders zoeken steeds vaker externe second opinions om hun portefeuilles te toetsen. Wat ooit gold als vrijblijvende analyse, is uitgegroeid tot strategische adviesdienst waarmee partijen als Natixis Investment Managers en Blackrock zich positioneren als onmisbare sparringpartners voor vermogensbeheerders - en tegelijk nieuwe klantrelaties aanboren.
Duisenburgh wist het al: de alternatieve-energiestrategie in hun portefeuille had zijn beste tijd gehad. Maar de doorslag werd gegeven door een blik van buitenaf.
‘Daaruit bleek dat die strategie wel heel veel bijgedragen had aan het portefeuillerisico, maar in termen van rendement en diversificatievoordeel eigenlijk helemaal níet zo veel’, zegt Jules Looijmans, senior portfoliomanager bij de vermogensbeheerder uit Waalre.
De externe analyse van het Natixis IM Solutions team in Londen bevestigde het beeld dat uit een interne evaluatie al naar voren was gekomen. Kort na de marktrally van eind 2024 werd de positie verkocht.
Second opinion nu strategisch
Zo’n ‘second opinion’ is geen uitzondering meer in de wereld van professioneel vermogensbeheer. Waar het ooit een vrijblijvende exercitie was, is het uitgegroeid tot een strategische dienstverlening. Fondshuizen als Natixis IM, Blackrock en Morgan Stanley hebben de laatste jaren fors geïnvesteerd in hun consultancy- en solutionsteams, om portefeuilles door te lichten, risico’s te analyseren en stilzwijgend hun eigen producten en diensten onder de aandacht te brengen.
‘We gebruiken het als second opinion’, zegt Looijmans (foto). Duisenburgh werkt jaarlijks met het Portfolio Clarity-team van Natixis IM, een losstaande unit die een soort APK uitvoert op modelportefeuilles. ‘Een jaarlijkse check-up zoals je ook met je auto doet’, voegt hij toe.
Market intelligence
Volgens Jochem Tielkemeijer, die zich bij Natixis IM met deze dienst richt op de Nordics, het VK en Nederland, gaat het om meer dan verkoopondersteuning. Als de analyse een meerwaarde is voor client, helpt dat met het ondersteunen van de relatie, zo legt hij uit. ‘Het is voor ons ook een stukje market intelligence.’
Volgens Tielkemeijer heeft Natixis sinds 2014 meer dan 15.000 portefeuilles doorgelicht, met jaarlijks circa 300 analyses in Europa. Op verzoek van de klant neemt Natixis specifieke fondsen mee in de analyse. Veel rapporten eindigen met een voorstel: wat zou het toevoegen van bijvoorbeeld een hard-currency EMD-strategie betekenen voor risico en rendement? Natixis benadrukt daarbij dat het nooit op eigen initiatief producten voorstelt. ‘Dat ligt bij de cliënt zelf’, aldus Tielkemeijer. ‘Uiteraard kunnen we wel een discussie met de klant hebben over market, strategieën, asset classes, et cetera.’
Ook al is het advies vrijblijvend, bij Duisenburgh wordt het wel degelijk gewaardeerd. ‘Het is prettig om een bevestiging te krijgen van wat je op basis van je eigen analyses eigenlijk al wist’, zegt Looijmans. ‘Dus als het goed is, komt er niks geks uit.’
‘Het gaat om de interpretatie’
Andere spelers bieden vergelijkbare diensten. Blackrock gebruikt daarvoor zijn Aladdin-platform, Morgan Stanley opereert met een eigen Portfolio Solutions Group. Het gesprek dat volgt op de analyse is daarbij van groot belang. ‘Je kunt iemand een ingewikkeld rapport geven en zeggen: succes’, aldus Tielkemeijer (foto). ‘Maar het gaat om de interpretatie.’
Blackrock biedt met Aladdin een analysekader dat zowel wealth als institutionele klanten helpt om beter te begrijpen waarom hun multi-assetportefeuilles zich gedragen zoals ze doen. Volgens Ursula Marchioni, hoofd Investment and Portfolio Solutions (IPS) voor de EMEA-regio, kijken cliënten samen met haar team naar de oorzaken van rendementen: komen deze voort uit assetallocatie of juist uit productselectie? De analyse moet helpen om bestaande keuzes te verklaren én mogelijke verbeterpunten te identificeren.
De feedback wordt gebruikt om ‘mogelijke afwijkingen te bespreken die hun overtuiging en keuzes kunnen versterken’, aldus Marchioni (foto) in een email. Andere klanten hebben hulp nodig bij het vertalen van een analyse naar een concrete assetallocatie, zo zegt ze.
