De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) zal veel sectoren transformeren. Naast de softwaresector behoren de zware industrie en mijnbouw tot de potentiële winnaars, denken experts.
Rolando Grandi, CFA, volgt de ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie al jaren op de voet. Hij heeft het langste trackrecord op dit gebied in Frankrijk – en was ook een van de eersten in heel Europa. In 2018 zette hij het eerste AI-fonds van Frankrijk op, voor de Franse vermogensbeheerder La Financière de l’Echiquier waar hij meer dan zeven jaar werkte. In 2024 begon hij zijn eigen gespecialiseerde fondshuis, Itavera Asset Management. Kort daarop lanceerde hij het IAM Artificial Intelligence Fund.
In de media ligt de focus vaak op de miljardeninvesteringen van de Magnificent Seven als het om AI gaat, merkt Grandi. ‘Maar in de praktijk zijn veel meer bedrijven intensief met AI bezig’, zegt hij. Zo gaf de CEO van BT Group onlangs aan dat het telecombedrijf tegen 2030 dankzij AI met aanzienlijk minder personeel kan opereren, terwijl de omzet juist stijgt. ‘Dergelijke signalen horen we ook uit andere sectoren, zoals logistiek, industrie en landbouw. Elke belegger zal daarom moeten begrijpen wat de impact van AI is op bedrijven en sectoren.’
Volgens Grandi schuilt de kracht van kunstmatige intelligentie in het universele karakter ervan. ‘AI is toepasbaar in elke sector, omdat vrijwel elk bedrijf over data beschikt en via de cloud eenvoudig toegang heeft tot rekenkracht’, legt hij uit. ‘Met de juiste datasets kunnen ondernemingen in uiteenlopende sectoren hun eigen AI-toepassingen ontwikkelen.’ Als voorbeeld noemt hij de Amerikaanse supermarktketen Walmart, die AI inzet om het voorraadbeheer te optimaliseren. ‘Dat verlaagt het werkkapitaal en verhoogt de productbeschikbaarheid voor klanten. Dankzij robotisering en AI bespaart Walmart bovendien kosten, wat ruimte biedt om prijzen te verlagen of marges te verbeteren.’
Grandi ziet dit soort voorbeelden in alle sectoren, hoewel het niet overal even snel gaat. ‘De techsector loopt voorop, niet alleen in de ontwikkeling van toepassingen maar ook in het gebruik ervan. ServiceNow, een softwareontwikkelaar in Californië, heeft met AI al meer dan een miljard dollar aan kosten bespaard.’ Ook bij de banken gaat het snel. ‘Alleen al JP Morgan investeert bijna 20 miljard dollar per jaar in technologie, waarvan kunstmatige intelligentie een groot deel opslokt. Paddy Flood, technologieanalist bij Schroders en medebeheerder van het Schroders Global Innovation fund, noemt eveneens de softwarebranche als voorloper. In het bijzonder wijst hij op de lancering van co-pilots die het programmeren versnellen. ‘Er zijn talrijke softwareproducenten die aangeven dat AI de productiviteit aanmerkelijk verhoogt.’
Ernstige crisis bij Alphabet
In sectoren als de landbouw en logistiek is de AI-investeringscyclus nog maar net begonnen. Volgens Grandi hebben cyclische sectoren zoals de zware industrie en mijnbouw het meeste te winnen met AI. ‘Dit zijn kapitaalintensieve sectoren met flinterdunne winstmarges en een laag rendement op het geïnvesteerd vermogen. Door het gebruik van AI en robotisering kunnen ze de investeringen verlagen en optimaliseren, waardoor de marges toenemen. Ze gaan met behulp van sensoren al meer data gebruiken en met de inzet van robots en drones is het potentieel groot.’
