De Nederlandse bankensector moet diverser en concurrerender worden. Dat zal de stabiliteit en efficiëntie van de bancaire dienstverlening vergroten.
Dat concludeert De Nederlandsche Bank in een ‘Visie op de structuur van de Nederlandse bankensector’ die vandaag is gepubliceerd.
In dit kader staat DNB positief tegen de toetreding van meer buitenlandse banken en meer innovatieve partijen tot de Nederlandse markt. Daarnaast moeten fiscale stimulansen en andere marktverstoringen die aanzetten tot een grote sectoromvang verder worden afgebouwd.
Grote omvang
Een belangrijk kenmerk van de Nederlandse bankensector is volgens DNB de grote omvang. ‘De sector is sinds het begin van de financiële crisis afgenomen, maar blijft zowel historisch als internationaal gezien groot in verhouding tot de economie.’
Dit komt deels door de verhoogde risicobereidheid in de jaren voor de crisis, die gepaard ging met een sterke groei van de bancaire kredietverlening in het algemeen, maar bijvoorbeeld ook door de relatief grote hypotheekschuld in Nederland die mede het gevolg is van de regels voor hypotheekrenteaftrek.
De Nederlandse bankensector is bovendien een van de meest geconcentreerde in Europa. ‘Het onverhoopte faillissement van banken met een groot marktaandeel kan de stabiliteit van de bancaire dienstverlening bedreigen, terwijl een hoge marktconcentratie evenmin bevorderlijk is voor de concurrentie. Kleine banken en innovatieve toetreders staan in de concurrentie met grootbanken op achterstand. Ze hebben een beperkte schaalomvang en profiteren niet van de impliciete overheidsgaranties waarop systeembanken kunnen terugvallen.’
DNB is voorstander van een lagere marktconcentratie ten gunste van kleinere partijen en nieuwe toetreders. ‘Om deze doelstelling op natuurlijke wijze te bereiken dient de concurrentie te worden vergroot’, aldus DNB. ‘Dit kan worden bereikt door het bevorderen van markttoetreding, onder andere door innovatieve partijen, het terugdringen van staatsgaranties voor grote banken en het invoeren van standaardproducten, die voor klanten eenvoudiger op prijs vergelijkbaar zijn.’
Een ander opvallend kenmerk van de Nederlandse bankenmarkt is volgens het rapport de beperkte rol van buitenlandse aanbieders. ‘Nederland was in 2009 zelfs Europees koploper voor wat betreft de dominantie van binnenlandse spelers. Meer toetreding van buitenlandse banken tot de binnenlandse markt kan bijdragen aan het duurzaam versterken van de concurrentie, met name als deze toetreders investeren in lokale klantrelaties en zo nodig kunnen terugvallen op een financieel gezond moederbedrijf.’