De combinatie van diepgang en begeleiding is daarbij essentieel, zo stelt Looijmans als gebruiker van de Natixis-dienst.
‘Zij hebben echt professionele software waarmee complexe multiple regressies gemaakt kunnen worden. Dat zijn zaken die ik niet kan doen met de tools die ik tot mijn beschikking heb.’ Via regressies op passive style-based indices wordt blootstelling aan risicofactoren bepaald, en wordt inzichtelijk gemaakt waar de portefeuille met betrekking tot deze ‘riskpremia’ afwijkt van de benchmark. Ook de Value-at-Risk kan worden uitgesplitst per sector of regio, zo legt hij uit. (Zie kader)
Fondsportfeuilles vragen meer inzicht
Niet elk type belegging leent zich voor dit soort doorlichting. Portefeuilles opgebouwd met ETF’s en fondsen vragen meer inzicht dan mandaten met individuele aandelen of hedgefondsen. ‘Als ik in ASML beleg, dan weet ik dat ik veel blootstelling naar tech en growth heb’, zegt Looijmans. ‘Maar bij fondsen is dat minder transparant.’
De jaarlijkse doorlichting is niet alleen bedoeld om verrassingen te vermijden. Het dient ook als stresstest. Scenarioanalyses bestrijken onder meer Covid-19, de eurocrisis en de financiële crisis. ‘Dan is het mooi om te zien hoe jouw portefeuille zou reageren, en hoe dat afwijkt van de benchmark’, aldus Looijmans.
Blackrock ziet de vraag naar portefeuilleconsulting de afgelopen twee jaar duidelijk toenemen, met name door toegenomen volatiliteit en de opkomst van nieuwe allocatievragen. Volgens Marchioni hebben beleggers meer behoefte aan scenarioanalyses vanwege de wispelturige marktomstandigheden.
Behoefte aan verfijning
Tegelijkertijd ontstaat behoefte aan verfijning binnen traditionele allocaties, zoals het gescheiden inzetten van equal weight en geconcentreerde S&P 500-strategieën om blootstelling aan dominante aandelen te doseren. ‘We hebben veel grote instellingen geholpen om te begrijpen hoe zij alpha kunnen genereren door gebruik te maken van fijnmazigere implementatie-instrumenten’, aldus Marchioni.
De populariteit van deze diensten weerspiegelt een bredere trend: meer transparantie, meer maatwerk, meer noodzaak tot uitleg. Waar vroeger alleen verzekeraars en pensioenfondsen vroegen om complexere analyses, zijn die inmiddels ook beschikbaar voor kleinere beheerders. Zoals Tielkemeijer het stelt: ‘Onze analyses zijn een professionele tool, geen sales pitch.’
Over Monte Carlo-simulaties, value-at-risk en regressies
Monte Carlo-simulaties zijn rekenmodellen die duizenden mogelijke scenario’s doorrekenen op basis van willekeurige variaties in marktomstandigheden, rendementen en volatiliteit. Door deze benadering krijgen beleggers inzicht in de spreiding van mogelijke uitkomsten over een langere horizon, bijvoorbeeld vijf of tien jaar, en kunnen ze beter inschatten hoe robuust hun portefeuille is onder verschillende marktscenario’s.
Value-at-Risk (VaR) meet het maximale verlies dat een portefeuille in een bepaalde periode kan lijden, bij een gegeven betrouwbaarheidsniveau. Een éénweekse VaR van 5 procent bij een betrouwbaarheid van 95 procent betekent bijvoorbeeld dat het verwachte verlies in 95 van de 100 weken niet groter zal zijn dan 5 procent. Beide methoden worden gebruikt om risico’s te kwantificeren en helpen beleggers bij het maken van beter onderbouwde allocatiekeuzes.
Bij regressieanalyse wordt het rendement van een portefeuille teruggeleid tot onderliggende factoren, zoals stijl, regio of valuta. Vermogensbeheerders gebruiken hierbij zogenoemde passive style-based indices - denk aan Europese waarde-aandelen of Amerikaanse staatsobligaties - om te bepalen welke factoren het meeste invloed hebben gehad op de prestaties. Dit maakt het mogelijk om blootstellingen te identificeren zonder de onderliggende beleggingen volledig te kennen. Zo wordt duidelijk of bijvoorbeeld meerdere fondsen in een portefeuille onbedoeld allemaal gevoelig zijn voor dezelfde marktbeweging.
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- Duisenburgh moet uitbreiden, maar wil niet overnemen
- Concentratierisico’s duwen beleggers naar bbp-strategieën
- Dieperink: het risico van risicoprofielen