Grandi ziet geen sectoren die irrelevant dreigen te worden door AI. ‘Sommige bedrijven zullen door de effectieve inzet van AI floreren, terwijl bedrijven die niet investeren in dezelfde sector tot de potentiële verliezers behoren.’ Om de winnaars op voorhand te identificeren praat hij veel met het management van bedrijven. ‘Het is zeer belangrijk om de technologie te doorgronden en te anticiperen op de toekomstige ontwikkeling ervan. We zagen bijvoorbeeld al snel dat de energievraag zou exploderen door de bouw van talrijke datacenters en dat het huidige aanbod niet voldoende was. Daarom hebben we in een vroeg stadium posities genomen in de nucleaire toeleveringsketen.’
Nokia en Kodak zijn bekende voorbeelden van bedrijven die niet tijdig op technologische veranderingen wisten in te springen. Een bedrijf dat datzelfde gevaar loopt, is Alphabet, stelt Grandi. ‘Het moederbedrijf van Google bevindt zich in de grootste existentiële crisis in zijn bestaan. Ze hebben een zeer dominant marktaandeel in mobiele zoekopdrachten en kunnen alleen maar verliezen. Dat dreigt te gebeuren wanneer het bedrijf ervoor kiest om zijn riante marktpositie verder uit te melken in plaats van grootschalig te investeren in AI met bijbehorende margedruk.’
Flood van Schroders stelt juist dat techbedrijven als Meta en Alphabet profiteren van hun enorme databronnen en schaalvoordelen, waardoor ze hun producten voortdurend kunnen verbeteren en beschermd zijn tegen nieuwe toetreders. Ook noemt hij als het om Google gaat, het argument dat de impact van AI momenteel vooral zichtbaar is in branches die zijn gericht op contentcreatie. ‘Advertentieplatforms zoals Google en Meta proberen generatieve AI-toepassingen aan te bieden aan hun klanten, in de hoop meer gepersonaliseerde content te creëren met hogere conversieratio’s.’
Voordelen wegconcurreren
De technologie-expert van Schroders voorziet vooral een belangrijke transformatie voor de gezondheidszorg en IT-dienstverlening. ‘AI biedt veel potentieel voor medicijnontwikkeling, maar er moeten nog aanzienlijke obstakels worden overwonnen, met name op het gebied van accuraatheid en regelgeving. IT-dienstverleners krijgen mogelijk te maken met een teruglopende vraag naar hun consultants, omdat bedrijven dankzij AI straks zelf veel IT-problemen kunnen oplossen.’
AI-toepassingen kunnen tot een flinke productiviteitswinst leiden, maar Flood vraagt zich af of dit ook in de winstmarges van bedrijven tot uiting zal komen. ‘AI is voor iedereen toegankelijk. Bedrijven hoeven zelf geen dure datacenters te bouwen of licenties af te nemen, maar kunnen simpelweg een abonnement nemen op diensten zoals ChatGPT. De voordelen kunnen dan snel worden weggeconcurreerd.’
Vooral bedrijven met toegang tot unieke en hoogwaardige eigen data kunnen zich met kunstmatige intelligentie onderscheiden van concurrenten, denkt Flood. ‘Die data stellen hen in staat om producten en diensten te ontwikkelen die lastig te imiteren zijn’, zegt hij. Ook ERP-softwareleveranciers zijn volgens hem kansrijk, omdat overstappen voor klanten vaak geen optie is door de complexiteit van hun software. ‘Als deze bedrijven hun rijke datasets inzetten voor AI-toepassingen, kunnen ze daar commercieel extra voordeel uit halen.’
*Beeld: passend bij het onderwerp van dit artikel, hebben we ChatGPT gevraagd zelf met een afbeeldingsuggestie te komen. De uitleg van ChatGPT erbij is de volgende: Een surrealistisch, realistisch ogend landschap waarin AI en traditionele industrie samenkomen: een futuristische robot inspecteert een mijnbouwinstallatie bij zonsopkomst. In de achtergrond zijn drones in de lucht, autonome vrachtwagens op de grond, en holografische grafieken zweven boven machines. Het kleurenpalet is warm (oranje/rood ochtendlicht), met industriële grijstinten en blauwe accenten van technologie. Moderne en traditionele elementen botsen en mengen.