Wat zijn de argumenten om goud in uw portefeuille te steken? Er zijn argumenten aangevoerd ten gunste van goud als investering, maar er is weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de rol van goud in een ‘tactische asset allocatie’. De voornaamste argumenten die naar voor worden geschoven in het voordeel van goud: goud is een hedge tegen inflatie of andere valuta’s, en als safe haven.
We bekijken deze argumenten om de beurt.
1. Het is een hedge tegen inflatie
Een blik op onze (recente) financiële geschiedenis leert ons dat er veel redenen zijn om bezorgd te zijn over onverwachte inflatie. Inderdaad, de balansen van de Europese centrale bank, de Federal Reserve, en de Bank of England hebben dramatische proporties aangenomen door middel van ‘QE’. Goud wordt – door de goudkevers – dan vaak naar voor geschoven als het perfecte middel om in te beleggen.
Laten we de inflatiecijfers en goudrendementen er bijnemen. Figuur 1 geeft de gemiddelde inflatie van de voorbij 10 jaar weer, samen met het nominale en reële rendement van goud over dezelfde periode. Wat opvalt: inflatie beweegt amper sinds 1985 tot en met 2012. Goud, daarentegen, is veel volatieler – zowel nominaal als aangepast voor inflatie.
Wanneer goud een hedge zou zijn tegen inflatie, zou men verwachten dat er een duidelijkere/consistentere relatie is tussen de twee tijdreeksen. Dit is zeker niet het geval. Inderdaad, de volatiliteit van goud is meer dan 10 keer zo hoog als die van inflatie. Wanneer we een kortere tijdsperiode nemen – bijvoorbeeld 1 jaar – kan men slechts 15% van de bewegingen in inflatie verklaren a.d.h.v. goud. Op de periode van 10 jaar, zoals weergegeven in de figuur, is dit slechts 1,2%.
Niet het verwachtingspatroon van een inflatiehedge.
2. Het is een hedge tegen andere valuta
Goudkevers verwijzen vaak naar de eindeloze dollars (of euro’s en ponden) die worden bijgedrukt door centrale banken. Goud zou volgens hen het beste middel zijn tegen de waardeverminderingen van die wisselkoersen. Meer bepaald, goud zou hen beschermen tegen onverwachte wisselkoersbewegingen – als de dollar met 10% deprecieert tegenover (bv.) de yen en goud apprecieert met 10%, is de belegger die goud in zijn portefeuille heeft, beschermd.
Als goud dus een goede valutahedge zou zijn, verwacht men dat de bèta (de relatie tegenover de valuta) -1.0 is (e.g. iedere daling in de valuta geeft een stijging van dezelfde ordegrootte).
Voor de belangrijke wisselkoersen geeft dit: AUD (-0.16), CAD (-0.09), DEM (-0.21), GBP (-0.15) of JPY (-0.14). Daarenboven komt nog dat de volatiliteit van goud extreem hoog is, waardoor de relatie tussen goud en de genoemde wisselkoersen alles behalve stabiel is. Goud lijkt dus ook geen goede hedge te zijn tegen de waardevermindering van andere valuta’s.
3. Het is een safe haven
Het meest gebruikelijke argument in het voordeel van goud is dat het een zogenaamde ‘safe haven’ is. Beleggers vluchten namelijk – zogezegd – naar goud wanneer er een sell-off plaatsvindt bij aandelen. Goud biedt dan – althans de goudkevers – de perfecte bescherming tegen zware left-tail events (black swans, volgens Taleb). In Figuur 2 vergelijken we het rendement op de S&P500 en goud tussen 1975 – 2012.
Als goud inderdaad een safe haven asset was, zou je verwachten dat er veel datapunten aan de linkerkant van de figuur zich bevinden – goud moet namelijk stijgen in waarde wanneer de S&P 500 zal dalen. Echter zien dat er slechts 17% van alle datapunten zich in het derde kwadrant bevindt. Wanneer we dit zouden vergelijken met de 3-maandse Treasury Bill, zijn er geen enkele datapunten in dit derde kwadrant.
Goud, daarom, is ook geen goede safe haven (voor obligaties en activa).
Zijn er dan geen enkele argument die het kopen van goud rechtvaardigen? Ik kan al er twee bedenken. Ten eerste, door de gelimiteerde goudproductie, een beweging van ontwikkelde landen om meer goud aan te houden, kan leiden tot substantiële opwaartse druk in de prijs van goud. Ten tweede, als iedere belegger goud in zijn portefeuille zou steken, kan de druk op de goudprijs ook verhogen (wat beleggers ten goede kan komen).
Moet je daarom goud in uw portefeuille steken?
Net zoals bij aandelen, lijkt de gediversifieerde aanpak de betere: goud behoort tot het rijtje van reële activa (e.g. wijn, vastgoed,…) en grondstoffen (e.g. olie, zilver…): bekijk daarom het diversificatiepotentieel a.d.h.v. de groep waarin goud zich bevindt, samen met andere reële activa en grondstoffen.
Prof. Dr. Gertjan Verdickt is docent aan de KU Leuven en schrijft over beleggingsleer en financiële economie. Hij is Investment Officer kennispartner.