Maatwerk wordt de norm, vooral waar het om duurzaamheid gaat, stelt Martin Stolker van ABN Amro Investment Solutions in deze aflevering van de zomerserie met gatekeepers. ‘We zullen de komende tijd een hele reeks duurzame mandaatfondsen aan ons aanbod toevoegen.’
In april van dit jaar werd Stolker benoemd tot hoofd manager selectie bij ABN Amro Investment Solutions. Daarvoor gaf hij leiding aan ABN Amro Advisors, dat verantwoordelijk is voor het advies over modelportefeuilles en over de samenstelling van de lijst met geprefereerde beleggingsfondsen van ABN Amro.
Wat zie je als de belangrijke trends op het gebied van productontwikkeling?
‘Mijn collega’s van andere banken hebben op deze plek al meerdere malen duurzaam beleggen genoemd als belangrijke trend. Ik zie diezelfde trend, maar ik wil het grotere plaatje benoemen: we gaan steeds meer toe naar maatwerkoplossingen. Maatwerkoplossingen kun je bieden door middel van fondsen van vermogensbeheerders of via mandaatfondsen. ABN Amro adviseert haar klanten allang niet alleen meer op het niveau van individuele beleggingen, we kijken naar het totaalplaatje van hun vermogen en het doel dat ermee beoogd wordt. Wanneer je het gehele vermogen bekijkt, dienen individuele beleggingen in een portefeuille te passen. Daarnaast moeten ze aansluiten bij ons duurzaamheidsbeleggingsbeleid. Dan passen maatwerkoplossingen daar bij.
Wat duurzaam beleggen betreft: ondanks alle aandacht is dit een relatief jonge beleggingscategorie die nog volop in ontwikkeling is. De definitie van duurzaam beleggen verschilt per vermogensbeheerder en per bank. ABN Amro werkt samen met verschillende vermogensbeheerders om beleggingsoplossingen te maken die passen bij ons eigen duurzame beleid. Zo hebben wij zowel met Northern Trust als met Amundi samengewerkt om enkele passieve fondsen duurzamer te maken.
Op ons mandatenplatform, bij uitstek geschikt voor maatwerk, sluiten wij inmiddels voor alle mandaatfondsen niet alleen tabaksproducenten en bedrijven die betrokken zijn bij controversiële wapens uit, maar ook bedrijven die duurzaamheidsspecialist Sustainalytics aanmerkt als zwaarste overtreders van de tien universele principes van UN Global Compact. Er zijn momenteel heel weinig beleggingsfondsen die dat doen. Daarnaast zullen we de komende tijd een hele reeks duurzame mandaatfondsen aan ons aanbod toevoegen, waarmee we verder willen bouwen aan ons unieke assortiment.’
Spelen asset managers voldoende in op de behoefte aan bepaalde producten?
‘Onze samenwerking met externe vermogensbeheerders is zonder meer goed te noemen. Daarbij speelt ongetwijfeld mee dat we een belangrijke speler in de Europese markt zijn. Vermogensbeheerders komen niet alleen zelf met ideeën, maar vragen ons ook regelmatig waar onze klanten of wij zelf behoefte aan hebben. Natuurlijk zijn er veel nieuwe beleggingsfondsen die we niet zullen adviseren of gebruiken. We hebben niet alleen het voordeel dat we heel selectief kunnen zijn met bestaande beleggingsfondsen, maar ook ons mandatenplatform in kunnen zetten voor maatwerk en unieke oplossingen. Vermogensbeheerders werken graag met ons samen om in de behoeften van onze klantportefeuilles te voorzien.’
Hoe verandert de opkomst van mandaatfondsen jullie werk?
‘Ik werk voor ABN Amro’s asset managementbedrijf: Amro Investment Solutions. ABN Amro Investment Solutions werkt al sinds 2007 met mandaatfondsen en dus hebben we inmiddels veel ervaring opgebouwd. Dit geldt niet alleen voor ons analistenteam, maar ook voor het (onafhankelijke) Operational Due Diligence-team en voor het portefeuillebeheerders team. Bij mandaatfondsen duurt het selectieproces in de regel langer dan bij beleggingsfondsen. Dat heeft onder andere te maken met het veel grotere universum waaruit wij kunnen kiezen, maar ook met het feit dat het vaak om maatwerkoplossingen gaat. Daarom werken we binnen ABN Amro Investment Solutions met verschillende disciplines samen en voeren we ook overleg met de verschillende onderdelen in de bank, waarvoor we nog steeds de meeste mandaatfondsen beheren.
Een voordeel van het werken met mandaatfondsen is dat wij na selectie de vermogensbeheerders veel beter kunnen volgen. We hebben dagelijks inzicht in de portefeuilles en kunnen precies zien wat ze doen. Dat levert voor ons als analisten informatie van onschatbare waarde op, die wij onder meer gebruiken in onze analyses en in de gesprekken die we op regelmatige basis met de vermogensbeheerders voeren.’
Leiden mandaatfondsen tot een betere performance?
