De jaren 2020 lijken uit te groeien tot het ‘geo-economische decennium’, schrijft Joachim Klement, managing director bij investeringsbank Panmure Liberum. Zowel wereldhandel, defensie als politieke allianties worden in hoog tempo heringericht. Investment Officer sprak met de Duitser over de gevolgen voor de financiële markten.
In ‘The Geoeconomic Decade’, een publicatie van de CFA Institute Research Foundation analyseert Klement de impact van bijna permanente geopolitieke turbulentie op de financiële markten. Twee vragen dringen zich op: hoe groot is die impact en hoe behoud je rendement in tijden van geopolitieke crises?
‘Niet panikeren’
‘Negen op tien van alle geopolitieke gebeurtenissen hebben een zeer beperkte impact op financiële markten’, stelt hij gerust. Zijn boodschap is een pleidooi voor kalmte. ‘In plaats van bij elk conflict in paniek te schieten, identificeer je best die ene gebeurtenis die wél een fundamentele impact zal hebben.’
‘Oorlogen, bijvoorbeeld, zijn doorgaans na drie weken volledig verwerkt door de financiële markten. Tenzij je rechtstreeks hebt belegd in een van de betrokken landen, keert je rendement terug naar het niveau voor het conflict’, weet Klement.
‘De oorlog in Oekraïne zou hetzelfde patroon gevolgd hebben, totdat de wederzijdse sancties van Europa en Rusland volgden, die tot inflatie en uiteindelijk recessie in landen als Duitsland hebben geleid. Op het moment dat er maatregelen genomen worden, is de impact wel groot.’
Hedgen in tijden van crisis
‘Tijdens geopolitieke crises is hedging essentieel om je rendement te behouden’, benadrukt de Duitser. ‘Elke geopolitieke situatie kent zijn winnaars. In de oorlog in Oekraïne schoten de koersen van gas- en oliemaatschappijen bijvoorbeeld omhoog.’ Olie is historisch gezien een betrouwbare hedge, met name bij conflicten in het Midden-Oosten.
Goud daarentegen, waarschuwt Klement, is een onbetrouwbare bondgenoot. ‘Het edelmetaal was tijdelijk zeer aantrekkelijk. Het begint al snel te veel te blinken, en door de hoge prijs wordt het te speculatief.’
En wat met de dollar? ‘Sinds het tijdperk Trump is de dollar haar status als safe haven kwijtgeraakt’ zegt Klement. Al moet dat ook niet overdreven worden. ‘Er zijn aanwijzingen dat internationale beleggers hun staatsobligatie- en valutaposities steeds verder diversifiëren, maar er is niets dat erop wijst dat beleggers op grote schaal afstand nemen van Treasuries of de dollar’, zo schrijft hij.
Tijdens geopolitieke crises is hedging essentieel om je
rendement te behouden
Internationale investeerders in Azië en Noord-Amerika focussen zich steeds meer op Europa. ‘Vooral de Zwitserse frank is een interessante hedge, omdat Zwitserland een uitzonderlijk goed bestuurd land is. Ook andere Europese landen winnen aan aantrekkingskracht, vanwege de relatieve stabiliteit in het Europese continent.’
‘Een goede timing van de aan- en verkoop van de hedges en een strikt risicobeheer zijn cruciaal’, benadrukt de beursstrateeg. ‘Zodra een conflict afloopt, dalen de hedges namelijk heel snel in waarde.’ Met betrekking tot goud stel je volgens hem best een stop price in. Daalt goud onder die drempel, dan triggert dat automatisch een verkooporder.
Beleidsonzekerheid
Geopolitieke risico’s zijn de afgelopen jaren gestegen in frequentie en ernst, zo is duidelijk zichtbaar in twee veelgebruikte indicatoren, de Geopolitical Risk Index (GPR) en de Economic Policy Uncertainty Index (EPU) die de onvoorspelbaarheid van het Amerikaans economisch beleid meet.
De GPR was de voorbije twee decennia redelijk vlak tot de Russische invasie in Oekraïne in februari 2022. De index piekte opnieuw in 2024, toen de spanningen in Gaza, en tussen Israël en Iran, escaleerden.
Het eerste Trump-presidentschap vormde het startschot van een hogere beleidsonzekerheid. De EPU piekte vervolgens opnieuw tijdens de uiterst onzekere periode van de coronacrisis, gevolgd door de aanbodschokken als gevolg van de oorlog in Oekraïne.
‘De EPU vormt een veel groter gevaar voor financiële markten dan de GPR’, vindt Klement. ‘Economische beleidsonzekerheid creëert namelijk veel meer economische onzekerheid, waardoor bedrijven investeringen uitstellen en consumenten hun consumptie verminderen. In tegenstelling tot de korte termijnimpact van GPR, kan een piek in EPU tot twaalf maanden duren voordat het verteerd is door de financiële markten.’
Multipolaire wereld
‘De oorzaak van de geopolitieke schokken is een fundamentele verschuiving in de mondiale machtsverhoudingen’, stelt Klement. ‘We evolueren van een unipolaire wereld, met de VS als enige supermacht, naar een multipolaire wereld met vier tot vijf grootmachten.’ Hij noemt China, Rusland - in zijn regionale context - Europa en het nog onvoorspelbare India als de nieuwe spelers.
‘De EU is met haar 450 miljoen inwoners de enige economische entiteit die daadwerkelijk kan concurreren met de VS en China’, benadrukt hij. De EU zal zich de komende vijf jaar volgens hem verder ontwikkelen tot een economische grootmacht. ‘De EU groeit vooral in crisissituaties. De lidstaten blokkeren elkaar vaak in normale omstandigheden, maar in tijden van crisis vinden ze juist de eenheid om samen te staan.’