Ondanks onheilspellende vooruitzichten doet ook de Duitse beurs ongehinderd mee met de rally die de meeste markten in oktober zagen. De DAX-index steeg 8,4 procent afgelopen maand. Dat is opvallend, want nagenoeg alle indicatoren wijzen op een zéér somber vooruitzicht voor de grootste economie van de eurozone. ‘Het Duitse economische model is verleden tijd.’
De toekomst van het succesvolle economische bedrijfsmodel van onze oosterburen is met de inval in Oekraïne definitief in haar laatste fase aangekomen, aldus het economisch bureau van ING.
Het land kon jarenlang goedkope Russische energie invoeren voor de productie van hoogwaardige, voor de mondiale export bestemde goederen. Volgens Carsten Brzeski, ING’s wereldwijde hoofd macro, is die tijd voorbij.
‘Het land wordt nu gedwongen de groene transitie te versnellen, de toeleveringsketens te herstructureren en zich voor te bereiden op een minder geglobaliseerde wereld’, schrijft hij deze week in een publicatie.
‘En dit alles komt bovenop bekende, reeds lang bestaande problemen, zoals een gebrek aan digitalisering, vermoeide infrastructuur en een vergrijzende samenleving, om er maar een paar te noemen.’ Ongeacht de diepte van de aankomende winterrecessie, zal de Duitse groei nog een tijdje gematigd zal zijn’, aldus Brzeski.
Vooralsnog laat het de beurs in Frankfurt koud. Zonder significante, nieuwe positieve data steeg de DAX met 8,4 procent ten opzichte van vorige maand. Ondertussen zakt de Duitse economie uit de top 4 van grootste economieën ter wereld.
Duitsland niet meer de vierde economie
De bbp-groei op kwartaalbasis vertraagde tot 0,1 procent in het tweede kwartaal van 2022, significant minder is dan de 0,8 procent bbp-groei van de eurozone in dezelfde periode. Het land zal zijn positie als vierde grootste economie ter wereld afstaan aan Californië, zo bleek deze week uit data van Bloomberg.
Het grootste probleem is de afhankelijkheid van Russische energie. De problemen zijn dusdanig groot dat Deutsche Bank de in juni gepubliceerde bbp-groeiverwachtingen van het land voor 2023 naar beneden bij moest stellen van -1 naar -3,5 procent.
Volgens kredietbeoordelaar Fitch is de energieproblematiek niet alleen een grote negatieve aanbod- en inkomensschok voor de Duitse economie, het heeft tevens een aanzienlijk negatief effect op het vertrouwen van het bedrijfsleven en de huishoudens.
‘Het probleem wordt nog eens versterkt door de grote afkeer van het Duitse publiek van hogere inflatie’, schrijft Fitch in de “Rating Action Commentary” voor Duitsland. De AAA-status van het land blijft desalniettemin gehandhaafd.
Duitsers zijn er niet gerust op
Uit een enquête van de Federatie van Duitse Industrieën (BDI) onder Duitse industriële bedrijven, blijkt dat voor 34 procent van de respondenten de stijging in energiekosten het voortbestaan van de onderneming bedreigd. 58 procent van de respondenten spreekt van ‘een grote uitdaging’. Bijna een tiende van de bedrijven in Duitsland heeft de productie al verminderd of zelfs opgeschort, zo meldt BDI.
De “Germany Business Expectations Index” van het onderzoeksinstituut Ifo, dat het sentiment van ondernemers over de huidige bedrijfssituatie en hun verwachtingen voor de komende 6 maanden toont, staat sinds september op een meerjarig dieptepunt van 75 punten. Alleen in maart 2020 stond de index kortstondig lager.
Dreigende ‘faillissements-tsunami’
Bezorgdheid over de energievoorziening en hoge inflatie heeft intussen ook de kredietverstrekkers bereikt. Maar liefst een kwart van de krediet zoekende Duitse bedrijven stuit op terughoudendheid, zo blijkt uit een maandag gepubliceerde enquête van het Ifo-instituut. Duitse bedrijven hebben in toenemende mate moeite overeind te blijven.
Het aantal faillissementen van Duitse ondernemingen lag in september 34 procent hoger dan het jaar daarvoor, zo blijkt uit de huidige analyse van het Leibniz-Instituut voor Economisch Onderzoek Halle (IWH). Voor het najaar wordt een verdere stijging van faillissementen verwacht. IWH’s hoofdonderzoeker Steffen Müller stelt dat de toename groter is dan verwacht, ‘maar we zitten nog niet in een faillissements-tsunami’, aldus Müller tegenover nieuwszender DW.
Vooralsnog laat het de beurs in Frankfurt allemaal koud. Zonder significante, nieuwe positieve data steeg de DAX met 8,4 procent ten opzichte van de vorige maand.
Nederlandse faillissementen
Ook in Nederland steeg in september het aantal failliet verklaarde bedrijven. Met 25 extra faillissementen ten opzichte van augustus werden uiteindelijk 174 bedrijven failliet verklaard, meldt het CBS. In oktober zal het aantal faillissementen boven de 200 uitkomen, hetgeen gemiddeld genomen nog steeds laag is.
‘Het aantal uitgesproken faillissementen is laag vergeleken met de periode voor het uitbreken van corona. Het aantal uitgesproken faillissementen in de eerste drie kwartalen van 2022 was ongeveer 5 procent hoger dan in de eerste drie kwartalen van 2021’, aldus het CBS.
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- ‘De Duitse economie kwijnt, maar aandelen ogen aantrekkelijk’
- Een financieel ongeluk op het Europese continent