Het was maandag Freedom Day in het Verenigd Koninkrijk, de dag waarop de Britse regering de laatste coronarestricties heeft laten varen. De overwinningsspeech van Boris Johnson lag al klaar, maar de omstandigheden zijn verre van feestelijk door de Deltavariant. Zelfs de beurs heeft er moeite mee.
Dankzij de Deltavariant steeg in het VK de afgelopen weken het aantal coronabesmettingen bijna tot de piek van januari. Wetenschappers komen met doemscenario’s, er wordt gevreesd dat straks het zorgpersoneel de nieuwe toestroom niet aankan. Men vreest zelfs een verdere wereldwijde verspreiding van de besmettelijke Deltavariant van het virus en het ontstaan van nieuwe varianten die resistent zijn voor de beschikbare vaccins.
De helft van de Britten vindt dat de maatregelen voorlopig in stand moeten blijven, terwijl de andere helft alle maatregelen wil afschaffen. Net als tijdens de Brexit, staan de Engelsen lijnrecht tegenover elkaar. Die tweedeling wordt versterkt doordat de groep mensen die de maatregelen blijft volgen te herkennen is aan hun mondkapje in winkels en bussen. Ze maken de andere groep uit voor asociaal en sociopaat.
Freedom-Day-correctie
Juist op Freedom Day zorgde het nieuws over de oplopende besmettingen voor de slechtste handelsdag op de Europese beurzen tot nu toe dit jaar. Nu is het bij elke correctie zo dat er verschillende oorzaken zijn die in meer of mindere mate een rol spelen, maar dat we maar al te graag één hoofdoorzaak aanwijzen en wat dat betreft is de Deltavariant natuurlijk ideaal. Op zich is het vreemd door het virus aan te wijzen, want we hebben gezien dat na een snelle correctie van 35 procent vorig jaar financiële markten zich helemaal niets hebben aangetrokken van welk virus dan ook. Beurzen zijn gestegen dankzij het uitbundige monetaire beleid en de fiscale impulsen. Die maatregelen werden genomen vanwege het virus, wat dat betreft is het virus juist goed voor de markten geweest.
Sinds november zorgt het nieuws over de vaccinaties dat de verwachtingen ten aanzien van de economische groei voortdurend naar boven zijn bijgesteld. Maar die twee belangrijke impulsen voor wat betreft liquiditeit en economisch groei vallen nu weg. Door de oplopende inflatie en de krachtige economische groei gaan centrale bankiers niet verder verruimen en met het volledig opengaan van de economie zullen ook de groeiverwachtingen niet langer naar boven worden bijgesteld. Die groei wordt nu juist geremd door langere levertijden, te lage voorraden en een tekort aan personeel.
Financiële markten stijgen op dergelijke impulsen, waarbij het meestal gaat om de tweede afgeleide. Minder meer is simpelweg niet goed genoeg. Nu deze impulsen wegvallen in het midden van de cyclus is de markt zoekende. Focus op kwaliteit.
Lagere waardering en een adempauze
Het ligt in ieder geval niet aan factoren als waardering of sentiment. De waardering van aandelen daalt in snel tempo door de sterk stijgende winsten en de dalende rente. Vooral die rentedaling zorgt dat er weer veel meer lucht is voor hogere waarderingen. Zo is in iets meer dan drie maanden de tienjaarsrente in de Verenigde Staten gedaald van 1,75 procent tot 1,18 procent. Bij 1,75 procent past een S&P-500 indexstand van 4500, bij 1,18 procent een index van bijna 7000 volgens het Dividend Discount model, een verschil van meer dan 50 procent.
Het sentiment was vrijwel de hele eerste jaarhelft meer optimistisch dan nu. Nee, dit voelt als een bull-marktcorrectie, een adempauze, een moment om even stoom af te blazen. Typisch een correctie van minder dan 10 procent. Wie daarop in wil spelen, moet in ieder geval twee keer goed timen, maakt twee keer kosten, met het risico dat een deel van de verdere opwaartse beweging wordt gemist. Toch gaat er meer geld verloren met het timen van dergelijke correcties, dan met de daadwerkelijke correctie zelf.
Deltavariant, risico wordt kans
Bij echte risico’s word je altijd gebeten door de slang die je niet ziet. De eerste uitbraak van het coronavirus kwam als een volslagen verrassing. We waren niet voorbereid en wisten nauwelijks wat we moesten doen. Nu staat elke krantenkop vol met verhalen over de Deltavariant, dat is het moment dat het risico een kans is geworden. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk is nu bijna de helft van de bevolking gevaccineerd. In continentaal Europa is dat iets minder dan 40 procent, maar nog eens twintig procent heeft één vaccinatie ontvangen en het tempo zit er goed in.
Op dit moment krijgt elke dag circa 1 procent van de Europese bevolking een prik. Dat betekent dat in september continentaal Europa de kritische grens van 70 procent gevaccineerden zal doorbreken. Het totaal aantal beschikbare vaccins zal eind dit jaar voldoende zijn om 6,8 miljard mensen te vaccineren, op een wereldbevolking van 7,9 miljard. De Deltavariant is 60 procent meer besmettelijker en zorgt er ook voor dat meer mensen die niet zijn gevaccineerd ziek worden.
Het goede nieuws is dat voor de volledig gevaccineerden de risico’s erg klein zijn. Het vaccin van Pfizer is 80 procent effectief, dat van AstraZeneca 60 procent. Veel belangrijker is dat beide vaccins 96 procent en 92 procent bescherming bieden tegen een ernstig ziektebeeld of de dood. Tot op heden is er in het Verenigd Koninkrijk nog niemand beneden de vijftig jaar overleden aan de Deltavariant van het virus. De sterftecijfers zijn daar gedaald tot 10 procent van de eerste golf.
Lockdowns ingehaald door vaccins
Toch zijn er nog gebieden waar veel mensen vaccinaties weigeren. In de Verenigde Staten zijn er 20 staten waar minder dan 50 procent van de bevolking is gevaccineerd, ondanks de aanwezigheid van ruim voldoende vaccins. Er is weinig steun onder de bevolking voor een nieuwe lockdown, zeker niet om mensen die zich niet willen laten vaccineren te beschermen. Waar het om gaat is dat de ziekenhuizen het aankunnen en voor het overgrote deel lijkt dat te lukken.
In Azië zijn er wel nieuwe lockdowns. In Zuid-Korea zit de helft van de bevolking in een complete lockdown. Ook in India en Indonesië worden aanvullende maatregelen genomen. Het goede nieuws is dat in China tegen het einde van het jaar 70 tot 80 procent van de bevolking zal zijn gevaccineerd. In India is nu al 46 procent van de bevolking boven de 45 jaar gevaccineerd met ten minste één dosis. Bedenk dat er eind dit jaar voldoende vaccins zijn voor 86 procent van de wereldbevolking.
Een uitbraak zoals in vorig jaar gaan we niet meer zien. We worden er in ieder geval niet door verrast. Bovendien hebben beurzen laten zien dat ze in zo’n omgeving prima kunnen presteren. Wellicht is dat het echte risico van het volledig opengaan van de wereldeconomie, de vrees dat ook de steunmaatregelen wegvallen. Dan kunnen beleggers gerust zijn, voor wat betreft liquiditeit, economie en waardering staan alle seinen nog op groen.
Han Dieperink is zelfstandig belegger, consultant en kennisexpert van Fondsnieuws. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Dieperink geeft zijn analyse en commentaar op economie en markten. Zijn bijdragen verschijnen op dinsdag en donderdag.