Inkomstenbeleggen, ei van Columbus of toch niet?

Dividendbeleggen is populair. Alle drie de grootbanken hebben op inkomsten gerichte modelportefeuilles. ING en Rabobank al een jaar of vijf, al heten die van Rabo hoogdividend-, in plaats van inkomstenportefeuilles.

‘De term “inkomen” kan voor verwarring zorgen omdat de klant dit koppelt aan een inkomensdoel met bijbehorend laag risicoprofiel’, zegt chief investment officer Han Dieperink van Rabobank.

‘Het gaat hier echter om gewone beleggingsportefeuilles met een mogelijk hoger dan bij het doel passend risicoprofiel.’

ABN Amro

ABN Amro MeesPierson lanceerde zijn zogenoemde Comfort Inkomsten Mandaat zo’n anderhalf jaar geleden. Als redenen noemt de bank de behoefte van klanten aan inkomsten uit beleggen zonder dat er steeds een stukje van de portefeuille geliquideerd hoeft te worden en het feit dat de markten volatiel waren en de groeiverwachtingen laag: een klimaat waarin dividendbeleggen historisch gezien een hoger gemiddeld rendement oplevert.

Er zit nu al zo’n 2,2 miljard euro aan vermogen in deze beheerportefeuilles. Vorig jaar alleen al kwam er 1,6 miljard binnen. Dit geld is afkomstig van klanten die een adviesrelatie met de bank hadden, overstapten uit andere beheermandaten en liquiditeiten wilden beleggen, aldus de bank.

De portefeuilles zijn geschikt voor gepensioneerden, maar bijvoorbeeld ook voor ondernemers die een bepaald inkomen willen, bijvoorbeeld om hun vermogensrendementsheffing te betalen, vertelt directeur Investments Martijn Storsbergen van ABN Amro Mees-Pierson.

Populair

Ook bij de andere banken zijn de inkomstenportefeuilles populair. ‘Na onze actueel-portefeuilles – de “gewone” fondsenportefeuilles – groeien de inkomstenportefeuilles bij ons het hardst’, zegt hoofd ING Investment Office Bob Homan.

Bedragen wil hij niet noemen, maar ruim 20 procent van het vermogen onder advies en beheer zit in deze portefeuilles, zegt hij. De groei bleef vorig jaar wel iets achter bij die van de andere portefeuilles omdat het rendementiets achterbleef, aldus Homan, en mensen mede daardoor de voorkeur gaven aan de actueel-portefeuille.

‘Niets menselijks is onze klanten vreemd’. Hoewel het alle inkomstenportefeuilles zijn, verschillen de portefeuilles van de banken wel van elkaar. Ook verschilt vanaf welk bedrag ze toegankelijk zijn en of dit bij advies, beheer of bij allebei is.

ING biedt ze aan beheer- en adviesklanten die minimaal 1.000 euro willen inleggen. Rabobank heeft ze alleen voor adviesklanten, toegankelijk vanaf 200.000 euro. ABN Amro heeft ze alleen voor beheerklanten met een minimaal belegbaar vermogen van 250.000 euro.

Trackers

ABN Amro MeesPierson heeft ze in zes risicoprofielen. Ze volgen daar de normale asset-allocatie van de private bank. Ze zijn dus breed gespreid over aandelen, obligaties, alternatieve beleggingsfonds en liquiditeiten, met dat verschil dat ze voor het overgrote deel uit trackers bestaan. ‘Om de kosten laag te houden’, zegt Storsbergen.

Een ander verschil met de andere beheerportefeuilles van de bank is dat ze enkel in fondsen en trackers beleggen die dividend dan wel rente uitkeren.

‘Wij keren gemiddeld zo’n 3 procent per jaar uit, maar hanteren geen minimum. We keren gewoon uit wat er binnenkomt, ook in dalende markten.’

Als gevolg daarvan kan iemand dus zowel een uitkering ontvangen, omdat er dividend is uitgekeerd, als een negatief rendement maken op zijn portefeuille als gevolg van koersverliezen. Dit laatste is bij de andere ook zo.

In 2013 realiseerden de incomeportefeuilles van ABN Amro MeesPierson afhankelijk van hun risicoprofiel rendementen tussen de 3,7 en 14 procent, waarvan tussen de 2,2 en 3 procent wordt uitgekeerd. Deze totaalrendementen zijn iets lager dan van de reguliere multimanagerportefeuilles van de bank.

Defensief

Dat komt doordat dividendaandelen over het algemeen iets achterblijven in hard opgaande markten, omdat het over het algemeen iets defensievere aandelen zijn, zegt Storsbergen. ‘Hier staat tegenover dat ze in dalende markten ook minder hard omlaag gaan.’

