De Brexit-onderhandelingen en de Italiaanse begroting, de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen, en de uitdagingen voor enkele opkomende economieën zullen volgens hoofdeconoom van KBC Jan Van Hove weleens voor een woelige herfststorm kunnen gaan zorgen.
Van Hove stelt in een opiniestuk dat elk van deze gebeurtenissen op zich zowel voor risico’s als voor opportuniteiten kunnen zorgen, maar gecombineerd leveren ze volgens de econoom een gevaarlijke cocktail op.
Gevolgen afbouw QE
Tien jaar na de financiële crisis stijgt de spanning in de wereldeconomie. Volgens de econoom is die spanning deels gebaseerd op emotie, maar roept een aantal ontwikkelingen ook vragen op.
Beleggers worden volgens Van Hove zenuwachtig nu het crisistijdperk door de geleidelijke afbouw van het monetair beleid door de ECB ook beleidsmatig wordt afgesloten. QE zorgde voor een enorme liquiditeit in de wereldmarkten en wakkerde volgens de econoom het risicogedrag van beleggers aan.
Van Hove vindt het niet uit te sluiten dat de langetermijnrentes weleens een sneller zullen stijgen dan verwacht. Hij denkt dat de Duitse langetermijnrente op dit moment wordt tegengehouden door de zorgen over Italië. Daarnaast staat de samenhang binnen de EU onder druk door de spanningen tussen Oost- en West-Europese landen.
Tegelijkertijd ziet Van Hove kostbare onderhandelingstijd verloren gaan met betrekking tot de Brexit. Hij verwacht dat onder druk van de bedrijfswereld een harde Brexit uiteindelijk zal worden afgewenteld. Toch is dat vanwege de inhoudelijke verdeeldheid nog allesbehalve zeker.
America first
Van Hove acht de kans op de-escalatie van het handelsconflict tussen de VS en China klein. Op termijn zullen de gevolgen zichtbaar worden in de vorm van en tragere groei, lagere productiviteit en een moeilijk te voorspellen handels- en investeringsdynamiek.
Volgens de econoom is er ook weinig voor nodig om de gewapende handelsvrede tussen Europa en de VS omver te blazen. De tussentijdse verkiezingen voor het Amerikaanse Congres en Senaat doen president Trump kwistig strooien met harde standpunten. Het impopulaire NAFTA-akkoord is dood en begraven, en op een nieuwe Vrijhandelsovereenkomst is het naarstig wachten.
Domino-effect EM’s
De stevige storm heeft een aantal opkomende markten inmiddels al bereikt. Turkije en Argentinië mogen volgens de econoom vanwege hun onorthodox economisch beleid dan geen verrassing zijn, ze zijn onverzoenbaar met de context van stijgende rentevoeten en een sterkere Amerikaanse dollar. Meer slachtoffers zullen volgens Van Hove volgen en dat baart zorgen.
Van Hove vindt een eventuele tijdelijke volatiliteit niet slecht om het besef te doen terugkeren dat op lange termijn economische wetmatigheden blijven gelden. Overdreven economische stimulus, extreme liquiditeit of grenzeloze risicoappetijt zijn niet duurzaam, besluit de econoom. ‘Vroeg of laat komt er een keerzijde aan de medaille.’