‘Zonder meer, mits we als ABN Amro Investment Solutions ons werk goed doen (maar dat is bij de selectie van beleggingsfondsen niet anders). Zoals eerder genoemd, is het universum waaruit we kunnen kiezen voor mandaatfondsen groter en door de mogelijkheid van maatwerk kunnen wij ons beleggingsbeleid beter implementeren. Vooral dat laatste wordt wel eens vergeten. Managerselectie en beleggingsbeleid gaan hand in hand bij het behalen van een aantrekkelijk rendement. Iedere beleggingsstrategie gaat door goede en minder goede periodes en dat heeft voor een groot deel met de specifieke beleggingsstijl te maken. Met een goed beleggingsbeleid kun je daarop inspelen, bijvoorbeeld door op het juiste moment meer in cyclische aandelen of juist in defensieve aandelen te beleggen. Omdat mandaatfondsen maatwerk mogelijk maken, bieden ze een betere mogelijkheid om het gewenste beleggingsbeleid te implementeren dan beleggingsfondsen. Daarnaast is het bij voldoende omvang mogelijk om een beleggingsstrategie tegen lagere kosten aan te bieden, wat direct een hoger rendement biedt.’
Hebben jullie nu extra aandacht voor het liquiditeitsrisico, gelet op de fase waarin de cyclus zich begeeft en de verschillende incidenten met open-end fondsen?
‘Liquiditeitsrisico is voor ons absoluut niets nieuws. Het is altijd belangrijk geweest in ons selectie- en monitoringsproces, niet alleen bij actieve beleggingsfondsen, maar ook bij passieve fondsen zoals ETFs. Het onderwerp staat af en toe in de schijnwerpers, met name als er met een beleggingsfonds of beleggingscategorie iets misgaat. Wij beoordelen liquiditeit overigens in een veel bredere context. We analyseren niet alleen het liquiditeitsrisico van een specifiek beleggingsfonds, we kijken juist naar het hele vermogen dat in de betreffende strategie belegd wordt. Een beleggingsfonds van een vermogensbeheerder vertegenwoordigt vaak maar een deel van het totaal belegde vermogen.
Overigens zegt liquiditeitsrisico iets over wat er kan gebeuren in extreme situaties, zoals wanneer er een forse uitstroom uit een beleggingsfonds of -categorie plaatsvindt. Naast het liquiditeitsrisico beoordelen wij of de omvang van het belegde vermogen gevolgen kan hebben voor het te verwachten rendement. Als het vermogen te groot is in relatie tot de onderliggende beleggingen, kan een beheerder moeilijker wijzigingen aanbrengen in de portefeuille. Dat drukt het te verwachten rendement en dat is minstens zo belangrijk als het liquiditeitsrisico.’
Hoeveel duurzame fondsen zijn er werkelijk?
‘Uiteindelijk zijn er niet veel beleggingsfondsen die voldoen aan zowel onze duurzame als onze financiële criteria. Dat komt omdat wij voor beide aspecten de lat hoog leggen. Voor onze duurzame portefeuilles komen bijvoorbeeld alleen beleggingsstrategieën in aanmerking die in de meeste duurzame bedrijven in een bedrijfstak beleggen en niet die alleen maar de minst duurzame bedrijven uitsluiten.
De grootste uitdaging voor ons is het gebrek aan historie en een goede vergelijkingsbasis. Duurzaam beleggen is voor de meeste vermogensbeheerders een recente activiteit. Veel teams en processen zijn pas in de afgelopen jaren opgezet en worden ook nog eens relatief vaak aangepast door voortschrijdend inzicht. Het aantal beleggingsfondsen met een gedegen duurzame aanpak en met een bewezen historie, met een ongewijzigd team en beleggingsproces zijn bij wijze van spreken op de vingers van een hand te tellen. Ook daar schiet het mandatenplatform ons weer te hulp. Wij kunnen niet alleen buiten het universum van beleggingsfondsen op zoek gaan naar duurzame strategieën, maar kunnen ook de criteria van bestaande strategieën zodanig aanscherpen dat ze wél in aanmerking komen voor onze duurzame portefeuilles.’
Hoe heeft de beschikbaarheid van data jullie werk veranderd?
‘Er is ongelofelijk veel meer informatie over vermogensbeheerders en beleggingsfondsen dan toen ik begon in de jaren ’90. Het was destijds echt pionieren en ook vermogensbeheerders waren er minder op ingesteld om uitgebreide en gedetailleerde vragen te beantwoorden. Het krijgen van de juiste koersinformatie en daarmee rendementen was destijds echt een uitdaging. Wij moesten vermogensbeheerders vaak zelf vragen om historische rendementen of om hun onderliggende portefeuilles, terwijl dat tegenwoordig standaard in bijvoorbeeld eVestment of Morningstar zit.
Met de huidige beschikbaarheid van data kunnen wij veel diepgravendere analyses doen en veel beter begrijpen of en waarmee een vermogensbeheerder toegevoegde waarde biedt. Ook maakt de level van datavoorziening het voor ons mogelijk om efficiëntere multi-managerportefeuilles samen te stellen of om onze klanten daar beter over te adviseren. Dat is uiteindelijk waar onze managerselectie voor bedoeld is.’