De ABN Amro income-portefeuilles bestaan momenteel uit vier actieve fondsen, waaronder DWS Top Dividende en Robeco Emerging Markets, en voor de overige 80 procent uit trackers, voornamelijk indexfondsen.

‘Vorig jaar hebben we de meeste ETFs omgeruild voor indexfondsen’, vertelt Storsbergen. ‘ETFs zijn continu verhandelbaar, indexfondsen een keer per dag, dat is voor ons voldoende. Door te switchenhebben we onze kostenbasis weten terug te brengen van 55 naar 15 basispunten.

Ook in onze andere mandaten kiezen we afhankelijk van het marktsentiment steeds vaker voor passief ‘.

ING

ING heeft zowel voor advies- als beheerklanten een inkomstenportefeuille. Anders dan bij ABN Amro MeesPierson zijn de inkomstenportefeuilles er in vijf risicoprofielen in plaats van zes. Maar een opvallender verschil is dat de portefeuilles voor slechts 15 procent uit trackers bestaan en waar ze deze bevatten dit juist geen trackers zijn die dividend uitkeren, zoals bij ABN Amro.

‘Juist bij income-beleggen heeft actief management een toegevoegde waarde’, zegt Bob Homan van het ING Investment Office. ‘Je wilt namelijk niet puur in de bedrijven beleggen die het hoogste dividend uitkeren zonder te kijken of de continuïteit van het bedrijf gewaarborgd wordt.

Value trap

Er zijn bedrijven die 10 procent dividend uitkeren, maar zichzelf daardoor opeten, of bedrijven die dit doen omdat hun businessmodel op z’n einde loopt. Het risico om in zo’n “value trap” te stappen, vind ik bij dividendtrackers echt wel groot.’

Ook beleggen de inkomsten-portefeuilles van ING voor een groter gedeelte dan de andere ING-portefeuilles in Europa. ‘Wij zitten voor zo’n 60 procent in Europa, tegen een benchmark die voor 50 procent in Europa zit en 50 procent in de rest van de wereld’, vertelt Homan.

‘Dat doen we omdat de meeste van onze beleggers uitgaven in euro’s willen doen en we zo het valutarisico iets indammen.’

In welke fondsen hij precies zit, houdt Homan liever voor zichzelf. Het zijn er zo’n twintig.

Het meest defensieve income-profiel bij ING kwam vorig jaar uit op een rendement van 1,3 procent, het meest offensieve op 11 procent, inclusief dividend. Hiervan werd zo’n 3,5 procent dividend uitgekeerd.

De rendementen van de actuele portefeuilles waren volgens Homan 1 of 2 procent hoger. Hier staat tegenoverdat de volatiliteit van de income-portefeuilles lager is.

Rabobank

Rabobank biedt zijn hoogdividendportefeuilles alleen aan bij advies en niet bij beheer. ‘Deze portefeuilles zijn sterk afhankelijk van een bepaalde factor – dividend – en daardoor bijvoorbeeld bovengemiddeld gevoelig voor de ontwikkeling van de rente. Tegenover het voordeel van het relatief stabiele dividend staat het nadeel van een minder goed gespreide portefeuille.

Beter is de inkomsten te genereren uit een breder gespreide portefeuille, het risico af te bouwen naarmate het uitkeringsmoment nadert en dan dat deel om te zetten in liquiditeiten’, zegt Dieperink.

‘Als wij geloven dat dat goed is, bevatten ook de gewone portefeuilles hoogdividendfondsen. De afgelopen anderhalf jaar vonden wij hoogdividendfondsen echter wat overgewaardeerd door de extreme zoektocht naar rendement onder beleggers.

Waarderingen

Inmiddels zijn de waarderingen echter wel weer wat ingelopen en leggen we ook wat meer de nadruk op value die wel enige overlap heeft met dividend. Dit neemt niet weg dat de portefeuilles wel populair zijn’, zegt Dieperink. ‘Naar mijn persoonlijke mening zelfs iets te populair.’

Naar de hoogdividendportefeuilles is vooral vraag van klanten die op zoek zijn naar een hoger rendement dan ze krijgen op hun spaarrekening, zegt hij.

De hoogdividendportefeuilles bij Rabo zijn wereldwijd gespreid en bevatten geen tilt naar Europa zoals bij ING.

Maar net als ING heeft Rabo op aandelengebied een voorkeur voor actieve fondsen boven passieve. Dit omdat er niet alleen naar de hoogte van het dividend, maar ook naar de houdbaarheid ervan, gekeken moet worden, zegt Dieperink. Op obligatiegebied zijn er van de zeven fondsen wel twee passief.

Rendementen over 2013, na kosten

* na kosten, m.u.v. transactiekosten

Bron rendementen: ABN Amro, ING en Rabobank

Dit artikel is verschenen in het Fondsnieuws-magazine van april.